Louis Regout en het zwiebelmusterservies

Het blauw-witte porselein met het zwiebelmustermotief van Louis Regout laat zich makkelijk combineren met ander servies. Dit komt mede door de decoratieve patronen van bladeren en bloemen. Maar waar komt dit servies vandaan? Is het een afgeleide van het ons zo bekende Delfts blauw of toch een soort imitatie Chinees porselein?

Louis Regout

Louis Regout is geboren in het jaar 1861 in de plaats Maastricht. Hij overleed in het jaar 1915 in Rome. Voor zijn beroep was hij Nederlands ingenieur, jurist en politicus. Hij kwam uit de bekende porseleinfamilie Regout. Zijn grootvader is de bekende Petrus Regout, die eigenaar was van de Sphinx-fabrieken. Deze fabrieken waren in die tijd een bloeiende industriële onderneming, maar stonden ook bekend om de slechte arbeidsomstandigheden. Louis Regout richtte in het jaar 1883, samen met zijn vader Hubert Gérard Louis Regout een eigen porseleinfabriek op. De koninklijke Mosa.

Zwiebelmuster

Bij de koninklijke Mosa werden meerdere soorten porselein gemaakt, één van de meest geliefde soorten was het servies met het motief zwiebelmuster. Het zwiebelmustermotief is rond het jaar 1738 ontworpen door porseleinschilder J.D. Kretschamn, die in dienst was bij Johan Hörold van de Duitse Manufaktur Meissen. Het blauw witte porselein met dit motief werd het succesvolste servies in tijden, omdat het Chinese porselein in die tijd zeer in trek was en dit "imitatie" Chinees porselein veel betaalbaarder was. Het Duitse steengoed porselein is zo populair omdat het, in tegenstelling tot aardewerk dat men in die tijd veel gebruikte, niet poreus was.

Patronen en motieven

Het zwiebelmusterservies kent drie soorten motieven. Deze patronen werden afgeleid van de motieven op het Chinese porselein. De Chinezen gebruikten de afbeeldingen van de drie gezegende vruchten in China; de perzik, de granaatappel en de citroen. De citroen was ook wel de gestreepte meloen of tijgercitroen.

In Duitsland waar het zwiebelmustermotief ontstond waren niet alle vruchten bekend en werden deze als zodanig niet goed herkend. De granaatappel zag men aan voor de bloem van een ui. Zo ontstond de naam zwiebelmuster (ui in het Duits). Zwiebelmuster wordt dan ook wel het "blauwe ui-patroon" genoemd. De overige afbeeldingen van planten werden vervangen door afbeeldingen van planten die in Europa meer bekend waren.

• Spiegelmotiv: dit motief kent een chrysantentak, een bamboestruik en een rankende klimplant als patroon.
• Kehlenmotiv: dit motief bestaat vooral uit lotusbloesem en klimplanten
• Fahnenmotiv: dit motief bestaat uit de oorspronkelijke vruchten, de perzik, de granaatappel en de meloen (citroen).

In latere serviezen werd de pioenroos als fantasieschepping toegevoegd en de bladeren van de klimplanten werden soms weggelaten.

Kleur

Het zwiebelmusterpatroon kwam tot stand door versieringen van kobaltblauwe verf op wit aardewerk/porselein, die later een glazuurlaag kregen. Enkele ontwerpen zijn in het groen, rood, roze of zwart ontworpen in plaats van het kobalt blauw. Nog minder ontwerpen kennen een rode knop of enkele rode accenten op het blauw-witte servies, deze stukken zijn zeer zeldzaam.

Delfts Blauw

Het blauw-witte zwiebelmusterservies wordt regelmatig verward met Delfts blauw. Dit is logisch omdat Delfts blauw ook een imitatie voor het populaire porselein uit China is. Maar toch zijn er er verschillen. De plateelbakkers uit Delft gebruikten de term ''porceleyn" voor hun producten, maar daar zijn deze producten niet van gemaakt. Porselein is van porseleinaarde gemaakt, het aardewerk dat in Delft gemaakt werd, en nog steeds wordt gemaakt, is gemaakt van een kleimengsel dat na het bakken met tinglazuur wordt bedekt.