Tapijt, eigentijdse weelde

Is tapijt een vergeten vloerbedekking van tientallen jaren geleden? Beslist niet. Goedgekozen tapijt verandert een kamer in een zee van comfort en sfeer en past uitstekend in de huidige woontrends. Voordelen waar de fantasieloze harde vloeren niet aan kunnen tippen: Tapijt is geluiddempend en isoleert de warmte in je huis. Voor wie zijn nek durft uit te steken is tapijt er in duizenden soorten en kleuren, van zachte neutrale basis tot eigenzinnige blikvanger, aan jou de keus!

Tapijt is behaaglijk

Een kamer waar tapijt ligt heeft altijd een comfortabele en huiselijke uitstraling. Tapijt straalt warmte en sfeer uit waardoor je een behaaglijk gevoel krijgt. Zelfs een tapijt met een koele kleur kan veel sfeervoller ogen dan een harde vloer in een warme tint. Het idee dat je met blote voeten over de zachte, veerkrachtige vloer kunt lopen, de vloer dus kunt 'vertrouwen', maakt dat tapijt niet te evenaren is. Het is een stijlvolle vloerbedekking dat een zachte, intieme aanvulling vormt op harde materialen als hout, glas, steen en staal in het interieur.

Tapijt is geluiddempend

In een kamer met een harde vloer zoals parket of steen worden gewone geluiden door een echo-effect al gauw onaangenaam, laat staan dat je met hakken geruisloos over zo'n vloer kunt lopen. En wat te denken van de geluidshinder voor de buren als contactgeluiden zoals stemmen, radio en tv versterkt doorklinken, bijvoorbeeld van vloer naar onderliggend plafond of een trap tegen de zijmuur. Het geluidsniveau wordt grotendeels verminderd door het kiezen van textiel materiaal zoals tapijt. Leefgeluiden worden met tapijt niet weerkaatst maar het tapijt absorbeert het. Hoe dikker het tapijt hoe sterker dit effect van geluidsisolatie. Gewone loopgeluiden worden door tapijt verminderd met 25 tot 30 decibel. Met tapijt creëert u dus rust in uw huis, tevens klinkt muziek mooier doordat er een sterk verkorte nagalm is en u doet de buren een plezier.

Tapijt is warmte-isolerend

Tapijt isoleert warmte en is hierdoor energiebesparend. Hoe langer de polen van uw tapijt, hoe meer warmte er wordt vastgehouden en hoe isolerender het tapijt is. Dit komt omdat de stilstaande lucht tussen de polen een buffer vormt voor het verdwijnen van warmte naar de vloer eronder. Heeft u ondertapijt of een foamrug op het tapijt dan is dit extra warmte-isolerend. Dit kan u gemiddeld 5 procent schelen in de kosten.

Tapijt is onderhoudsvriendelijk

Modern tapijt krijgt in de fabriek al een vuil- en vlekwerende finish zodat vuildeeltjes zich niet zo gauw aan de vezels kunnen hechten. Tapijt is ook veelal bestand tegen agressieve oplosmiddelen zodat eventuele vlekken toch kunnen worden verwijderd. Morst u met koffie of wijn dan blijft de vloeistof als een druppel boven op de pool liggen en kan voorzichtig worden gedept. Wilt u tapijt in zeer vlekgevoelige ruimtes dan zijn tapijttegels een simpele oplossing omdat deze gemakkelijk te vervangen zijn.

