Zelf een moestuin aanleggen

Een moestuin is een plekje waar u zich heerlijk kunt ontspannen en het is echt niet zo moeilijk om gezonde en verse groenten te verbouwen. Het enige wat u ervoor nodig hebt is een zonnige plaats, een beetje goede wil en de nodige werklust.

Moestuin

• Het ideale plekje
• Een bodem heeft fysische, chemische en biologische eigenschappen
• Het eerste jaar
• Ziekten en plagen
• Composteren
• Mulchen
• Meststoffen

Het ideale plekje

Een moestuintje aanleggen kan overal, als het maar niet vlakbij een drukke snelweg is of op een vervuilde bodem. U kiest best voor een zonnige plek dat eventueel omgeven is door een haag, want in een beschutte tuin groeien de groenten beter. Een tuin die biologisch goed in orde is, geeft de beste resultaten. Het is dus van groot belang dat u de bodemsamenstelling kent. In een goed uitgerust tuincentrum kunt u bodemstalen laten ontleden. Neem daarvoor grondstalen op diverse plekken in de tuin, goed mengen en laat het mengsel ontleden. Zo weet u meteen iets meer over de bodem (humusgehalte, zuurheid etc.) en hoe u deze moet verbeteren. Het tuincentrum geeft u hierbij goed advies. U kunt ook zelf de grondsoort van uw tuin bepalen; meer informatie kunt u vinden in het artikel Bepaal de grondsoort van uw tuin

Een bodem heeft fysische, chemische en biologische eigenschappen

Fysische eigenschappen

Dit is het vermogen van de grond om water op te nemen en vast te houden en snel of minder snel op te warmen wanneer de zon schijnt. Deze eigenschappen kan u vrij eenvoudig verbeteren door manuele grondbewerkingen en toevoegingen. Zware gronden krijgen zand toegevoegd om ze te verlichten. Lichte gronden krijgen humus en leem.

Chemische eigenschappen

Dit is de zuurgraad van de grond en wordt uitgedrukt in eenheid pH. Een bodem met een pH-waarde van 6,5 tot 7,4 noemen we neutraal. Minder dan 6,5 is zuur en meer dan 7,4 is alkalisch. Bij een alkalische bodem komen diverse voedingsstoffen niet vrij voor opname door de wortels waardoor de groenten niet goed kunnen groeien. De eenvoudigste manier om een alkalische bodem terug neutraal te maken is het inwerken van turf. Een zure bodem neutraal maken kunt u doen door toevoeging van kalk. Koraalalgenkalk is hiervoor het beste geschikt.

Biologische eigenschappen

Deze eigenschappen worden bepaald door de aanwezigheid van kleine bodemdiertjes, regenwormen, bacteriën en nuttige schimmels. Deze organismen maken dat de bodem leeft. Ze zorgen voor gezonde planten, omdat ze in de bodem de aanwezige voedingsstoffen zo omzetten waardoor ze gemakkelijker door de wortels van de groenten kunnen worden opgenomen.

Het eerste jaar

Begin mei is een uitstekende tijd om te zaaien, doe dus het denkwerk in de winter. U koopt best zaden van een goed merk en vooral niet te veel, want de kiemkracht van de meeste zaden gaat er met de tijd flink op achteruit. Voordat u zaait is het wel belangrijk dat de bodem voldoende voedingsstoffen bevat voor de groenten. Dat kan door toevoeging van compost. Zorg in ieder geval dat u het eerste jaar niet te veel verbouwt, want het is beter iets minder en een goed resultaat dan andersom. Begin ook niet onmiddellijk met moeilijke groenten die veel ziekten en plagen kunnen aantrekken. Gemakkelijke groenten zijn uien, spinazie, sla, radijs, erwten en bonen. Als u het tuinieren in de vingers hebt komen de moeilijkere soorten er wel vanzelf bij.

Ziekten en plagen

Ziekten en plagen komen veel meer voor als u jaar na jaar dezelfde groenten op dezelfde plaats zaait. Dit kan eventueel vermeden worden door geregeld bladgroenten, vruchten, koolsoorten en wortelgewassen af te wisselen. Zo blijft de bodem jaar in jaar uit gezond. Een eenvoudig wisselteeltschema voor beginners kan er zo uitzien:


Na vier jaar kunt u gewoon opnieuw beginnen met het schema!

Composteren

Een tuin met onverzorgde en stinkende composthopen lokken niet alleen muizen en ratten, maar bevatten eveneens veel te veel onkruidzaden. Het is dus aan te raden om ineens een degelijke compostbak te plaatsen. Die kunt u kopen bij de compostmeesters van uw gemeente waar u bovendien terecht kunt met al uw vragen. Compostbakken zijn gemaakt uit duurzaam gerecycleerd plastiek en opgebouwd uit makkelijk te verplaatsen modules. De beste bakken zijn deze met schuin geplaatste modules, omdat ze de neerslag beter opvangen en ervoor zorgen dat de compost niet zal uitdrogen.

Zelf compost maken kost u niets, in tegendeel! Het verbetert de gezondheidstoestand van uw tuin, u hoeft geen dure meststoffen meer aan te kopen en door het hergebruik van organisch materiaal vermindert u nog eens de hoeveelheid huishoudelijk afval. Er bestaan ook verschillende compostsystemen. Meer informatie over compost kunt u vinden in het artikel Maak uw eigen compost

Mulchen

• Het is goed om de bodem, ook na de oogst bedekt te houden. Dat heet “mulchen” en dit kan best met eigengemaakte compost.
• Een mulchlaag verbetert de bodem fysisch, chemisch en biologisch.
• De grond wordt humusrijker, want er komen ontelbare nuttige organismen onder de deklaag waardoor de bodemstructuur verbeterd.
• De bodem blijft voldoende vochtig.
• Er zijn geen grote temperatuurschommelingen meer.
• Er groeit veel minder onkruid, dus is er ook minder werk.

Meststoffen

De belangrijkste voedingsstoffen voor groenten zijn: kalium (K) stikstof (N) fosfor (p)

• Op de verpakking van de meststoffen zie je de verhouding tussen die drie uitgedrukt als N-P-K waarde.
• Niet iedere groentesoort geeft dezelfde meststoffen nodig.
• Organische meststoffen zijn wel veel beter voor de tuin dan anorganische meststoffen.

De anorganische mest beschadigen door hun gehalte aan zouten en andere agressieve componenten het bodemleven. Ze spoelen bovendien gemakkelijk uit zodat ze ongebruikt in grondwater en oppervlaktewater terechtkomen.

Organische mest is geproduceerd uit plantaardige en dierlijke grondstoffen die niet meteen door de plantenwortels kunnen worden opgenomen. Ze moeten namelijk eerst worden omgezet door de bodemorganismen, waardoor ze meer geleidelijk vrijkomen en het bodemleven bevorderen, in tegenstelling tot de bodemonvriendelijke anorganische mest. Bovendien werken organische meststoffen langdurig.

Tip

Laat u, als u volslagen leek bent, bijstaan door iemand die het tuinieren al lang in de vingers heeft. Op het internet kan u trouwens heel interessante blogs vinden van moestuinders waar u ook heel wat van kan opsteken als het om besmetting gaat.