Behangen doe je zo

Hoewel het beslist geen heksentoer is, vergt behangen toch enige handigheid en ervaring. Als u nog nooit hebt behangen, begin dan eenvoudig met een fleurig wandje in de kinderkamer. Ook het behangen van het plafond hoewel niet onmogelijk, loopt vaak op een teleurstelling uit.

De materialen voor behangen

Er bestaan ongelooflijk veel typen behang, variërend van rauhfaser en eenvoudig stempelbehang tot zware vinyl-, glasvezel- en textielbehangsoorten. De keuze hangt af van onder meer het gebruik (de afwasbaarheid van behang wordt vaak in het stalenboek of op het behang zelf vermeld), maar vooral ook van uw eigen smaak. Daarbij geldt natuurlijk wel een aantal regels: verticaal gestreept behang doet een lage kamer wat hoger lijken, kleine ruimten worden groter als u een lichtgekleurd behang met kleine motiefjes gebruikt, terwijl een druk, geprononceerd design, een grote ruimte kleiner zal doen lijken. We zullen hier vinylbehang en andere speciale soorten even laten voor wat ze zijn.Behangen leert u het best met gewoon papierbehang.

De standaardmaat van behang is 53 cm x 10 m, maar er zijn ook allerlei afwijkende maten. Rauhfaser bijvoorbeeld is vaak 56 cm breed en 33 m lang. Hoeveel u nodig hebt kunt u laten uitrekenen, maar een globale indicatie van het aantal benodigde standaardrollen krijgt u door de totale muurlengte te vermenigvuldigen met de kamerhoogte, en dat getal te delen door 5 (dit aantal geldt alleen voor behang met neutrale of kleine motieven).

Verder hebt u behangsellijm nodig. Ook die is in verschillende 'smaken' te koop. Gewoon behangplaksel bestaat uit methylcellulose; speciaal plaksel bevat daarnaast ook nog kunstharsen in poedervorm, waardoor het beter hecht en een grotere vochtbestendigheid heeft. Daarnaast zijn er verschillende lijmen voor bijzondere behangsoorten. De lijm wordt opgebracht met een blokkwast, waarvan de stugheid van de haren (mede) bepaalt hoe dik de lijmlaag wordt.

Over de andere benodigdheden kunnen we kort zijn. Zo'n opvouwbare behangtafel is handig, maar een andere tafel van ongeveer 2 meter lang voldoet ook. Als u er een stuk landbouwplastic overheen spant, is hij gemakkelijker schoon te houden. U hebt een paar emmers nodig: één voor de lijm, en één met schoon water en een spons voor het weghalen van lijmresten e.d. Verder hebt u een uitstrijkborstel ('vladder') nodig om het behang aan te drukken, een nadenroller (een hardplastic rollertje) voor de naden en meet- en snijgereedschap (rolmaat, schietlood, schaar, een groot en klein mes).

De voorbereiding

Om een wand 'behangrijp' te maken, moet gekeken worden of het oude behang nog goed vastzit. Is dat niet het geval, is het behang bobbelig of zitten er meer dan drie lagen behang op de muur, dan moet het oude behang worden verwijderd. Daar zijn verschillende manieren voor, maar de snelste methode is met behulp van een professioneel stoomapparaat. Reken minstens 10 minuten per vierkante meter voor het verwijderen van één laag behang. Zo'n stoomapparaat is voor weinig geld te huur bij de bouwmarkt. Het gaat echter ook, zij het wat minder snel, door het behang in te weken met behulp van een oplossing van afwasmiddel uit een plantenspuit. Na het stomen of inweken, kunt u het behang met een plamuurmes afsteken en ten slotte moet de muur met schoon water nagewassen worden.

Als het behang nog stevig vastzit, mogen de naden van het oude behang niet zichtbaar zijn. Overlappende naden kunt u met een vlakschuurmachine snel gladschuren (korrel 120). Trouwens: als u het plafond wilt schilderen, moet u dat nu doen, voor u gaat behangen.

