Salie (Salvia officinalis): een geneeskrachtig tuinkruid

Salie is een prachtig plantje van mediterrane oorsprong. Een oud spreekwoord luid wie Salie in de tuin heeft, heeft nooit een dokter nodig. Echte salie wordt al sinds de oudheid gebruikt als probaat middeltje tegen allerlei ontstekingen. Een bekende toepassing van salie is de zogenaamde saliemelk. Salie verdient een plekje in elke tuin, niet allen zul je zelf veel plezier beleven aan salie, ook de bijen en vlinders zijn blij met salie. Salie past dan ook prima in een insectenvriendelijke tuin.

Salie

De salie behoort tot de Lipbloemigen. De Salvia familie waartoe de echte salie omvat wereldwijd meer dan 500 verschillende soorten. Salvia is dan ook het grootste geslacht onder de Lipbloemigen. De naam Salvia houdt verband met het Latijnse woord salvare, dit woord betekend "redden". Dit slaat op de heilzame werking van de Echte salie.

Beschrijving van Echte salie

Salie is een doorlevend, bossig struikje. De behaarde, opgerichte en sterk vertakte stengels zijn houtig aan de voet en zijn vierkant van vorm. De bladeren hebben een grauw groene kleur met een fluweelachtige textuur. De salie is wintergroen hij verliest dus zijn bladeren 's winters niet. De struikjes kunnen 40 tot 80 centimeter hoog worden en ze worden ongeveer 1 meter in doorsnede. De salie bloeit van mei tot en met juli. De salie bloemen hebben een violet blauwe kleur. Salie heeft een sterke typerende geur. Salie is inheems in de Balkan en rond de Middellandse zee.

Insecten en salie

Salie wordt door bijen en hommels bestoven. Het is een aantrekkelijke bloeiende plant voor allerlei bestuivende insecten zoals bijen, hommels en vlinders. De salie bloemen leveren overvloedig nectar en stuifmeel. Salie is een goede drachtplant voor honingbijen.

Salie planten

Salie is een plant van mediterraanse oorsprong, de plant houdt van zon. Salie is redelijk winterhard en verdraagt deze prima zonder beschutting. Salie doet het het beste in droge goed doorlatende grond, plant salie niet in zware natte gronden. Salie groeit prima op een rijk bemeste grond maar wanneer je de struik in arme grond zet worden de aroma's veel sterker. De salie planten kunnen in de lente worden gezaaid of je koopt ze als plant in pot bij de diverse tuincentra. Salie planten kunnen ook online besteld worden. Door de mooie ronde bladeren past salie prima tussen planten met stekelige bladeren zoals bijvoorbeeld rozemarijn.

Vermeerderen van salie

Salie is gemakkelijk te vermeerderen. In de eerste plaats kun je salie zaaien. Maar wil je sneller resultaat neem dan stekken. Salie laat zich namelijk prima stekken. De tijd die het duurt voordat de stekken wortelen bedraagt ongeveer vier weken. Om salie te stekken kun je het beste takjes van de salie knippen die onderaan al enigszins verhout zijn. Knip takjes salie af van ongeveer 8 centimeter lengte. Verwijder van deze takjes de onderste bladeren en steek deze uiteinden ongeveer 4 centimeter diep in vochtige aarde. Houd de aarde vochtig totdat er voldoende wortel aan salie de stekken zit.

Snoeien van salie

Om de bladeren dicht te houden snoei je salie in de lente en in de zomer na de bloei. De salie ontwikkelt dan bijzonder geurige nieuwe scheuten. April is de meest geschikte maand om salie te snoeien. Om de salie lang te laten doorbloeien knip je het beste ook de uitgebloeide bloemstelen weg. De jaarlijkse snoeibeurten zorgen ervoor dat je mooie bossige salie struiken krijgt met veel blad.

Gebruik van salie

De salie bladeren worden bij voorkeur voor de bloei geplukt. Ze kunnen vers of gedroogd worden gebruikt. Zelfs in de winter kan men blaadjes oogsten van de salie. De smaak van de in de winter geplukte salie bladeren is sterker. De smaak van salie is scherp en warm, en past heel goed bij witte vleessoorten en vis. Wanneer je de bladeren wilt drogen dient dit snel te gebeuren, bij voorkeur binnen 1 week. Duurt het drogen langer dan gaan veel van de geneeskrachtige stoffen uit de salie verloren. Het drogen van bosjes salie doe je op een donkere droge en goed geventileerde plek. Salie werkt goed tegen ontstekingen van met name de slijmvliezen.

Tip voor het gebruik van salie

Een aftreksel van salie werkt opwekkend, bevordert de spijsvertering en is aanbevolen tegen hoest en griep, als gorgeldrank en mondwater.

Saliemelk

Salie melk is van oudsher een probaat middel dat vaak werd gegeven aan kinderen die niet goed kunnen slapen. Je kunt saliemelk bereiden door een paar blaadjes salie in wat melk mee te koken, voor het beste resultaat laat je de salie en de melk een uurtje op een zacht pitje doorkoken. Deze saliemelk dient te worden gedronken voor het naar bed gaan om zo beter te slapen.

Wanneer geen salie gebruiken

Salie mag niet worden gebruikt tijdens de zwangerschap. En mensen die epilepsie hebben kunnen ook beter geen salie gebruiken. Salie kan beter ook niet worden gebruikt wanneer er borstvoeding wordt gegeven de melk wordt er droger van. Vroeger werd juist gezegd dat salie de melkproductie zou verhogen bij het geven van borstvoeding, hier is echter nooit bewijs voor geleverd.