Winterbloeiende vaste planten

Winterbloeiende vaste planten Winterbloeiende vaste planten zijn schaars, maar ze zijn er wel. Het zal duidelijk zijn dat we in de overige seizoenen van het jaar meer keuze hebben, maar daar staat tegenover dat de winter bloeiende vaste planten op het moment dat ze in bloei staan veel meer aandacht krijgen. Als een soort in grote groepen aangeplant wordt, dan vormen zij zo een echte blikvanger in de verder vaak kleurloze en dorre wintertuin. Die ene bloeiende plant trekt immers alle aandacht naar zich toe. Plant daarom op een opvallende plek een winter bloeiende vaste plant aan!

Vaste planten die winterbloeiend zijn

Verreweg de meeste vaste planten bloeien niet in de winter. Vaste planten behoren tot de groep planten waarvan in de herfst de bovengrondse plantdelen afsterven. Vervolgens gaan de planten in winterrust, om pas als de temperaturen weer gaan stijgen bovengronds te komen. Hier hoeven we in de winter dus geen bloemen van te verwachten. Wie toch ook in de winter bloeiende vaste planten in de tuin wil hebben, heeft een keuze uit een heel klein assortiment. Het verdient aanbeveling om deze planten dicht bij het raam of langs een veel belopen pad aan te planten. In de winter zal je waarschijnlijk niet zo veel in de tuin komen, maar op dergelijke plaatsen heb je dan toch nog veel plezier van deze dappere bloeiers.

Kerstroos (Helleborus)

Veruit de bekendste en ook de grootste groep onder de winterbloeiende vaste planten is de Helleborus. De Helleborus behoort tot de Ranonkel-familie (Ranunculaceae). De planten gedijen het beste op een matig vochtige en voedselrijke, liefst kleiige grond. Ze hebben een hekel aan verplanten. Eenmaal aangeplant doe je er goed aan om ze ook op die plaats te laten staan en geduld te hebben. De planten groeien langzaam uit naar grote pollen en worden met het jaar mooier. Er is een grote variëteit, zowel in bladvorm als bloemkleur. Het zijn zeer dankbare planten die lang bloeien. Van december tot ver in april brengen ze kleur in de tuin. Het hele jaar is er blad aan de plant. Dit grote donkergroene blad vormt een mooie combinatie met varen soorten. Wil je de bloemen van de Helleborus goed bewonderen, dan moet je er even naar toe lopen. De bloemen knikken een beetje naar beneden. Door ze even op te tillen is de volle schoonheid pas echt goed te zien.

Helleborus foetidus

De Helleborus foetidus heeft het zelfs prima naar zijn zin in diepe schaduw. Hij bloeit lang en zeer rijk met lichtgroene bloemen met gele meeldraadjes. Als je de uitgebloeide bloemen laat zitten, dan is de plant in het voorjaar bedekt met zaaddozen. Deze zaaddozen zitten vol zaad en het volgende jaar zal je dan ook rondom de moederplant allemaal kleine zaailingen zien verschijnen. De bladeren vormen een soort stam, waaraan de bloemen verschijnen. Deze "stammen" zijn 2-jarig. Daarna komen er weer nieuwe stammen uit de grond en kunnen de oude worden weggeknipt.

Helleborus argutifolius

Ook deze Helleborus vormt met zijn blad de zogenaamde tweejarige "stammen". Van februari tot april is de plant bezaaid met klokvormige, hangende groengele bloemen. Jammer is wel dat deze soort gevoelig is voor bladluis, vooral in het vroege voorjaar kan een plakkerige bos ontstaan. Knip de bladeren dan af en al snel vormt zich weer fris en schoon nieuw blad. De bloeiperiode loopt van februari tot april.

Helleborus niger

Een hele mooie soort met grote witte bloemen met een doorsnede tot 8 cm.! De bloemen hebben een opvallend geel hart. Ze verkleuren na de bevruchting naar roze. Na de bloei verschijnen er kokervormige vruchten/zaaddozen. Deze Helleborus bloeit van januari tot in april.

Helleborus orientalis

De Helleborus orientalis is veruit de populairste soort. Het zijn sterke planten die jaren en jaren mee kunnen. Er zijn inmiddels tal van hybriden met bloemen in de meest fantastische tinten van groen tot bijna zwart. Zelfs dubbel-bloemige en gespikkelde soorten zijn te koop. En ook heel bijzonder zijn de geelbloemige Helleborus-soorten. Medio februari zijn er bij diverse kwekers de zogenaamde Helleborusdagen. Een bezoek aan één van deze kwekers is zeer de moeite waard. Hieronder volgt een opsomming van een aantal bijzondere soorten, maar het beste is het om naar een goede kweker te gaan en daar met eigen ogen het enorme aanbod te bekijken.
  • Helleborus orientalis hybr. crème-geel donker hart
  • Helleborus orientalis hybr. paars
  • Helleborus orientalis hybr. Rozerood gespikkeld
  • Helleborus orientalis hybr. donkerbladig, donkerpaars
  • Helleborus orientalis hybr. geel met rode stippen
  • Helleborus orientalis hybr. wit roodpaars gespikkeld

Knip voor de plant in bloei komt het oude blad weg. De bloemen zijn zo veel beter zichtbaar en komen mooier uit. Al vrij snel daarna loopt de plant weer uit met nieuw frisgroen blad.