Tapijt is slipveilig

Het relatief stroeve oppervlak van tapijt betekent dat uitglijden en vallen minder voorkomt dan op een gladde vloer. Valt u toch, dan veert het tapijt en is het risico op verwondingen ook kleiner. Tapijt is in het bijzonder ideaal voor kleine kinderen die net beginnen met lopen en voor ouderen die met hulpmiddelen lopen. In dat geval is een tapijt met korte pool wel idealer. Wilt u ook tapijt in badkamer en/of keuken dan bestaat daarvoor vochtbestendig tapijt, geschikt voor natte ruimtes. Om een trap te beveiligen, is tapijt ook daar een goede keus. Uit een rapport van de Stichting Consument en Veiligheid, ‘Risicobeoordeling van vaste trappen, Valpreventie bij senioren thuis' (dec. 2005) blijkt dat jaarlijks gemiddeld 5.500 senioren worden behandeld op de Spoed Eisende Hulp van het ziekenhuis vanwege uitglijden van de trap. Het rapport adviseert de trap te bekleden met tapijt of trapmaantjes (traptreden) van stroef tapijt om het risico te beperken.

Tapijt is duurzaam

De gemiddelde gebruiksduur van vloerbedekking in Nederland is ongeveer acht jaar. Dit betekent niet dat het tapijt dan versleten is. Goede vloerbedekking gaat tien tot enkele tientallen jaren mee, afhankelijk van het soort materiaal en het onderhoud. Een kwaliteitsvloerbedekking die niet teveel aan mode onderhevig is en die eventueel mee kan verhuizen, is een financieel voordelige keus.

Soorten tapijt

Er bestaan grofweg drie materialen voor tapijt. Synthetisch tapijt is sterk, slijtvast, gemakkelijk te onderhouden en in vele variaties verkrijgbaar. Wollen tapijt oogt natuurlijk, wordt minder snel vuil, is veerkrachtig, elastisch, zelfdovend, warm en comfortabel. Natuurtapijt, veelal sisal of kokos is sterk, vochtabsorberend en heeft een grof uiterlijk. Daarnaast zijn er tapijtpool-verschillen:

Bouclé

Bouclé is het bekende lussen-tapijt. Als je goed kijkt zie je dat het poolmateriaal is gevormd door lusjes die van gelijke of ongelijke hoogte kunnen zijn. Het heet een hoog/laag structuur als de poollussen een ongelijke hoogte hebben. Bij een geschoren bouclé tapijt (tip-sheared) zijn deze hoge lussen afgesneden waardoor een afwisselend patroon van polen ontstaat.

Moquette en velours

Bij moquettetapijt (cut-pile) zijn alle poollussen gedurende het weven of tuften doorgesneden. Het heet velours als het moquette tapijt een lage poolhoogte heeft met dicht op elkaar gezette polen. Het oogt fluweelzacht en glad door het fijne vezelmateriaal van het garen.

Frisé en Saxony

Een frisétapijt heeft ook doorgesneden polen maar hierbij is het tapijtgaren in elkaar gedraaid (getwijnd). Je kunt bij dit type tapijt bijna elke pool afzonderlijk van de anderen onderscheiden en door dit gegeven krijgt het een levendige structuur. Saxony is eigenlijk ook een frisétapijt maar met langere polen waardoor het minder compact maar luxueuzer oogt.

(Semi)-Shag

Het bekende warrige tapijt heet semi-shag of shag. De polen zijn hierbij nog langer terwijl de pooldichtheid gering is. Dit houdt in dat de polen als het ware omvallen. Zulk tapijt oogt speels en zwierig.

Welke kleur tapijt?

De vloer is de basis van elke kamer. De toepassing van meerdere kleuren kan verrassende resultaten geven, bijvoorbeeld warme en koele kleuren samen zoals felblauw met oranje, wijnrood met groen, of donkerbruin met ijsblauw. In kleine kamers is dit minder geschikt en kunt u beter kiezen voor rustiger tinten of tinten uit een kleurenreeks (ton-sur-ton). Wilt u op safe spelen, kies dan een kleur die u al heel lang mooi vindt of een naturel kleur waar u alle kanten mee op kunt. Zwart tapijt met een vleug geeft een elegante touch in een kamer maar stofdeeltjes zie je er wel duidelijker op. Bruin- en grijstinten zijn momenteel populair en geliefd, evenals naturellen. Mystieke paars- en blauwtinten doen het ook goed. Wilt u echt een heel warme 'look' neem dan kerriegeel, terra, oranje of een roodtint die allen een gevoel van gezelligheid geven. U kunt ook twee kleuren tapijt laten snijden en met de tweede kleur accenten aanbrengen, zoals bijvoorbeeld bij de zithoek. 'Spelen' met randen, banen, strepen en motieven door gebruik van verschillende tapijten is ook mogelijk. Denk bij de kleurkeus dat lichtval een niet te onderschatten onderdeel is van het totale effect.

