Risico op explosie en kortsluiting bij onveilige meterkast

De meterkast is een risicovolle plaats in de woning omdat daar explosieve energie, in de vorm van aardgas en elektriciteit, het perceel binnenkomt. Aardgas is een brandgevaarlijke en explosieve brandstof. Terwijl elektriciteit tot kortsluiting kan leiden. Genoeg redenen om ervoor te zorgen dat al die techniek voldoende veilig aangesloten is in de meterkast van uw huis.

Inspectie

Halverwege de vorige eeuw moest de bewoner van een huis regelmatig zogenaamde gas- en lichtpenningen in de gas- en elektriciteitsmeter stoppen, teneinde weer een tijdje te kunnen genieten van gas en licht. Het waren ronde penningen ter grootte van een hedendaagse Euromunt die je bij de melkboer en de kruidenier kon kopen. Om de zoveel weken kwam de meteropnemer(s), die met een sleutel de penningen weer uit de meters haalde. Een arbeidsintensieve aangelegenheid, die echter wel als voordeel had, dat er tevens een oppervlakkige inspectie op gebied van veiligheid plaats vond.

Vandaag de dag komt de meterstandenopnemer vaak zelfs in het geheel niet meer langs aangezien de bewoners aan het eind van ieder jaar gevraagd wordt hun standen zelf te melden per briefkaart of internet. Een enorme verbetering t.o.v. vroeger, maar het betekent wel dat je als bewoner niet meer op de vingers getikt kan worden als de veiligheid in je meterkast te wensen overlaat.

Een veilige meterkast

Vanaf de gas- en elektriciteitsmeter bent u als bewoner zelf verantwoordelijk voor de veiligheid van uw gas- en elektriciteitsinstallatie. Zorg allereerst dat het in de meterkast een opgeruimde toestand is. Bedenk dat als er onverwachts storing optreedt, het fijn is dat u of een monteur er snel en veilig bij kan om het defect te lokaliseren en te verhelpen. Dat lukt natuurlijk niet als de elektriciteit in het donker uitvalt, terwijl de meterkast boordevol tuingereedschap en dergelijke staat. Bewaar ook geen gevaarlijke (brandbare) stoffen in de meterkast, zoals bijv. wasbenzine.

Elektriciteitsmeter

De hoeveelheid elektriciteit die u afneemt wordt gemeten door de KiloWattuurmeter (kWh-meter). De elektrische zekeringen (stoppen) die in de groepenkast zitten, kunnen op het meest ongelegen moment vanwege overbelasting doorslaan of uitschakelen, bijvoorbeeld door kortsluiting in uw woning. Of vanwege overbelasting omdat u zowel de wasdroger, afwasmachine, wasmachine en uw leuke sfeerkacheltje tegelijkertijd in bedrijf heeft. Zorg daarom dat u altijd reserve zekeringen van het juiste ampèrage (stroomsterkte) in uw woning snel kunt vinden, en ook dat u een werkende zaklantaarn bij de hand heeft. Moderne groepenkasten hebben overigens geen ouderwetse witte stoppen meer, maar schakelen automatisch de elektriciteit uit bij kortsluiting of overbelasting. Dan is het een kwestie om die schakelaars met de hand opnieuw in te schakelen, nadat het probleem is verholpen. Ook is het verstandig het nationaal storingsnummer voor gas en stroom 0800-9009 paraat te hebben en wellicht ook van een erkend installateur in uw omgeving. Wees dus voorbereid op onverwachte stroomuitval.

Per groep in een groepenkast mag u trouwens 3680 Watt aan elektrische apparatuur aansluiten, er van uitgaande dat de groep is beveiligd met een zekering van 16 ampère. Want 3680 : 230 = immers 16 (volgens de wet van Ohm). Volgens deze formule is ook duidelijk dat bijvoorbeeld 4780 Watt : 230 tot een stroomsterkte leidt van bijna 21 ampère. Zou een dergelijke grote stroom door het leidingnet in de woning kunnen gaan, dan treedt oververhitting op, met alle gevaren van dien. Gelukkig maar dat de elektrische zekering in de meterkast dan al gesmolten is en de stroom heeft uitgeschakeld.

Controleer ook ieder half jaar de aarding van de elektriciteitsinstallatie. Want zonder een goede aarding zijn al die ogenschijnlijk geaarde apparaten in uw woning in het geheel niet veilig geaard, waardoor die apparaten bij een eventueel defect onder spanning kunnen komen te staan. Als dat gebeurt tracht de stroom bij aanraking een uitweg te vinden en dat is dan via de persoon die het betreffende apparaat toevallig in de vingers heeft omdat het via de defecte aarding op dat moment niet mogelijk is. Een dodelijke schok kan het gevolg zijn als de stroom via uw hart de aarde tracht te vinden. Als bewoner bent u zelf verantwoordelijk voor een deugdelijke aardvoorziening. Tevens dient de aardlekschakelaar ieder halfjaar te worden getest op de goede werking. Indien u huurder bent overleg dan deze zaken met de verhuurder en als u een koopwoning heeft laat die testen dan een keertje voordoen door een installateur of andere deskundige, zodat u het voortaan zelf kunt.

De aardlekschakelaar testen

De aardlekschakelaar schakelt de stroomvoorziening direct uit op het moment dat er een lekstroom naar de aarde loopt. Op de schakelaar bevindt zich een testknop die je kunt indrukken. Als dan de elektriciteit in je woning uitvalt is de aardlekschakelaar nog in orde. Vergeet niet de eventuele apparatuur weer in te schakelen die door de test is uitgeschakeld, zoals elektriche klokken.

Gasmeter

Controleer van tijd tot tijd of de gashoofdkraan bij de gasmeter nog wel goed dicht gedraaid kan worden, zodat je ingeval van gaslekkage of twijfel daaraan de gastoevoer in je woning veilig kunt afsluiten opdat je in alle rust op deskundige hulp kunt wachten. Alhoewel de controle op dichtheid van de gasleidingen in je huis een kwestie van deskundigen is, bij voorbeeld loodgieter of verwarmingsinstallateur, kun je wel zelf zien als er een grote lekkage in je woning is. Het is heel simpel: Als je gasmeter hebt dichtgedraaid en de teller beweegt terwijl alle gasapparaten en waakvlammen uit zijn is het natuurlijk goed mis. Maar dan mag dat telwerk ook gedurende enkele uren geen millimeter gedraaid zijn. Maar nogmaals, een goede controle op dichtheid van de gasleidingen gebeurt door dat leidingnet onder druk af te persen, wat een deskundige moet doen.

Watermeter

Bevindt zich natuurlijk niet per definitie in de meterkast. Maar het is altijd prettig om vast te stellen dat er geen enkele beweging op het telwerk van de meter valt te waar te nemen, indien er totaal geen water in de woning wordt gebruikt. En voordat de winter invalt even testen of de watermeter en waterleiding nog steeds soepel kan worden afgesloten, terwijl via het aftapkraantje de leidingen in de woning leeg kunnen lopen. Een geruststellende gedachte dat je de waterleiding goed kunt afsluiten bij hevige vorst in combinatie met harde oostenwind.