Dan kunt u de lijm aanmaken. Volg de gebruiksaanwijzing op de verpakking voor de hoeveelheid water die u moet gebruiken. Voor zwaar behang moet minder water worden gebruikt dan voor licht papier. Meestal moet u de lijm nog een minuut of twintig laten staan. In die tijd kunt u de afdekkapjes van schakelaars en stopcontacten verwijderen (eerst de betrokken elektriciteitsgroepen uitschakelen!). Spijkers, schroeven en haken moeten ook weggehaald worden. Steek zolang een lucifertje in het gat om te onthouden waar het zat. Na het plakken van een baan kunt u het weer terugsteken. Snijd ook de banen behang op lengte; neem daarvoor de lengte van plint tot plafond en tel daar 10 cm bij op. U vouwt het behang precies dubbel op de tafel en snijdt het in de vouw door met een groot mes.

Behangtechniek

Bij het inlijmen kan zelden de hele baan ineens worden gedaan. U smeert eerst een derde deel van de baan in en slaat dat deel voorzichtig dubbel, met de gelijmde zijden op elkaar. Dat stuk slaat u dan nog eens dubbel. Vervolgens smeert u de rest van de baan in en vouwt aan het andere einde een randje van een centimeter of 5 met een scherpe vouw om, om een stevige rand te krijgen waaraan u het behang optilt. Ook dit deel eenmaal dubbelvouwen, en de baan wegleggen om in te weken. Tijdens het inweken zet het behang in de breedte uit - als het droogt krimpt het weer, waardoor eventuele blazen worden strakgetrokken. De inweektijd hangt af van het soort behang en kan variëren van 5 tot 15 minuten. Vaak staat het aantal minuten vermeld op het label in de behangrollen; het behang moet zacht en soepel aanvoelen als het wordt geplakt. Meestal liggen er dus 1-2 banen te weken terwijl u behangt.
Er zijn twee manieren om behang te plakken: gewoon met banen in dezelfde richting naast elkaar, en 'gestort', d.w.z. dat iedere tweede baan ondersteboven wordt geplakt. De keuze is afhankelijk van het behangpatroon. Hiermee moet al tijdens het snijden rekening worden gehouden. De eerste baan wordt geplakt langs een potloodstreep op de muur, die met behulp van een schietlood wordt gezet. Daarvoor neemt u de opgevouwen baan over de arm de trap op. Laat het behang op uw middelvinger rusten, dan hebt u de wijsvinger en de duim vrij om de bovenrand vast te pakken. Laat de baan langzaam een stuk uitzakken en plak het bovenste deel vast, terwijl de bovenrand schuin tegen het plafond rust. U kunt het behang nu nog voorzichtig een beetje verschuiven tot het goed zit; vervolgens laat u de rest uitzakken. Markeer de kniplijn langs het plafond met de zijkant van de schaar, trek de baan dan een stukje van de wand en knip de overmaat af. Doe hetzelfde bij de plint en stoffer alles weer goed vast.

Op dezelfde manier werkt u rond kozijnen (eerst inknippen tot de hoek). Schakelaars en stopcontacten zijn heel eenvoudig: u behangt er gewoon overheen, waarna u het behang kruiselings inkuipt en rondom weghaalt. Behang wordt tegenwoordig altijd 'stotend' geplakt, met de banen tegen elkaar aan, zonder overlapping. Dat geldt langs de hele wand, maar bij de hoeken komt u in de problemen. Als u gewoon met hele banen verder gaat, is de kans groot dat ze op de muur 'om de hoek' scheef gaan lopen. Bovendien kunnen er op de hoeken scheuren ontstaan. U mag het papier daarom maar een paar centimeter 'door de hoek plakken'; meet daarvoor de afstand van de laatste baan tot de hoek (boven en onder), tel er 2 à 4 cm bij en snijd de baan langs een stalen liniaal op breedte. Voor de eerste baan op de nieuwe muur kunt u het beste een nieuwe loodlijn uitzetten. Plak deze baan overlappend op de vorige. Als u geen overlap wilt, is er een goede manier om die weg te werken: snijd de twee lagen behang langs een liniaal door en trek de twee strookjes aan weerszijden van de snede weg. Wrijf de banen dan goed tegen elkaar en druk de naad met een nadenroller aan.

Vergeet niet dat al het water dat u hebt gebruikt om de lijm aan te maken ook weer moet verdampen, en ventileer dus goed na het behangen. Niet te hard stoken, want dan loopt u het gevaar dat het behang loslaat.