Teken, muggen, vliegen, wespen, luizen en vlooien bestrijden

Insecten hebben ook recht op leven, maar dat ligt wat anders bij stekende muggen in de slaapkamer of een vieze bromvlieg in de keuken. Over mieren in de tuin zal verschillend gedacht worden. Wat kun je zoal doen tegen overlast van hinderlijke diertjes, met hun vaak pijnlijk stekende angels. En aan welke symptomen merk je dat je de ziekte van Lyme hebt opgelopen omdat je door een geïnfecteerde teek bent gebeten. De kans op een tekenbeet is in juni en juli het grootst. Ons genot dat we tijdens mooi weer in de tuin of in huis beleven kan ernstig worden gehinderd door irritante insecten. Niets is zo hinderlijk als het gezoem van vieze vliegen in huis, waarvan we weten dat die zich voeden met de ontlasting van mens en dier. Maar op bladluizen in de tuin zitten we ook niet echt te wachten. Hoe pakken we die overlast van dat ongedierte doeltreffend aan, zodat we rustig van ons drankje kunnen genieten tijdens het mooie weer.

Buitenshuis

De meeste insecten in de tuin zijn nuttig en verrichten ongestoord hun zinvol werk. Zoals wormen en andere vormen van ondergronds leven dat de grond luchtig houdt. Of nuttige spinnen (eigenlijk geen insect) en lieveheersbeestjes, die helpen het ongedierte te bestrijden. En van vlinders kunnen we alleen maar genieten. Maar er zijn andere problemen:

Bladluis

Bladluizen kunnen onze planten ernstig aantasten met hun onstilbare eetlust en de kleverige verstikkende draden die ze produceren. Er zijn diverse bestrijdingsmiddelen in de handel (spuitbussen). Maar een ouderwets middel is water waaraan per liter 20ml spiritus en 20 gram groene of zachte zeep is toegevoegd. Daarmee via een gieter of plantenspuit de plant of struik nat maken. Doe dat enkele dagen achtereen en maak geen lieveheersbeestjes dood want dat is een natuurlijke bladluisbestrijder.

Mieren

Je moet je afvragen of je mieren wilt bestrijden, want in hoeverre heb je er echt last van en zit de hinder alleen maar tussen de oren. Als je toch maatregelen wilt nemen plant dan dicht bij hun nesten goudsbloemen, lavendel, of afrikaantjes. Ook hebben ze een enorme hekel aan koffiedik en afwaswater.

Honingbij en hommel

De hommel en de bij laten hun angel los als ze steken, waarna ze sterven. Daarom steken ze uitsluitend indien ze in het nauw komen. De hommel steekt trouwens zelden. Altijd de angel verwijderen uit de huid. Bijen en hommels zijn belangrijk in de natuur want ze bestuiven de bloemen.

Rond de maand mei is het zwermtijd voor bijen. De bijen vliegen dan uit. Nieuwe koninginnen worden geboren en die vechten met elkaar tot er eentje overblijft. De oude koningin vertrekt vervolgens met een deel van het volk. Komt dat in de bebouwde kom voor dan wordt er dikwijls een imker bijgehaald, die (zonodig met behulp van een brandweer ladderwagen), zo'n zwerm uit bijvoorbeeld een boom haalt.

Teken

Een teek is geen insect, maar een geleedpotige en behoort samen met mijten en spinnen bij de spinachtigen. Er zijn honderden soorten teken, maar in Nederland hebben we vrijwel altijd te maken met de schapenteek. Ze zien eruit als kleine bruinzwarte spinnetjes (1 tot 3mm). Ze bijten zich vast in de huid van mens en dier en zuigen zich vol met bloed. Bij kinderen zitten teken vaak op het hoofd, in de hals, achter de oren en bij de haargrens. Je kunt de lymeziekte oplopen indien de teek de Borreliabacterie met zich mee draagt, maar niet iedereen die door een besmette teek wordt gebeten, wordt ziek.

Er valt weinig preventief aan te bestrijden want ze leven in de natuur en in de tuin. Maar ze kunnen ook via de hond, kat of konijn je huis binnenkomen en dan moeten we wel optreden, vooral ook omdat ze zich binnenshuis kunnen vermeerderen. Je kunt de huisdieren met speciale anti-teekmiddelen behandelen. Als een teek zich in je huid heeft vastgebeten dient deze met een speciale tekenpincet of tekentang, desnoods splinterpincet, in z'n geheel uit de huid te worden verwijderd, opdat je geen risico loopt op een bacteriële infectie met de ziekte van Lyme. Belangrijk is dat de teek van te voren niet verdoofd wordt met alcohol, olie, brandende sigaret enz. want dan schrikt de teek en leegt deze de maaginhoud wat de kans op besmetting vergroot.

Na verwijdering van de teek de huid desinfecteren met alcohol of jodium. Noteer de datum van de beet, alsmede van de verwijdering, voor het geval zich toch een infectie heeft voorgedaan. Van alle teken in Nederland draagt minder dan 50% de borrelia-bacterie, die de ziekte van Lyme veroorzaakt.

