Waterdoorlatende of waterpasserende stenen voor de tuin

Waterdoorlatende of waterpasserende stenen vormen een goede oplossing voor het afvoeren van regenwater. De veelal betegelde particuliere tuinen hebben geen mogelijkheid om al het water bij (forse) regenval ter plaatse af te voeren. Dit water moet allemaal naar het riool met alle gevolgen van dien. Door de tuin te bestraten met halfverharding of met waterdoorlatende bestrating wordt dit probleem ter plaatse opgelost. De meeste waterdoorlatende en waterpasserende tegels en klinkers zijn er in standaard maten en in gangbare kleuren.

• Verstening van de buitenruimtes
• Invloed betegelde tuinen op klimaat en milieu
• Een groene of een grijze tuin?
• Bekende vormen van waterdoorlatende bestrating
• Waterdoorlatend of waterpasserend: de nieuwste vormen van verharding

Verstening van de buitenruimtes

Ons land versteent steeds meer. De buitenruimtes worden steeds vaker verhard. Enerzijds door de aanleg van steeds meer wegen, grootschalige nieuwbouwprojecten en verharde terreinen (bijvoorbeeld parkeerterreinen). Maar ook door de manier waarop particuliere tuinen worden ingericht. Denk daarbij aan de moderne tegeltuinen bij de meeste woningen. Op grote schaal wordt gekozen voor een tuin met een groot terras voor de loungeset en het liefst ook nog een plek voor de buitenkeuken. Kortom, in de loop der jaar zijn het grasveld en de bloemperken langzaamaan verdwenen uit de gemiddelde achtertuin. Deze verstening heeft grote gevolgen voor de afvoer van regenwater. Ook heeft het een enorme impact op het klimaat en milieu.

Invloed betegelde tuinen op klimaat en milieu

Invloed op het klimaat

Particulieren bestraten steeds vaker hun gehele tuin. Dat is immers lekker makkelijk en geeft weinig onderhoud. Maar echt milieu- of klimaatvriendelijk is dit niet. Wat maakt dat ene betegelde achtertuintje nu uit? Welke consequenties heeft dat voor het klimaat en/of het milieu? Natuurlijk is de impact van een kleine verharde achtertuin minimaal. Maar we zijn zo langzamerhand wel doorgeschoten naar de andere kant. Verreweg de meeste tuinen bestaan meer uit bestrating dan uit gras en/of bloemperken. Door de hoeveelheid verharding in een tuin, neemt in de zomer de temperatuur daar plaatselijk toe. Dit komt door het feit dat stenen/verharding warmte vasthouden. De warmte kan nergens heen en blijft zo in de tuin hangen. Gras en beplanting absorberen de warmte en zorgen daardoor voor een natuurlijke koelte. En een boom in de tuin draagt ook nog veel meer bij aan de koelte in een tuin. Er gaat niets boven een plekje in de natuurlijke schaduw. In de schaduw van een boom is het veel koeler en aangenamer dan in de schaduw van een parasol.

Invloed op het milieu

In tuinen waar elke vorm van beplanting ontbreekt hebben dieren niets meer te zoeken. Vogels, vlinders en insecten kunnen hier dan niets van hun gading vinden. Voor een goed natuurlijk evenwicht hebben we de beplanting wel nodig, zodat mens én dier een prettige woonomgeving hebben. Een ander aspect van verharde tuinen is het feit dat regenwater niet meer weg kan. In natuurlijke tuinen, met grasveld en borders, zakt het regenwater weg daar waar het neervalt. In een verharde tuin moet het water zijn weg vinden naar het riool. Bij een zachte zomerse bui is dit niet zo'n groot probleem. Maar bij forse regelval raakt de riolering overbelast met alle gevolgen van dien. De plotselinge forse hoeveelheid water kan niet weg met als gevolg dat er overstromingen en soms zelfs verzakkingen ontstaan.

Een groene of een grijze tuin?

De keuze voor de inrichting van een tuin is uiteraard heel persoonlijk. Voor de een is een tuin met veel groen en het bijbehorende dierenleven het grote ideaal. Voor de ander is de buitenruimte een verlengstuk van de huiskamer met de bijbehorende inrichting. Wie geen affiniteit heeft met een groene tuin of niet wil/kan tuinieren is een zogenaamde grijze tuin een voor de hand liggende keuze. Ook in een dergelijke tuin kan je rekening houden met de natuur. Qua beplanting kan je kiezen voor een paar onderhoudsvriendelijke plantenbakken en de bestrating kan ook bestaan uit waterdoorlatende materialen. Fabrikanten storten zich op de ontwikkeling van nieuwe soorten bestratingsmaterialen, waarbij het water ter plaatse zijn weg kan zoeken en niet allemaal naar de riolering moet.

