Klussen in huis & doe het zelf: elektriciteit

Elektriciteit repareren, doe het zelf als het kan en mag. Een stop of zekering vervangen is eenvoudig en dus gemakkelijk zelf te doen. De vraag is echter toch wat je nu wel en wat niet zelf mag doen, waar het om elektriciteit gaat. Hoe zit het met uw elektrische installatie thuis. Hoe verhelp u een storing en waar moet u op letten.

De elektrische installatie

De elektrische installatie in huis moet aan allerlei aansluitingsvoorwaarden van het elektriciteitsbedrijf voldoen. Heb je er onvoldoende verstand van, dan kun je beter van de elektriciteit in huis afblijven. Hoofdregel is dat erkende installateurs de installatie aanleggen. Wanneer niet erkenden de installatie aanleggen, zal het betrokken energiebedrijf alles grondig controleren. Omdat echter nooit de zekerheid kan worden afgegeven dat alles feilloos is geplaatst, zeker niet als het door niet erkenden is gebeurd, blijft de eigenaar verantwoordelijk voor zijn eigen installatie. Of je het nu leuk vindt of niet. Als de installatie is geplaatst door een gecertificeerde installateur, dan zal het energiebedrijf de installatie vaak niet of slechts vluchtig controleren. Een stop vervangen is eenvoudig: als het een automatische stop is, doet u de schakelaar weer omhoog of drukt u de zwarte knop in. En bij een conventionele stop plaatst u een zelfde stop met even veel ampère als de oude. Zorg wel dat het apparaat of de lamp die de storing heeft veroorzaak, wordt uitgedaan, want anders springen de stoppen waarschijnlijk weer.

Aanvoer van elektriciteit

De aanvoer van elektriciteit gaat via de huisaansluitkast en de eind groepenkast. De stoppen en groep schakelaars bevinden zich op de installatie kast. Een groep kan tijdelijk worden uitgeschakeld bij een storing, of wanneer je een stop wilt vervangen. Meestal is het zo geregeld dat de hele stroomvoorziening alleen nog uitvalt bij een storing in de hoogspanningsleiding buitenshuis.

Eenheden van elektriciteit

De spanning, voltage, varieert in Nederland tussen de 220 en 230 Volt. De Watts, van uitvinder James Watt, geven het vermogen aan, uitgedrukt in W. Tot slot is er de ampère die de stroomsterkte aangeeft, de A. Als je wilt weten hoeveel Watt je kunt gebruiken op een zekering van 6 Ampère, maak je de som:

Volt maal Ampère is gelijk aan de maximaal toegestane hoeveelheid Watt. Ofwel 6 maal 220, is gelijk aan maximaal 1320 Watt.

Dit is natuurlijk onvoldoende voor zwaardere apparaten, zoals in de keuken gangbaar zijn. Gebruik je meer vermogen dan zal zo’n stop doorslaan. Bij een stop van 10A wordt het te belasten totaal gelijk aan 2200 Watt, bij 16A wordt het 3680 Watt.

Overbelasting meter kast

De enige manier om te bepalen waarom er eventueel sprake is van overbelasting, is uit te pluizen welke apparatuur allemaal op de zelfde stop zijn aangesloten. Bij een gewone stop is bij overbelasting de koperen kern van de zekering kapot gesprongen. Bij een automatische stop, springt het rode lipje eruit. Je controleert welke stop bij welke bedrading hoort, door één voor één een groepsschakelaar uit te zetten. Bekijk de hoeveelheid Ampère van de stop en bereken nu, zoals hierboven is voorgedaan, hoeveel Watt er op mag zijn aangesloten. Meestal zijn zekeringen van 16A op alle eindgroepen toegestaan, maar ga dat voor alle zekerheid in huis na.

Kleur van de elektriciteitsdraad

In Nederland onderscheiden voor de lichtpunten, stopcontacten en schakelaars in ieder geval vier koperen draden:

• Fasedraad: hierop staat een spanning van minimaal 220 Volt. Deze draad is meestal bruin van kleur.Wie de beschrijving bij of op schakelaars en elektrische apparaten bekijkt, ziet de letter P van Phase gemarkeerd.
• Nuldraad: hier staat geen spanning op. De kleur is blauw, gemarkeerd met de letter N van Neutral.
• Aarddraad: deze groen-gele aarddraad is van belang als er zich ooit kortsluiting voordoet. Het zorgt ervoor dat de hoofdstop doorslaat en de stroom wordt afgesloten.
• Schakeldraad: zwarte draad om een schakeling naar een lichtpunt mogelijk te maken.

Let op: in oudere huizen vindt u ook nog oude bedradingen:

• Fasedraad is dan groen.
• Nuldraad is dan rood.
• De Aardedraad is dan grijs.

Zet zekering of schakelaar uit als u met elektriciteit aan de slag gaat

Wie met elektriciteit aan de slag gaat, moet dat absoluut veilig doen. Schakel de bijbehorende stop in de meterkast uit. Nog veiliger is het om met de grote schakelaar alle elektriciteit af te schakelen. Controleer altijd goed of de spanning er werkelijk af is. In met name de wat oudere huizen kunt u nog wel eens voor een verrassing komen te staan. Gebruik zo nodig ook een spanningzoeker.

Slot

Safety first, nietwaar. Vertrouwt u het toch niet, neem dan een goede elektricien.