Symptomen van de ziekte van Lyme
Doorgaans ontstaan de klachten na drie dagen tot drie weken, nadat je door een geïnfecteerde teek bent gebeten. Op de plek van de tekenbeet kan huiduitslag ontstaan in de vorm van een rode ring (ga dan snel naar de dokter), of je kunt een grieperig gevoel krijgen. Maar deze twee symptomen kunnen ook afwezig blijven, terwijl je toch besmet bent. Het komt erop neer dat de symptomen behoorlijk kunnen verschillen in type en in intensiteit, vandaar dat het moeilijk is om een diagnose te stellen.

Vrij algemene klachten zijn:

• huiduitslag,
• vermoeidheid,
• transpiratie-aanvallen,
• extra gevoelig voor infecties,
• darmklachten,
• gewrichtspijn,
• fibromyalgieklachten,
• stijfheid,
• hoofdpijn,
• slaapproblemen,
• stemmingswisselingen.

Overige klachten
Lyme kan ook leiden tot: klachten op psychiatrisch-, opthalmologisch-, cardiologisch-, reumatologisch-, dermatologisch-, en neurologisch gebied.

De reguliere bestrijdingsvorm is het (vaak langdurig) slikken van antibiotica, waarbij het belangrijk is dat hiermee zo snel mogelijk na de infectie wordt begonnen.

Besmetting door TBE-virus
In 2016 is er in ons land, als gevolg van een tekenbeet, voor het eerst iemand ziek geworden door het TBE-virus. Teken dragen het virus meestal over naar dieren, maar soms naar de mens. De ziekte staat ook bekend als FSME (Frühsommer-Meningoenzephalitis) en Tick Borne Encephalitis. Meestal verloopt een dergelijke besmetting zonder klachten, maar als je wel ziek wordt treden na circa 1,5 week symptomen op als, koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, gewrichts- en spierpijn. Er is zelfs een kleine kans op hersen(vlies)ontsteking. Circa 1 procent van degenen die ernstige klachten krijgt houdt daarvan neurologische klachten over, of kan zelfs overlijden. Het RIVM gezondheidsinstituut is medio 2016 gestart met verder onderzoek. Volgens het RIVM is de kans op besmetting met het TBE-virus aanzienlijk kleiner dan op besmetting met Lyme.

Wespen

De wesp is wat agressiever van karakter dan bij en hommel. Maar de schepselen hebben ook een hekel aan de lucht van citroen (schijfjes of sap) kruidnagels, en niet te vergeten brandende wierookstokjes. Als een wesp op je af komt kun je het beste niet bewegen. Overigens is de wesp een nuttig insect want ze eet anderen zoals vliegen en muggen, en ze eet ook dode dieren.

Binnenshuis

In de woning zijn insecten vaak vervelender en viezer dan buitenshuis. Insecten werden vroeger thuis massaal verdelgd met DDT, een zeer giftig bestrijdingsmiddel in de vorm van poeder, dat je kind gewoon voor je bij de drogist kon kopen. Maar sinds bekend is dat mensen er ook aan overlijden is DDT terecht verboden. Maar er zijn nieuwe slimme middelen:

Vlooien

Vooral als we van vakantie terugkomen blijken vlooien nog wel eens bezit van onze woning te hebben genomen. De insecten schijnen de lucht van varens vies te vinden. Wat de reden is dat die bladeren nog wel eens vlak bij de hondenmand worden gelegd. De parasieten hebben ook een hekel aan de lucht van azijn en petroleum. De petroleum kun je in huis verstuiven, vervolgens ramen en deuren dicht en zelf enkele uren bij je familie op visite. Maar om te beginnen moet je de woning kraakhelder maken, grondig stofzuigen, matten kloppen e.d.

Muggen

Je kunt in de slaapkamer op hun gezoem afgaan en de steekmuggen dood slaan, maar met de lucht van citroen opgesmeerd zullen ze je ook niet snel steken. Bij de drogist kun je ook dergelijke anti-mug producten en luchtjes kopen. De insecten komen ook op witte wijn af, dus zet een glas neer en de volgende ochtend zijn ze erin verdronken. Alleen het vrouwtje steekt trouwens.

Vliegen

Zijn vies, want ze eten uitwerpselen. Ze hebben een hekel aan de lucht van kruidnagels. Doe hele kruidnagels in een bak water en je houdt ze op die plaats weg. Een hor in de deur is natuurlijk ook zinvol tegen vliegen, bromvliegen etc. Wat ook nog wel eens wordt gedaan is een bord met lekkers voor de vliegen plaatsen op een plek waar jij niet vertoeft, zodat ze in die richting gelokt worden.

Papiervisjes en zilvervisjes

Vooral papiervisjes kunnen uitdijen tot een ware plaag zodat je een professionele bestrijdingsdienst moet inschakelen. Dus pak elk beestje dat je ziet. Afgezien van in de winkel verkrijgbaar anti-visjesmiddelen dien je de temperatuur in je woning zo laag mogelijk te houden en de luchtvochtigheid laag. En ruim die oude boeken en tijdschriftstapel, hopen oude kleding enz. op. Lucht de boel en breng het voorlopig buitenshuis naar garage of schuur.

Lees verder

• Insectenbeet vaak hinderlijk, soms levensgevaarlijk