Giftige planten en struiken in de tuin

Giftige planten en struiken in de tuin Om ongelukken met giftige planten te voorkomen is het van belang om te weten welke planten er zoal in de tuin staan. Vooral kinderen worden aangetrokken door felle kleuren van bessen of leuke vormen van zaden en hebben de neiging om deze in de mond te stoppen. Kinderen zijn vaak ook gevoeliger voor de giftige bestanddelen van een plant dus oplettendheid is geboden.

Veel voorkomende giftige planten

De kans dat in een gemiddelde tuin in Nederland planten en struiken voorkomen met giftige bestanddelen is zeer groot. Vingerhoedskruid, ridderspoor, duizendblad, gouden regen, kerstroos, monnikskap en taxus zijn voorbeelden van veel voorkomende planten. Deze planten bevatten giftige bestanddelen waar kleine kinderen, volwassen en soms ook dieren beter niet mee in aanraking kunnen komen. Sommige bestanddelen veroorzaken huidirritatie bij aanraking, andere zorgen voor maag- en darmstoornissen bij inname. Al weten dieren in het algemeen beter dan mensen wat ze wel of niet kunnen eten en schuilt het gevaar bij dieren vooral in het eten van snoeiafval waar verschillende planten in zijn verwerkt.

Mate van giftigheid

De giftigheid van een plant hangt, naast het soort gif dat een plant bevat, voornamelijk af van de ingenomen hoeveelheid. Ook zijn vaak niet alle delen van een plant giftig maar uitsluitend het blad, de bessen of de zaden. En veelal zijn planten in gedroogde vorm ook nog giftig. Daarom is het van belang om de planten en de giftige bestanddelen te (her)kennen en ook kinderen te leren deze planten herkennen.

Grootste veroorzaker van ongelukken

De taxus staat bekend als de veroorzaker van de meeste ongelukken. Alle delen, behalve het vruchtvlees, zijn giftig bij inname. De aantrekkelijke vruchten (vooral de pit) en naalden zijn levensgevaarlijk. Inname van minder dan 100 naalden kan al dodelijk zijn. Ook de nachtschadefamilie (Solanacea) en de wolfsmelkfamilie (Euphorbiaceae) zijn plantenfamilies die bekend staan om hun giftigheid. Inname van bestanddelen van wolfsmelksoorten veroorzaakt maag- en darmstoornissen met braakneigingen en verlammingsverschijnselen. Een vergiftiging door inname van bestanddelen uit de nachtschadefamilie veroorzaakt een versnelde ademhaling. Het eten van grote hoeveelheden kan zelfs de dood door ademnood tot gevolg hebben.

Bij een vergiftiging is het van belang om direct contact op te nemen met een arts, gegevens te verzamelen over de plant (zoals de naam), delen van de plant mee te nemen en de ziekteverschijnselen duidelijk te beschrijven.

Selectie van planten en struiken met giftige bestanddelen

Onderstaande selectie van veel voorkomende giftige planten en struiken kan bijdragen aan een weloverwogen beslissing om een plant of struik wel of niet in de tuin te plaatsen of eventueel te verwijderen om ongelukken en narigheid te voorkomen.

Wetenschappelijke naamNederlandse naamGiftige delen
Achillea duizendbladbladeren
Aconitum monnikskapgehele plant is zeer giftig, van het blad kan het gif via de huid worden opgenomen
Aquilegia vulgaris akelei wortels en blad
Buxus sempervirens palmboompjevrucht en blad
Colchicum autumnale herfsttijloossap is zeer giftig
Convallaria lelietje-van-dalengehele plant is zeer giftig
Daphne peperboompjealles is giftig, enkele bessen kunnen voor een kind dodelijk zijn, het sap veroorzaakt huidirritatie
Datura doornappelblad en vrucht, 15 zaden kunnen voor een kind dodelijk zijn
Delphinium ridderspoorgehele plant
Digitalis purpurea vingerhoedskruidgehele plant is zeer giftig
Euphorbia wolfsmelkzaden en melksap, huidirritatie, gevaarlijk voor ogen
Helleborus kerstroosgehele plant is zeer giftig
Ilex-soorten hulstbes en blad
Laburnum anagyroides gouden regenalles, 8 tot 20 zaden is dodelijk
Nerium oleander oleanderalles, een blad kan voor een kind dodelijk zijn
Phytolacca americana karmozijnbesbes en blad
Solanum nachtschadegehele plant, vooral bessen
Taxus baccata venijnboomtakken, naalden, bessen en zaden
Thuja levensboomblad, twijgen en hout zijn zeer giftig

Medicinale toepassing

Het lijkt een tegenstelling maar sommige planten met giftige bestanddelen hebben een uitermate nuttige functie voor farmaceutische doeleinden. Delen van de plant worden geoogst en vervolgens gebruikt als basis voor medicijnen. Neem bijvoorbeeld vingerhoedskruid. Deze plant bevat de stof digitaline en is zeer giftig. Bij onachtzaam gebruik kan dit leiden tot hartritmestoornissen. Maar toegepast in medicijnen kan deze stof juist hartritmestoornissen behandelen.
© 2008 - 2024 Ivan, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Een kleurrijke tuin in de herfstEen kleurrijke tuin in de herfstIs het niet zonde dat de tuin in de herfst veranderd van een kleurrijk geheel naar een saaie grauwe boel? De herfst is h…
Tips voor een vogelvriendelijke tuinDe hoeveelheid vogels en de diversiteit aan vogels in de tuin hangen voor een groot deel af van de inrichting van de tui…
De tuin vogelvriendelijk makenDe tuin vogelvriendelijk makenVogels krijgen het steeds moeilijker in ons land, steeds meer natuur verdwijnt en daarmee ook het natuurlijke leefgebied…

Buxus in de tuinBuxus in de tuinBuxus komt in bijna elke tuin wel voor. Is het geen klein haagje, dan wellicht enkele exemplaren in stenen potten of een…
Loungestoelen voor in de tuinLoungestoelen voor in de tuinHet assortiment van lekkere zit-, hang- of ligstoelen voor in de tuin, is mede sinds de tuin een verlengde is van de won…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Kurt Stüber, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Het grote tuinplantenboek - Ian Spence www.neerlandstuin.nl
Ivan (33 artikelen)
Gepubliceerd: 21-07-2008
Rubriek: Huis en Tuin
Subrubriek: Tuin
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.