Luis in de tuin: bestrijding van bladluis op planten

Luis op de planten in je tuin, wat doe je er aan? Er zijn diverse chemische insecticiden en biologische bestrijdmingsmiddelen in de handel verkrijgbaar om van de bladluis af te komen. Als alternatief zijn er de bekende huis, tuin en keukenmiddeltjes om bladluizen te bestrijden. Er is altijd wel een oplossing om uw planten te redden van een bladluizen plaag! Bijna iedereen heeft wel eens een bladluis gezien. Het zijn kleine beestjes van slechts een paar millimeter groot, maar ze kunnen door hun grote aantallen veel schade veroorzaken. Er zijn verschillende soorten bladluizen. Het makkelijkste herkenbaar aan de kleur. Ze zijn in elke tuin wel te vinden en kunnen zich verspreiden over grote afstanden door de wind.

Veel voorkomende soorten bladluis in de tuin

Groene perzikluis. De naam zegt het al, ze zijn groen (tot geelachtig) van kleur. Deze komt heel veel voor en is gevreesd in de akkerbouw en tuinbouw voor de overdracht van plantenvirussen. Afhankelijk van de tijd van het jaar ziet u ze met vleugeltjes. Dit om zichzelf beter te kunnen verspreiden en vermeerderen. In de groentetuin zitten ze onder andere graag op aardappels, bladgroenten (bijvoorbeeld sla of spinazie) en koolplanten.
Zwarte bonenluis. Zwart van kleur en vaak te vinden op de stengels en toppen van, hoe kan het ook anders, bonenplanten als tuinbonen, stokbonen, stamslabonen, sperziebonen enzovoort.

Bladluizen infectie: Hoe herken je het? Is het schadelijk?

Bladluizen kunt u eenvoudig met het blote oog opsporen. Eventueel kunt u een vergrootglas gebruiken om ze beter te bekijken. De luis zit het liefste op jonge plantendelen en op de onderkant van de bladeren. Ze zitten daar om sap met voedingsstoffen uit de plant te zuigen. Bij sommige planten zitten ze graag op de stengel. Er kunnen dan hele groepjes luizen te zien zijn. Indien er veel bladluizen op de plant zitten dan veroorzaken ze duidelijk omgekrulde bladeren en vervormde groeipunten. Een ander kenmerk van een bladluis infectie is dat de plant plakkerig aan gaat voelen. Dit komt door de suikerachtige vloeistof die de bladluis op het blad achter laat. Mieren zijn er gek op. Net zoals bepaalde schimmels, waardoor het blad zwart kan kleuren.

Schade door de bladluis

In grotere aantallen kunnen ze de plant zuigschade toebrengen, dat is dan duidelijk zichtbaar. Zeker bij droog weer en felle zon als de verdamping al groot is en de plant meer moeite moet doen om voldoende water uit de bodem te halen. Daarnaast kan de plant last krijgen van schimmel, die leeft van de zoete afscheiding van de luizen. Planten groeien minder goed en kunnen in het ergste geval zelfs doodgaan. Een enkele bladluis kan normaal gesproken weinig kwaad voor de plant mits deze geen plantenvirus bij zich draagt. Met name de gevleugelde bladluizen kunnen zich van plant tot plant verplaatsen en daarmee gezonde planten besmetten.

Natuurlijke vijand: lieveheersbeestje

Lieveheersbeestjes zijn gek op bladluis. Om die reden worden ze in de biologische tuinbouw ook wel ingezet om bladluis te bestrijden. In de tuin zijn er helaas vaak niet genoeg te vinden om uw planten van een echte luizenplaag te redden.

Bestrijding van de bladluis

Er zijn verschillende bestrijdingsmiddelen (insecticiden) tegen bladluis verkrijgbaar, in onder andere tuincentra of bouwmarkten, waarmee u de planten kan bespuiten. Middelen op basis van organische (kalium)vetzuren zijn het milieuvriendelijkste en niet schadelijk voor bijen. Middelen op basis van pyrethrum en pyrethroïden werken ook tegen andere insecten als bijvoorbeeld rupsen, witte vlieg, trips en kevers. Bij twijfel of vragen kunt u het beste advies inwinnnen in een goed tuincentrum.
Enkele voorbeelden van beschikbare bestrijdingsmiddelen van het merk Bayer[1] en ECOstyle[2] zijn:

• Bayer Bio-Pyretrex (plantaardige basis pyrethrinen)
• Bayer Decis Plus (werkt super snel en lange nawerking)
• Bayer Provado Multicare en Ultra: (Alleen voor sierplanten, werkt systemisch, 10 tot 12 weken werkzaam)
• ECOstyle Spuzit-R (natuurlijk pyrethrum)
• ECOstyle Plantschoon (kaliumzouten van organische vetzuren)
• ECOstyle Insect-GO spuitbus( kaliumzouten van organische vetzuren)

Lees altijd goed de gebruiksaanwijzing bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen!

Bladluizen biologisch bestrijden met huis, tuin en keukenmiddeltjes

Er zijn diverse recepten voor huis, tuin en keukenmiddeltjes in omloop. Meestal is de dosering en exacte samenstelling een probleem, iedereen doet maar wat en kijkt of het werkt! Opa gaat voor de brandnetels in een emmer water, de buurman doet het met een beetje groene zeep en een vage kennis gaat voor een flinke hoeveelheid spiritus en zeep. Het is zeker geen exacte wetenschap. Vraag ze voor de grap maar eens hoeveel van wat er dan precies in moet. Als ze al een antwoord hebben dan is het elke keer verschillend. Het is maar zeer de vraag of groene zeep en spiritus in een overdreven dosering wel zo biologisch en mileuvriendelijk is. De middelen op basis van organische (kalium) vetzuren zijn eigenlijk niets meer of minder dan een soort zeepoplossing. Echter wel in een dosering gebaseerd op onderzoek door de fabrikant. Uiteraard betaal je hier wel voor.
Dus, toch maar een aantal bekende huis, tuin en keukenmiddeltjes op een rijtje:

• Wegspoelen met water. Gewoon de tuinslang met sproeikop erop. Kan wel de nodige moeite kosten, zeker als de bladen plakkerig zijn en de bladluizen zich overal verstoppen. Dit is natuurlijk wel een erg milieuvriendelijke oplossing.
• Brandnetelsap. Brandnetels een aantal dagen, liefst een week, laten trekken in water. Daarna zeven en op de bladeren spuiten(bijvoorbeeld met een plantenspuit of rugspuit) waar luis zit. Dit herhalen om de enkele dagen tot er geen luizen meer zijn.
• Uien in water versnipperen, even laten trekken en dat spuiten.
• Blad van tomatenplanten in water laten trekken en dat spuiten schijnt ook te werken.
• Zeepwater al dan niet met spiritus. Aanbevelolen doseringen gaan van een eetlepel tot 30 gram groene zeep op 1 liter water met een scheutje tot een kopje spiritus. Aanbeveling: probeer het eerst eens met zo min mogelijk zeep en spiritus. Als het niet voldoende helpt kunt u altijd nog de dosering verhogen.

Sommigen zweren bij combinaties van bovenstaande middelen, bijvoorbeeld getrokken brandnetelsap met wat (groene) zeep.
Mocht het in uw geval niet werken dan kunt u altijd terugvallen ,op de eerder genoemde, in de handel verkrijgbare en beproefde middelen.