Aardbeien of zomerkoninkjes

Aardbeien kennen we allemaal wel. Ze zijn bij ons ook onder de naam zomerkoninkjes bekend. Deze naam is gebaseerd op het seizoen waarin ze groeien. Maar eigenlijk dekt deze naam allang niet meer de lading. Aardbeien of zomerkoninkjes zijn namelijk bijna het hele jaar te koop. Of ze dan altijd even lekker zijn is maar de vraag. De bijzondere aardbeiensmaak heb je eigenlijk alleen in het echte aardbeienseizoen. In de zomer dus. Als de vruchten de kans hebben gekregen om de zon te voelen. Aardbeien uit eigen tuin zijn pas echt overheerlijk. Laat ze lekker aan de plant rijpen en pluk ze als ze rijp zijn. Dat is pas echt genieten!

• Aardbeien uit de supermarkt of uit eigen tuin?
• De professionele teelt van aardbeien
• Zelf aardbeien of zomerkoninkjes telen
• De bekendste rassen en doordragers van Fragaria (Aardbei)
• Aardbei of zomerkoninkje in de keuken
• Recepten met aardbeien

Aardbeien uit de supermarkt of uit eigen tuin?

Aardbeien of zomerkoninkjes met hun mooie rode kleur, die heerlijke geur en de sappige zoete smaak zijn één van de lekkerste zomervruchten. Maar door de teelt onder glas of in tunnels zijn ze inmiddels het hele jaar door te verkrijgen. Niet alleen van Nederlandse bodem, maar ook geïmporteerd vanuit landen als Spanje. Er komen steeds meer verschillende soorten op de markt, waardoor het ook voor de particulier steeds aantrekkelijker wordt om aardbeien in eigen tuin of op het balkon te telen. Wie in het bezit is van een moestuin, of nog een stukje over heeft in de tuin, moet beslist eens een aardbeienbed aanplanten. Maar ook op het balkon, geplant in een speciale aardbeien-pot, kan je heerlijk snoepen van de eigen geteelde aardbeien. Een aardbei, geoogst direct van de plant, smaakt echt vele malen beter dan een geïmporteerde aardbei uit Spanje.

De professionele teelt van aardbeien

De professionele teelt van aardbeien of zomerkoninkjes kan opgesplitst worden in de teelt onder glas of in tunnels en de teelt in de volle grond. Qua oppervlakte is de teelt in de volle grond in Nederland nog steeds het grootst. Maar de opbrengst van de zogenaamde glas-aardbeien die geteeld worden in tunnels of onder glas is wel groter dan die van de volle grond aardbeien. Dit heeft vooral te maken met het feit dat hier de aardbeien dichter op elkaar geplant kunnen worden én dat de opbrengst per aardbeienplant hoger ligt. Bovendien is de teelt onder glas of in tunnels niet afhankelijk van de weersomstandigheden. Hierdoor is een veel gelijkmatigere productie mogelijk.

De volle grond teelt van aardbeien is wel sterk afhankelijk van de weersomstandigheden. Als het klimaat lang te warm of te nat is, dan heeft dit zonder meer consequenties voor de tere en zachte vruchten. In de professionele aardbeienteelt wordt veel gebruik gemaakt van Fragaria "Elsanta", een ras met een hoge productie en grote vruchten.

Zelf aardbeien of zomerkoninkjes telen

Mensen met een eigen volkstuin planten, naast diverse groenten, ook meestal aardbeien aan. Deze draaien dan mee in de noodzakelijke vruchtwisseling die plaats vindt in een groentetuin. Voor een goede oogst en grote aardbeien is het belangrijk om niet langer dan twee jaar van een plant te oogsten. Staan de aardbeien langer dan twee jaar, dan neemt de hoeveelheid vruchten weliswaar steeds meer toe, maar ze worden wel steeds kleiner. Aardbeien van eigen teelt is niet alleen weggelegd voor mensen met een volkstuin of grote tuin. Ook in een kleine (patio-)tuin of op het balkon kunnen aardbeien geteeld worden. Er zijn namelijk ook rassen die bijzonder geschikt zijn voor in een pot. Een bekend voorbeeld hiervan is Fragaria "Roter regen", een prachtige plant waar de vruchten in trossen aanhangen. Ook Fragaria "Bakker's Kingsize" is geschikt voor mensen die maar over weinig ruimte beschikken. Het ras "Bakker's Kingsize" is namelijk een hele bijzondere klimmende vorm.

De bekendste rassen en doordragers van Fragaria (Aardbei)

Naast de al genoemde "Roter regen" voor teelt in potten en bakken en de klimmende "Bakker's Kingsize" zijn er nog veel meer verschillende aardbeienrassen. Voor wie zelf zijn of haar planten wil zaaien is daar het ras Fresca F1. Voor de vroege aardbeien kan gekozen worden uit de rassen Tenira, Elvira, Senga Sengana of Gigantella. Deze soorten geven een éénmalige en overvloedige oogst. Voor wie langer van de aardbeienoogst wil genieten, zijn er doordragende rassen als "Ostara" en “Rabunda”.

Aardbei of zomerkoninkje in de keuken

Verse aardbeien

De aardbei is één van de gezondste fruitsoorten. Ze bevatten veel bio stoffen en zijn bovendien rijk aan vitamines. Een verse aardbei is te herkennen aan de glanzende rode kleur en het frisgroene kroontje. Aardbeien of zomerkoninkjes zijn zeer kwetsbare vruchten. Ze moeten voorzichtig vervoerd worden en na aankoop zo snel mogelijk geconsumeerd worden. Als aardbeien toch bewaard moeten worden, doe dit dan in de koelkast en maximaal 48 uur.

Aardbeien uit de koelkast moeten vóór consumptie op kamertemperatuur komen. Dit komt de smaak ten goede. Het invriezen van aardbeien wordt afgeraden. Na het ontdooien zijn de aardbeien papperig geworden. Ze zijn dan eigenlijk alleen nog geschikt om jam van te maken.

Recepten met aardbeien

Aardbeiensorbet

Ingrediënten
300 gr. aardbeien
125 gr. suiker
1 blaadje gelatine
1 eetlepel citroensap
2 eiwitten

Bereiding
Los de suiker op in 1,5 dl. heet water. Week de gelatine 10 minuten in koud water en los het daarna op in de hete suikerstroop. Laat het mengsel daarna helemaal afkoelen. Was ondertussen de aardbeien, verwijder de kroontjes en druk ze met een vork fijn. Meng nu citroensap en de fijngewreven aardbeien door het mengsel. Klop de eiwitten stijf en schep ze luchtig door het aardbeienmengsel. Schep het mengsel nut over in een schaal die geschikt is voor de vriezer. Plaats het gedurende drie uur in het vriesvak van de koelkast en schep het regelmatig om.

Aardbeiensaus

Ingrediënten
250 gr. aardbeien
25gr. basterdsuiker
1 eetlepel citroensap

Bereiding
Was de aardbeien, verwijder de kroontjes en druk ze met een vork fijn. Meng de suiker en het citroensap door de fijngeprakte aardbeien en blijf roeren totdat de suiker helemaal is opgelost.