Ondertapijt

Het wordt algemeen geadviseerd om bij tapijt met een textiele (jute) rug ondertapijt te nemen. Bij foamtapijten hoeft dat niet. Uw tapijt zal extra comfortabel en luxueuzer ogen, daarnaast is het praktisch omdat de levensduur van het tapijt ermee wordt verlengd. De warmte- en geluidsisolatie wordt eveneens verbeterd. Houdt wel rekening met eventuele vloerverwarming en meubels met zwenkwielen. Tapijt met ondertapijt heeft namelijk ook extra veerkracht waardoor het slechter bestand is tegen de plaatselijke druk van wielen.

Vloerverwarming

Tapijt houdt warmte vast. Wilt u vloerverwarming EN tapijt, dan zal het tapijt niet te dik mogen zijn. Ondertapijt wordt hierbij afgeraden. Bij vloerverwarming wordt tapijt droog, hetgeen kan leiden tot een toename van de statische oplading. Kies in dit geval dus tapijt dat anti-statisch is. Lees het etiket of vraag de leverancier wat er mogelijk is.

Dagelijks onderhoud tapijt

Tapijt blijft langer mooi door regelmatig onderhoud. Stof is vaak niet of nauwelijks waarneembaar maar het is er wel. Minimaal stofzuigt u tweemaal per week, liefst vaker, zodat de poolvezels zich weer oprichten en het tapijt er weer een stuk beter uitziet. Heeft u binnengelopen vuil en moddervlekken, laat deze dan eerst opdrogen zodat ze daarna eenvoudiger zijn op te nemen. Voor overige vlekken geldt, wees er snel bij: Wrijf niet en werk altijd van buiten naar binnen. In de meeste gevallen lukt dit met water. Gebruik geen huismiddeltjes zoals afwasmiddel, schoonmaakmiddel of zout en föhn het tapijt niet na. Na verloop van tijd zal de tand des tijds uw tapijt toch enigszins aantasten. Waar veel wordt gelopen ontstaan soms verkleuringen en pletten. Eens per jaar kunt u deze opgebouwde vervuiling verwijderen door bijvoorbeeld droogpoeder, wat geschikt is voor de behandeling van synthetisch tapijt met lage pool. U strooit het poeder uit, masseert het licht in zodat het na een poos kan worden opgezogen.

Shading ofwel schaduwwerking

Soms heeft tapijt vreemde grillige plekken, alsof er vloeistof over is gemorst. Dit fenomeen heet 'shading' of 'schijnvlekken'. Het komt incidenteel voor bij nieuw tapijt met een gesneden pool en is een optisch effect dat niets te maken heeft met kwaliteit, verschieten of echte vlekken. Wat er gebeurt is dat op sommige plekken de pool naar een richting ombuigt waardoor licht op deze plaatsen een andere uitwerking heeft. Dit geeft een effect van licht en donker. Je ziet in feite twee kleurnuances van hetzelfde tapijt. Bij bouclé-tapijt komt het verschijnsel niet voor. Structuur, kleur, legwijze, ondergrond of manier van weven is niet van invloed en er is helaas niets aan te doen. Leden van de Vereniging van Nederlandse Tapijtfabrikanten verspreiden al jaren een folder over shading onder woninginrichters en de vloerbedekkingdetailhandel. Zij zijn van mening dat kopers van tapijt met een gesneden pool vóór de koop door de verkoper hierover moeten worden geïnformeerd. Helaas gebeurt dit niet altijd.

