Lasklemmen, lasdoppen en kroonsteentjes

Er zijn meerdere manieren om installatiedraden aan elkaar te verbinden. Lasklemmen, lasdoppen en kroonsteentjes werken allemaal net op een andere manier, maar met hetzelfde doel; draden aan elkaar verbinden.

Lasklemmen

Lasklemmen worden tegenwoordig veel gebruikt in elektrische installaties. Ze zijn het eenvoudigst in gebruik, en zijn bij goed gebruik relatief veilig. Een lasklem bestaat uit een isolerend kunststof omhulsel, met daarin insteekopeningen voor de installatiedraden. In de klem zit een stukje verend metaal dat een koperen plaatje tegen de draden aanklemt. Hierdoor worden de draden met elkaar verbonden. De meeste lasklemmen hebben ook een testgat om metingen te verrichten. Lasklemmen bestaan in 2,3,4,5 of 8-voudige uitvoering, en kunnen dus tot 8 draden met elkaar verbinden (lassen

Installatie

Om installatiedraad met behulp van een lasklem aan elkaar te verbinden, dienen de draden 10-13 mm van hun isolatie gestript te worden. Dit gaat het makkelijkst met een striptang. Let er op dat de koperen draad zelf niet beschadigt. De vereiste striplengte staat meestal op de lasklem zelf aangegeven. Elke kleur installatiedraad heeft een andere functie, dus er kunnen alleen draden met dezelfde kleur in één lasklem worden geplaatst. Voor elke kleur draad, wordt dus weer een andere lasklem gebruikt. In de meeste gevallen zijn er dus drie lasklemmen nodig, ééntje voor de fasedraden (bruin), eentje voor de nuldraden (blauw) en eentje voor de aardedraden (geel-groen). Als de draden gestript zijn, kunnen ze één voor één in de gaatjes van de lasklem gestoken worden, totdat ze vastklikken. Beweeg tijdens het inbrengen de lasklem zo min mogelijk, aangezien draai- en trekbewegingen de verbinding verslechteren. Een lasklem kan weer verwijderd worden door de draden vast te houden en de klem heen en weer draaiend van de draden af te trekken. De lasklem dient hierna weggegooid te worden. Gebruikte lasklemmen hebben een minder stevige verbinding en zijn dus in principe onveilig.

Lasdoppen

Lasdoppen worden in huis, tuin en keukensituaties tegenwoordig niet zoveel meer gebruikt. De installatie van lasdoppen is veel bewerkelijker dan de installatie van lasklemmen. Indien goed geïnstalleerd zijn ze echter veiliger dan lasklemmen. Een lasdop bestaat uit kunststof isolatiedop, met binnenin een spiraalvormige metalen veer. Tijdens het aandraaien van de schroefdop, snijdt deze veer een fijne schroefdraad in de installatiedraden en klemt deze zo vast. Hierdoor worden de draden over een veel groter oppervlakte samen geklemd, dan bij een lasklem of een kroonsteentje. Dit maakt lasdoppen geschikt voor zwaardere installaties. Lasdoppen kunnen tot vijf draden met elkaar verbinden. Wanneer er meer draden verbonden moeten worden, moet er een splitlas gebruikt worden.

Installatie

Uiteraard geldt ook bij de installatie van lasdoppen dat er slechts één kleur draad in een lasdop gebruikt wordt. Om twee of drie installatiedraden met elkaar te verbinden, dienen de draden over een lengte van 4 cm gestript te worden. Bij meer dan drie draden, moeten de draden wat verder gestript worden. Houd de isolatie van de te verbinden draden op gelijke hoogte van elkaar en draai tegelijkertijd met een combinatietang de draden rechtsom in elkaar. Zorg ervoor dat de draden strak en gelijkmatig in elkaar gedraaid worden. Knip het gedraaide uiteinde van de installatiedraden vervolgens op een lengte van 12 mm af. Draai nu de lasdop op de gemaakte las en zorg ervoor dat de veer tot de draadisolatie wordt gedraaid. Er mag geen koperen draad meer zichtbaar zijn onder de lasdop. Bij installatie van meer dan vijf draden dient er een splitlas gebruikt te worden. Dit is een parallellas, waardoor er maximaal acht draden met elkaar verbonden kunnen worden. Strip hiervoor ook weer de draden af op meer dan 4 cm. Draai vier installatiedraden en een kort stukje installatiedraad samen met de combinatietang en draai de lasdop hier stevig op. Pak nu de andere nog te verbinden installatiedraden (maximaal vier) en draai deze, samen met het korte stukje installatiedraad dat uit de andere lasdop steekt, stevig samen. Plaats hier de tweede lasdop op. Er mogen zo maximaal twee lasdoppen aan elkaar gekoppeld worden. Dit is voor de meeste installaties voldoende.

Kroonsteentjes

Net als lasklemmen en lasdoppen, bestaat ook het kroonsteentje uit een kunststof isolerende buitenkant. Door het kroonsteentje lopen messingbuisjes. Aan beide kanten van dit messingbuisje kan een draad ingestoken worden. Bovenop het kroonsteentje zitten twee boutjes die aangedraaid kunnen worden en zo de ingestoken draad klemmen. De draden die tegenover elkaar in het messing buisje zijn gestoken, worden zo met elkaar verbonden. In principe kan een kroonsteentje vaak slechts twee draden met elkaar verbinden. Ze zijn minder geschikt om veel draden met elkaar te verbinden. Kroonsteentjes worden dan ook niet veel gebruikt om installatiedraden aan elkaar te lassen. Ze zijn geschikter om flexibel draad met elkaar te verbinden, bijvoorbeeld om een lamp op te hangen.

Installatie

Strip een klein stukje van de te installeren draad kaal en klem dit in een opening van het kroonsteentje. Draai het boutje aan de bovenkant goed aan, en strip de draad die je met de eerste draad wilt verbinden. Steek deze draad tegenover de eerste draad in het kroonsteentje en draai het boutje goed aan. Doe hetzelfde voor de andere draden die je met elkaar wilt verbinden. Deze kunnen in het volgende gaatje van het kroonsteentje. Een kroonsteen wordt meestal dubbel gebruikt, of drievoudig. Als je flexibele draden met elkaar wilt verbinden (waar veel gedraaide koperdraadjes inzitten), is het verstandig om een adereindhuls te gebruiken. Deze schuif je om het gestripte gedeelte van de draad en klem je vervolgens vast met het boutje van het kroonsteentje. Deze adereindhuls zorgt ervoor dat de kleine koperdraadjes bij elkaar blijven en niet beschadigen door het aandraaien van het boutje.