Wonen onder de hemel: de Yurt (Ger)

Wat als je simpeler en vrijer kon leven, zonder gebukt te gaan onder huur of hypotheek? Als je dichter bij de natuur kon staan en gewoon kon genieten van het weinige dat je nodig hebt? Steeds vaker vragen mensen zich dit af terwijl ze in de file staan, in de rij voor de kassa wachten of naar een beeldscherm vol e-mail staren. Overal ter wereld zijn er avonturiers die menen het antwoord gevonden te hebben: wonen in een grote ronde tent, de Mongoolse Ger, beter bekend als Yurt.

Wat is een yurt?

Een yurt is een ronde tent met een koepelvormig dak, die al eeuwenlang gebruikt wordt door nomadenvolkeren in Centraal-Azie. Aan de binnenkant wordt de tent gedragen door een houten skelet, waardoor hij zeer goed bestand is tegen harde wind en onweer. De “muren” zijn traditioneel gemaakt van viltdoeken, zodat de warmte binnen de tent behouden blijft. De yurt wordt verwarmd door een vuurplaats in het midden van de tent, waarbij de rook door een opening in het dak afgevoerd wordt. Het houten skelet bestaat uit vele latten, die door scharnieren samengevouwen kunnen worden. Hierdoor is de tent makkelijk op en af te bouwen, waardoor de nomaden snel naar een andere leefplek kunnen verhuizen. De naam Yurt is afgeleid van het Turkse Yurta, wat “thuisland” betekent, in dit geval een mobiel thuisland.

De moderne yurt

Tegenwoordig worden yurts vaak gebouwd op een houten platform, met in de koepel een dakraam, zodat je van binnenuit de hemel kunt zien. Ook wordt de viltmuur meestal bedekt met canvas, en soms wordt er schuimplastic in plaats van vilt gebruikt. Er zitten vaak plastic ramen in de muren, met verduisteringsflappen voor privacy en warmte. De centrale vuurplaats is vervangen door een houtkachel of houtfornuis, en de rook wordt afgevoerd door een pijp. Steeds vaker hebben yurts stromend water en een eletriciteitaansluiting. Deze moderne yurts zijn bedoeld om langer op een plek te staan, om te verhuren voor “glam camping” of om er permanent in te wonen.

Opkomst van de yurt in Nederland

Ook in Nederland is er een groeiend aantal yurtbewoners. Ze staan bij boeren op het land, of op verlaten industrieterreinen in grote steden. Door de besparing op woonkosten kan er vaker gereisd worden, dan wordt de yurt simpelweg ingepakt en tijdelijk opgeslagen. De voordelen van een yurt gaan echter verder dan het besparen op huur of hypotheek. Yurtbewoners beleven een permanent vakantiegevoel, gaan terug naar de basis van wat een mens nodig heeft. Het leven is simpeler en minder gehaast. De cirkelvorm van een yurt stimuleert ook een bijzonder gevoel van geborgenheid, alsof men terugkeert naar de moederschoot.
Natuurlijk zijn er ook nadelen: dagelijkse klussen die normaliter in een handomdraai geklaard zijn, kosten bij een yurt meer tijd en energie. En doordat er maar een ruimte is, wordt behoud van privacy ook wat lastiger, hoewel dit op te lossen valt door scheidingswanden of door nog een yurt op te zetten. Ten slotte is bescherming tegen inbraak ook moeilijker te waarborgen met een yurt. Om die reden geven bewoners vaak de voorkeur aan het verblijven op een boerenland, of sluiten zich aan bij een yurtgemeenschap. Als mensen echter eenmaal in een yurt hebben gewoond, willen ze nooit meer terug naar een gewoon huis. Daarvoor is het slapen in een cirkel onder de sterrenhemel te mooi.