Winterviool (Viola)

De winterviool is een volledig winterharde plant. Hij zal ondanks sneeuw en vorst gewoon weer nieuwe bloemen blijven produceren. Tijdens een flinke vorstperiode stort het plantje volledig in, maar zodra de dooi zijn intrede doet, komt de winterviool weer fier overeind en bloeit weer vrolijk verder. Eigenlijk zijn het kort levende vaste planten. Als in het voorjaar de kracht van de zon weer toe gaat nemen, dan ontstaan er lange slappe stengels. En zo midden mei is het violenbed een complete chaos. Verwijderen en vervangen door een lang bloeiende één-jarige plant is dan een goede optie. De violen moeten niet in de volle zon aangeplant worden. Bij voorkeur staan ze in humusrijke goed waterdoorlatende grond. De winterviool is te krijgen in tal van kleuren: licht en donkerblauw, wit, roodachtig, geel en oranjegeel.

Winterheide (Erica carnea)

Erica carnea is binnen het uitgebreide geslacht van heideplanten de winterbloeiende soort. Het is een liggend struikje met naaldvormige bladeren, dat bloeit van januari tot in april. De bloemen zijn urnvormig en zitten in trosjes aan de plant. Erica carnea verlangt humusrijke en vochtige grond. Het is ook mogelijk om speciale grond te kopen bij de tuincentra (grond voor ericaceën). Het is belangrijk om de planten kort te houden. Na de bloei moet je ze het liefst flink snoeien, zodat een compacte struik gevormd wordt. Door te snoeien blijft de plant ook goed bloeien. Plant de winterheide aan in grote groepen, dat heeft meer effect dan hier en daar een plantje.
Latijnse naamBijzonderheden
Erica carnea "December Red" Bloeit licht roodpaars
Erica carnea "Heathwood"Bloeit donker roodpaars, het loof is soms grijsoranje
Erica carnea "Myretoun Ruby"Bloeit donker roodpaars, later meer rood
Erica carnea "Springwood White"Bloeit wit
Erica carnea "Springwood Pink"Bloeit licht paarsroze
Erica carnea "Vivellii"Bloeit donker roodpaars, het loof verkleurt naar grijsoranje

Het winterbloeiende Leverbloempje (Hepatica)

Op het randje van de winter bloeit het Leverbloempje. De ene soort (transsylvanica) vanaf de maand februari tot in april. En Hepatica nobilis bloeit in de maanden maart en april. Na de bloei is het een overigens ook nog een leuke bladplant. Het is een plantje dat als zwak bekend staat, maar dit is onterecht. Op de juiste plaats zal hij het gewoon goed doen. De planten geven de voorkeur aan lichte schaduw en humusrijke zandgrond die iets kalk bevat. Zelfs op zware kalkgrond doen ze het ook nog wel. Het zijn lage kruipende plantjes, waarbij de bloemen eerst verschijnen en na de bloei pas het blad komt. Plant ze, als het kan, op een plekje in het zicht, anders mis je de mooie kleine bloemen.
Latijnse naamBijzonderheden
Hepatica nobilisBloeit paarsviolet
Hepatica nobilis "Rubra"Bloeit roodpaars
Hepatica transsylvanicaBloeit wit, violetblauw of lichtpaars
© 2008 - 2024 Martina, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Helleborus (kerstroos): vaste plant die bloeit in de winterHelleborus (kerstroos): vaste plant die bloeit in de winterHelleborus kun je onderverdelen in verschillende soorten. De naam kerstroos, ook wel winterroos genoemd slaat meestal op…
Winterbloeiende plantenDe winter staat voor de deur, en de planten in je tuin maken zich klaar om de winter door te komen. Dit betekent vaak ee…
Planten die bloeien in de winterPlanten die bloeien in de winterDe meeste vaste planten bloeien vanaf het voorjaar of in de zomer. Wie ook in de winter graag kleur terug wil vinden in…
Helleborus een opvallende winterbloeierHelleborus een opvallende winterbloeierDe vaste plant Helleborus, ook wel kerstroos of stinkend nieskruid genoemd, is een ware aanwinst voor de tuin. Helleboru…

Winterbloeiende bloembollenWinterbloeiende bloembollenWinterbloeiende bloembollen zijn er in beperkte mate. De meeste bollen zijn voorjaarsbloeiers en er is ook een groep zom…
Winterbloeiende struikenWinterbloeiende struikenWinterbloeiende struiken zijn onmisbaar in de tuin. De meeste tuineigenaren richten zich bij de keuze van de struiken me…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Zoosnow, Pixabay (bewerkt)
Reactie

Van Damme Lena, 23-03-2009
Beste, ik ben onzeker omtrent de snoei van heideplanten. Een kweker zei me: begin maart terugknippen tot 1 cm boven de grond. In de tuin van mijn zoon staan heideplanten waarvan ik de naam niet ken (witbloeiend) maar die nu nog in bloei staan. Ik veronderstel dat deze pas na de bloei moeten teruggeknipt worden of moet het toch nu?
Ik wacht met ongeduld op uw antwoord en vind dit artikel prima, waarvoor dank! Reactie infoteur, 23-03-2009
De Winterheide kan tot in april door blijven bloeien. Wacht even met snoeien en geniet nog van de bloei. Snoei als de struik uitgebloeid is of wanneer de bloei sterk terugloopt de struik flink in. Daarna zal de heide weer mooi uitlopen en in het volgende seizoen opnieuw gaan bloeien. Succes!

Martina (252 artikelen)
Laatste update: 17-12-2020
Rubriek: Huis en Tuin
Subrubriek: Tuin
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.