Het onderhouden van een visvijver: Hoe doe ik dat?

Een visvijver kan een heel leuke aanwinst zijn voor je tuin, en je zal er ook heel wat genot van hebben. Toch vraagt een visvijver heel wat onderhoud. Afhankelijk van je vijver, de soorten vissen en de gekozen plantensoorten, is een visvijver onderhoudsvriendelijk, of weer helemaal niet. De juiste keuze van planten en vissoorten is daarom belangrijk bij de aanleg van een mooie visvijver.

De schoonmaak van de vijver

Het onderhoud van je vijver doe je best in het najaar. In de winter heeft een vijver zeer weinig tot geen onderhoud nodig en daarom is het belangrijk om je vijver optimaal te houden net voor de winter begint. In eerste instantie zorg je er het beste voor dat de bodem van de vijver schoon is. Oude bladeren en afval op de bodem zullen gaan rotten en dit zorgt voor zeer slechte waarden van het vijverwater. In het slechtste geval wordt het water zelfs zo vuil dat het giftig wordt voor je vissen.

De bodem reinigen is goed voor de vijver, maar dit te vaak doen is geen goed idee. Door de vijverbodem te stofzuigen verwijder je niet enkel de bladeren en het slib, maar ook een grote hoeveelheid water. Dit verloren water zit vaak vol met goede bacteriën die waterwaarden van de vijver optimaal houden. Daarom is het aangeraden om dit maximaal één keer per jaar te doen, tenzij er veel slib en veel bladeren in de vijver aanwezig zijn. In dit geval heb je geen andere keuze dan het meerdere malen per jaar te herhalen.

De controle van de waterwaarden

De waterwaarden zijn het hart van je visvijver. Het is ontzettend belangrijk om deze goed op peil te houden. Met waterwaarden bedoelen we de hardheid (gH-waarde), de zuurtegraad (pH-waarde) en de carbonaathardheid (kH-waarde). Het is zeer belangrijk dat de vijver de juiste waarden heeft voor deze drie factoren. Goede waarden zijn:

• Een gH-waarde hoger dan 10
• Een pH-waarde tussen 7 en 8,5
• Een kH-waarde hoger dan 6

Deze waarden kan men testen door middel van een watertest. Dit doet men met kleine strookjes die in de speciaalzaak te koop zijn. Door de strookjes in het water te houden vertonen ze een bepaalde kleur. Afhankelijk van de kleur kan men besluiten in hoeverre de waterwaarden goed of slecht zijn.

Een te hoge of te lage pH-waarde

Bij een te hoge, te lage of te sterk schommelende pH-waarde geraken de vissen in de vijver gestrest. Hierdoor neemt het immuunsysteem van de vissen dramatisch af waardoor ze veel sneller ziek kunnen worden. Een slechte pH-waarde kan ervoor zorgen dat de vissen uiteindelijk sterven. Een slechte pH-waarde kan opgelost worden door het water te verversen. Bij een te lage pH-waarde moet men ervoor zorgen dat het water voldoende zuurstof bevat. Bij een te hoge pH-waarde dient men direct te stoppen met beluchten.

Een te lage gH-waarde en kH-waarde

Wanneer de hardheid van het water te laag is, kan dit ervoor zorgen dat de pH-waarde ook verslechtert. Het toevoegen van producten om de kH-waarde te verhogen is hierbij een goede oplossing. Deze producten kan men aanschaffen in een speciaalzaak.

Algenvorming: een vaak voorkomend probleem

Iedereen die een vijver bezit kent het fenomeen wel: vies groen water. De groene kleur duidt op de aanwezigheid van algen. Iedere vijver heeft er wel eens last van. Algen zijn levende organismen in het water die zich voeden door het gebruik van fotosynthese (zonlicht). Dat wil dus zeggen: hoe meer zonlicht, hoe groter kans op veel algen in je vijver. Algen zijn niet giftig voor je vijver, maar dragen wel bij tot een verzuring van het water. Daarom is het belangrijk om ze tijdig en met de juiste middelen te vernietigen. Er bestaan verschillende producten die algen en draadalgen vernietigen, en niet schadelijk zijn voor de vissen en planten. Algen worden ook door vissen opgegeten, maar als dit er teveel zijn of als er te weinig vissen op de vijver zitten om het gehalte van de algen in balans te houden, ontstaat er een groene kleur.

Algen bestrijden kan door middel van producten die te verkrijgen zijn in een speciaalzaak. Algen voorkomen is echter vrij moeilijk, maar toch zijn er enkele factoren die ertoe kunnen leiden dat algen sneller gaan groeien in de vijver. Zo kan het zijn dat er teveel voedingsstoffen in de vijver aanwezig zijn. Hierdoor kunnen algen zich sneller ontwikkelen. Een ander veelvoorkomend probleem is een te lage hoeveelheid 'goede' bacteriën. Deze bacteriën zorgen ervoor dat het biologisch evenwicht in de vijver optimaal blijft en dat algen afgebroken worden. Bij een te lage hoeveelheid bacteriën duurt het te lang om de algen af te breken waardoor ze zich snel kunnen vermenigvuldigen.

Meer informatie over het bestrijden van algen leest u hier.

Het onderhoud en de juiste keuze van de vijverplanten

Vijverplanten kunnen bijdragen aan het goed functioneren van de vijver. Ze zorgen niet alleen voor lucht in het water, maar dragen ook bij tot de filtering van het vijverwater. Toch is het belangrijk om de juiste planten in je vijver te zetten. Zo moet je opletten om geen giftige planten in een vijver te plaatsen waarin zich vissen bevinden. Daarnaast eten sommige vissoorten (zoals koikarper) sommige plantensoorten op waardoor je er niet veel genot van zal hebben. De juiste keuze is dus belangrijk!

Echter het onderhoud van de vijverplanten hangt af van de soorten vijverplanten die aanwezig zijn. Zorg er steeds voor dat afgestorven delen en afgevallen bladeren niet te lang in het water blijven liggen. Daarnaast is het nodig om sommige planten regelmatig te snoeien zodat de vijver er niet van krioelt, zeker in combinatie met vissen. Wanneer er teveel wortels of teveel planten aanwezig zijn kunnen vissen verstikken in deze wortels. Daarom is de juiste hoeveelheid dus zeker van belang. Vraag steeds raad aan vijverspecialisten wanneer je van plan bent om vijverplanten in combinatie met vissen in je vijver te plaatsen.

Hebben de vissen nog enige speciale aandacht nodig?

Vissen hebben over het algemeen niet veel onderhoud nodig. Wel is het van belang om regelmatig te inspecteren op ziektes. Ook in de winter moet je je niet teveel zorgen maken. Koudwatervissen kunnen prima overwinteren in de vijver, zelfs als het wateroppervlak helemaal dichtgevroren is. Let wel op! Bij houders van koikarper die met de hand gevoed worden kan een bevroren oppervlak wel een probleem zijn. Deze koi's krijgen dan wel in de winter geen voeding, toch zijn ze geneigd om sneller boven te drijven omdat ze op zoek zijn naar eten. Daarom is het aangeraden om een oogje in het zeil te houden.