Statische oplading

Een tapijt dat in een droge kamer ligt, kan elektrostatisch worden opgeladen. Raakt u in dat geval iets van metaal aan terwijl u op het tapijt staat dan krijgt u een lichte, onschuldige schok. U kunt dit verbeteren door de luchtvochtigheid in de ruimte te verbeteren, bijvoorbeeld door een luchtbevochtiger neer te zetten of meer planten toe te voegen. Vaak is tapijt overigens behandeld tegen statische lading. Zie de symbolen aan de achterzijde van het tapijt.

Pluizen en pillen

Pillen is een verschijnsel waarbij vezeleindjes die uit het garen zijn losgekomen kleine bolletjes aan het oppervlak gaan vormen. Met een borstel of tondeuse kunnen deze 'pillen' worden verwijderd. Het verschijnsel is hetzelfde als wat met een trui kan gebeuren. Sommig tapijt kan in de begintijd ook gaan pluizen. Ook hier raakt overtollig materiaal los uit de garens. De kwaliteit zal er niet op achteruit gaan. Veel onderhoud is de remedie, dus regelmatig stofzuigen.

Ondergrond moet vlak zijn

Heeft u tapijt gekocht laat het dan eerst 'wennen' aan de temperatuur en vochtigheidsgraad in uw huis. Op deze manier wordt krimpen en rekken van het tapijt voorkomen. Uiteraard moet de vloer waar het tapijt komt te liggen vlak zijn. Daarnaast moet het droog en glad zijn afgewerkt. Scheuren en gaten moeten dus eerst worden geëgaliseerd. Bij een houten vloer geldt dat er meestal eerst een laag hardboard of spaanplaat moet worden gelegd. Heeft u kamerbreed tapijt aangeschaft weet dan dat het leggen vakwerk is. Denk aan het passend maken aan de plinten en moeilijke hoeken bij verwarmingsbuizen etc., rekening houden met lichtval en snijverlies en het opspannen en lijmen van het tapijt. Bovendien moet het ook nog eens naadloos aansluiten op wanden en moet een fraaie oplossing worden aangebracht bij overgang naar andere vloerbedekking zoals vinyl. Wilt u echt zelf gaan leggen, probeer dan tapijttegels. Hiermee kunt u haast niet de fout ingaan.

Allergie of astma

Een gladde vloer of een tapijtvloer bij astma? Hoewel u misschien geneigd bent te denken dat een harde vloer beter is, laat onderzoek iets anders zien. Een studie uitgevoerd door DAAB (Deutscher Allergie- und Asthmabund) toont aan dat het gebruik van gladde vloeren de kans op een hoge concentratie van fijne stofdeeltjes vergroot terwijl het gebruik van stoffen vloeren deze kans juist minimaliseert. Dit komt omdat bij een harde vloer het stof door de lucht blijft dwarrelen. Een stoffen vloer neemt de stofdeeltjes juist op en houdt de lucht erboven schoner. De resultaten zijn aan het publiek gepresenteerd tijdens de Duitse Allergie en Astma Conferentie in 2005. De gemiddelde hoeveelheid fijnstof in huizen met een gladde vloer is twee keer zo hoog als in woningen met tapijt en overschrijdt een vooraf bepaalde grens. Individuele verschillen in concentraties bestaan door roken, huisdieren en schoonmaakfrequentie. Boven alles is het voor overgevoelige personen die al lijden aan aandoeningen aan de luchtwegen van belang om vloerbedekking te kiezen die stof aan zich hecht in plaats van deze aan de lucht af te geven. De keus voor tapijt ligt hierbij voor de hand.

"The wise man sits on the hole in his carpet." ~ Persian proverb

Lees verder

• Gordijnen en raambekleding ontrafeld
• Behangen: Trends, soorten & werkwijze
• Verven: Alles over schilderen en verf