De scheidingsmakelaar: over scheiden en wonen

Dat bij echtscheiding advocaten kunnen worden ingehuurd, is overbekend. Maar wat kan de scheidingsmakelaar voor je betekenen? Het is een treurig feit, verbonden aan moderne tijden: echtscheiding. Iedereen krijgt ermee te maken, zo niet zelf dan wel zijdelings. In zicht van het toenemende aantal echtscheidingen, staat een nieuwe soort dienstverleners op. Een daarvan is de scheidingsmakelaar. De financiële tijden zijn niet meer zo goed als ze jarenlang geweest zijn. Dat heeft op alle gebieden van ons leven gevolgen. Bovenop de ellende van echtscheiding, spelen geldzaken helaas ook een groeiende rol bij de afwikkeling van de echtscheiding. Het grootste bezit dat een echtpaar vaak heeft, is een huis. Zeker nu de huizen niet langer als warme broodjes over de toonbank gaan, is een eigen huis - of liever gezegd, een huis dat meestal een beetje van het stel is en een beetje van de bank - soms een blok aan het been bij echtscheiding. Niet alleen omdat het moeilijker te verkopen kan zijn dan je had gehoopt. Ook omdat de vraag opgeworpen wordt: waar gaan we wonen? Blijft er iemand in dit huis wonen? Hoe regelen we dat financieel?

Scheiding uitstellen

Volgens Ate Atsma, scheidingsmakelaar van 2Divorce, zijn er zelfs scheidingen uitgesteld vanwege geldproblemen, met name omdat de banken anno nu huiverig zijn om nieuwe hypotheken te verstrekken. De laatste tijd lijken echtscheidingen die uitgesteld zijn vanwege dergelijke problematiek, toch in gang te worden gezet. Misschien omdat mensen betere tijden verwachten. Misschien ook omdat je persoonlijke problemen niet tot in het eind der tijden kunt negeren. Het advies: laat niet van de omstandigheden afhangen of je een gesprek aangaat met een scheidingsmakelaar, en steek al helemaal je kop niet in het zand. Hoe de scheiding ook tot stand komt, of er nu nijpende financiële problemen zijn of niet, er vallen vragen te beantwoorden. Daarbij kan een scheidingsmakelaar bij uitstek van dienst zijn. Veel scheidingsmakelaars bieden de service van een gratis adviesgesprek. Dan kun je altijd nog besluiten met haar of hem in zee te gaan, of niet.

Kat en hond

Een beetje realisme is wel geboden bij het kiezen voor een traject via een scheidingsmakelaar. Als je als kat en hond leeft, en/of geen enkele overeenstemming verwacht te kunnen bereiken over de geldelijke afwikkeling van je scheiding, heeft een scheidingsmakelaar minder kans om een stel in goed overleg te helpen. In het ideale geval komt een scheidingsmakelaar vroeg in beeld, en werkt deze samen met de ex-partners in redelijke of zelfs goede harmonie een plan uit waar beide vrede mee hebben. Als je op zeker moment bezweert dat je je ex nooit meer een woord waardig keurt, boos de deur van het makelaarskantoor achter je dichtslaat en een advocaat belt, kan het zijn dat je bepaalde kosten voor niets hebt gemaakt. Houd daarmee dus rekening.

Wat dan?

Een goede scheidingsmakelaar beweegt zich op het snijvlak tussen menselijke dienstverlening, en professionaliteit in de 'droge' feiten. Basis van de dienstverlening van de scheidingsmakelaar zijn de woonwensen, maar ook mogelijkheden en wensen van het voormalige stel en de eventuele kinderen. Dat begint bij de wensen ten aanzien van toekomstig wonen en huren, en de mogelijkheden die daar financieel voor bestaan na de scheiding. Dan verandert er namelijk vaak heel wat, met name als een van de partners - helaas vaak de vrouw - een parttime baan had of geen baan buitenshuis. In zo'n geval moet je kiezen of delen. Atsma: ‘Als de blijvende ouder de hypotheek kan opbrengen, dan is er geen probleem om dat te doen. De ander wordt uitgekocht en krijgt het deel van de overwaarde mee. Het is mogelijk om de afkoopsom te financieren met een verhoging van de hypotheek. Ook deze partner kan opnieuw een woning vinden – wellicht zelfs in de buurt."

Verwachting en werkelijkheid

Maar het is niet gezegd dat de een van de partners alleen de lasten kan opbrengen die voorheen vaak door anderhalve of twee banen werden gedragen. Dan moet het huis verkocht worden. Wanneer er overwaarde is opgebouwd, is het misschien mogelijk om allebei een bescheidenere koopwoning te vinden. Of wellicht biedt het spaarpotje een goede start om prettig te kunnen gaan huren. Natuurlijk wordt de kans op verkoop per individueel geval bekeken door de scheidingsmakelaar, in overleg met de ex-partners. Huizenbezitters zijn natuurlijk degenen die bepalen voor welk bedrag het huis moet worden verkocht, en daarbij spelen behoeftes, eventuele restschulden en verwachtingen mee. Maar de gouden tijden van de 'verkopersmarkt' zijn voorbij. Atsma waarschuwt: ‘Het klinkt wat flauw, maar een huis dat niet wordt verkocht is in principe te duur voor de markt.‘ Dan is het toch echt nodig om het advies van de scheidingsmakelaar inzake de prijs van je huis serieus te nemen. Ongewoon maar niet onmogelijk is het gemeenschappelijk aanhouden van de woning. Atsma: 'Dat is in sommige gevallen een optie die ik met stellen individueel bespreek en doorreken.’

Voorrang bij huren

Echtscheiding kan in bepaalde gevallen voorrang opleveren wanneer je een huis wilt huren via een woningbouwvereniging. Maar er is nog een manier om geen jaren te hoeven wachten wanneer huren voor een van de partners noodzaak wordt. Als een van beiden de woning wel zelf zou kunnen betalen, maar voor de ander alleen huren als mogelijkheid overblijft na de scheiding, tipt scheidingsmakelaar Atsma als optie om de woning dan toch te verkopen. De een koopt dan een nieuwe woning, de ander kan wellicht de opgebouwde woonjaren uit de voorgaande periode meenemen naar een woningbouwcorporatie en zo (veel) hoger op de wachtlijst komen. Juist in dit soort mogelijkheden is de scheidingsmakelaar thuis. Zwaar als een echtscheiding al is, is het een goed idee om je waar en wanneer mogelijk van expertise te voorzien.


Met dank aan 2Divorce, landelijke makelaarsorganisatie gespecialiseerd in de begeleiding van mensen die uit elkaar gaan