Waarde van Chinees porselein

Chinees porselein neemt de afgelopen decennia snel in waarde toe. Dat komt omdat er een rijke groep Chinese elite is ontstaan die elkaar de loef proberen af te steken met het mooiste porselein. Er is wel lastig om onderscheid te maken tussen waardevol porselein, bijvoorbeeld afkomstig uit de Mingperiode, en het porselein dat bestemd was voor de Chinese export. Vooral de VOC heeft in de 17e en 18e eeuw veel porselein naar Nederland geëxporteerd. Het Avro-programma Cash op Zolder baarde in april 2014 opzien doordat een Chinees beeldje voor meer dan driehonderdduizend euro op de veiling werd verkocht. Mensen kunnen zich aanmelden voor het programma. Vervolgens komt er een curator langs die door het huis gaat op zoek naar waardevolle voorwerpen. Dan maakt hij een inschatting van de waarde en vervolgens wordt het op de veiling verkocht. In deze aflevering was Carry te zien. Zij hoopte vijfduizend euro op te halen zodat het huis verbouwd kon worden. Het beeldje was gemaakt door He Chaozong, een beroemde Chinese kunstenaar uit de late Ming-Dynastie uit de 17e eeuw. De taxateurs hadden aanvankelijk niet door dat het om een beeldje van zijn hand ging. Achterin stond er een bijna niet te lezen stempel met Chinese tekens. De eerste schatting van de waarde lag tussen de 300 en 500 euro. Meerdere buitenlandse belangstellenden herkenden het wel als een beeldje van de hand van He Chaozong en boden tegen elkaar op. Uiteindelijk werd het beeld voor 322.000 euro verkocht.

Toegenomen belangstelling voor Chinees porselein

Deze gebeurtenis past in breder patroon. De afgelopen jaren zijn de Chinezen massaal begonnen met het terugkopen van hun eigen cultureel erfgoed dat in de loop van de jaren haar weg vond naar het westen. De welvaart is in China de afgelopen decennia hard toegenomen waardoor er ook veel meer kapitaal voor handen is. Er is extreem veel belangstelling voor het Mingporselein. Deze dynastie is vooral belangrijk omdat deze de Mongoolse overheersing door Dzenghis Khan verdreef. In diezelfde periode werd ook de Verboden Stad gebouwd. De keizers die in die stad woonden hadden hun eigen ovens waar de porselein van extreem goede kwaliteit werd gemaakt. Dit porselein is te herkennen aan de merktekens. Daardoor is vaak ook precies te herleiden hoe oud een bepaald voorwerp is. Bovendien werd er in die tijd al veel porselein verscheept naar het westen. In de loop van de eeuwen ging er veel porselein verloren waardoor het Mingporselein zeldzaam is. Er is overigens ook veel namaak in omloop. Dit gebeurden al in de periode dat de Mingdynastie aan de macht is. Er is een geoefend oog voor nodig om het onderscheid te zien.

Waarde van het porselein

De nieuwe Chinese miljonairs proberen elkaar af te troeven om het mooiste Mingporselein. In 2011 werd op een veiling van Sotheby's een Mingvaas voor maar liefst 17 miljoen euro geveild. Dat is het hoogste bedrag dat tot op dat moment voor een stuk porselein was betaald. Er is vooral veel interesse voor het porselein dat afstamt van de keizers. In diezelfde periode maakten de Chinesen ook porselein voor de export. Dat werd bijvoorbeeld aan de VOC verkocht die het vervolgens weer met winst doorverkocht in Nederland. De Nederlandse pottenbakkers waren niet in staat de kwaliteit van dit Chinese porselein te evenaren. Uiteindelijk imiteerden ze het. Op die manier ontstond het zogeheten porselein. Bij programma's als Tussen kunst en kitsch duiken regelmatig mensen op die denken goud in handen te hebben met het Chinese exportporselein. Het is echter veel minder waard, omdat er veel minder interesse voor is en het aanbod veel groter is.

Wat maakt porselein waardevol?

Vooral kleine voorwerpen vertegenwoordiger een grotere waarde. Dat komt omdat het er bij porselein vooral om de subtiliteit gat. Het Mingporselein werd bijvoorbeeld dunner gemaakt om materiaal te besparen. Ook perfecte decoraties zijn geen garantie voor een hoge waardering. Juist een uitgeschoten penseelstreek wordt gewaardeerd omdat het voorwerp daardoor een persoonlijk verhaal krijgt en zich onderscheid van andere voorwerpen.