Bekende vormen van waterdoorlatende bestrating

Boomschors of houtsnippers

Misschien de oudste en bekendste vormen van waterdoorlatende verharding zijn boomschors en houtsnippers. Het water, of het nu gaat om een rustige regenbui of forse regenval, kan ter plaatse zijn weg vinden in de bodem. Hooguit blijft bij overvloedige en/of langdurige regenval, het water even staan. Maar als de onderliggende grond goed doorlatend is, dan zal het water uiteindelijk langzaam wegzakken. We hebben hier wel te maken met een natuurlijk product. Helaas is dit aan vertering onderhevig en na verloop van tijd zal er dan ook een nieuwe laag schors of snippers moeten worden aangebracht.

Halfverharding

Onder halfverharding vallen producten als gravel, grind, schelpen en split. Deze worden over het algemeen aangebracht op antiworteldoek. Het doek is waterdoorlatend, maar voorkomt dat onkruid er lustig op los kan groeien. Deze soorten van verharding zijn dus uitstekend waterdoorlatend. Halfverharding is ook nagenoeg onderhoudsvrij. Er zal hooguit een brutaal onkruidje verwijderd moeten worden. Als er een vrij dikke laag wordt aangebracht, dan is regelmatig aanharken waarschijnlijk wel nodig. Dikke lagen bewegen meer en een dunnere laag komt al snel door het gebruik vaster te liggen. Voor een verharding van grind kan ook gewerkt worden met speciale roosters. Deze roosters worden als eerste gelegd en het grind wordt er overheen gestort. Door de openingen in de roosters komt het grind vast te liggen en daardoor loop je het niet meer weg.

Houten of composietvlonder

Een terras in de vorm van een houten vlonder is een leuke afwisseling ten opzichte van de stenen paden in een tuin. Vlonderplanken worden altijd op (kleine) afstand van elkaar gelegd. Hierdoor heeft het water een goede mogelijkheid om direct zijn weg naar de bodem te vinden. Houten vlonders kunnen glad worden. Een goed alternatief zijn de composietvlonders. Een voordeel van deze laatste is ook dat ze langer meegaan.

Waterdoorlatend of waterpasserend: de nieuwste vormen van verharding

Waterdoorlatend of waterpasserend

De betegelde tuinen zijn door de samenstelling van de aanwezige verharding niet in staat om ter plaatse het regenwater af te voeren. Er gaat een klein beetje water weg door de voegen tussen de tegels, maar verreweg het meeste moet zijn weg vinden naar het riool. De ontwikkelingen op het gebied van verhardingsmaterialen is er op gericht om de tegels zodanig te produceren dat er wel water afgevoerd kan worden. Hiervoor zijn een tweetal oplossingen gevonden. Allereerst is daar de waterdoorlatende tegel. Het betreft hier tegels van poreus, dus waterdoorlatend materiaal (beton of gebakken). Het water kan daardoor via de tegel wegzakken in de bodem. Waterpasserende tegels zijn uitgevoerd met uitsparingen aan de randen. Door deze uitsparingen liggen ze niet rondom strak tegen elkaar aan, maar is er een grotere ruimte tussen de tegels. Deze uitsparingen zijn nauwelijks waarneembaar, omdat ze wegvallen onder de facetrand van de steen. Maar er is dus wel degelijk meer ruimte tussen de tegels om het regenwater af te kunnen voeren. Sommige waterdoorlatende betonbestrating heeft het Milieukeur gekregen, omdat het beton daarin vervangen is door puin uit gesloopte gebouwen.

Waterdoorlatende klinkers en betontegels

De van oudsher bekende soorten waterdoorlatende verharding zijn misschien wat minder geschikt voor de moderne onderhoudsvrije tuin. Voor dergelijke tuinen zijn de waterdoorlatende klinkers en betontegels daarom een beter alternatief. Betonnen waterdoorlatende tegels zijn leverbaar in vrijwel alle kleuren en maten. Gebakken stenen (klinkers) zijn leverbaar in de meest gangbare kleuren en in twee formaten: keiformaat (200x100x80) en dikformaat (209x68x60).