Alles over de kaars

De kaars is een van de oudste lichtbronnen. Behalve meer zicht, kan het ook romantisch zijn of kleed je er een huiskamer gezellig mee aan. Onderstaand meer informatie over het ontstaan, het gebruik, de opbouw en het zelf maken.

De oorsprong

De kaars behoort samen met houtvuur tot een van de oudste lichtbronnen. In het graf van Toetanchamon hadden de Egyptenaren al de toepassing van de kaars ontdekt, maar veelvuldig komt de kaars voor in de Romeinse tijd. Een touw in olie of vet gedrenkt gaf licht. Tijdens de middeleeuwen werd de kaars de voornaamste (kunst-)lichtbron. Goedkoop was de kaars van vet en luxe was de bijenwaskaars. Met name de kerken hadden deze mooie branders.

Door de visserij op potvis, even voor 1900, kwam de kaars gemaakt van smeerkaars op gang. Het uitkristalliseren van uitgekookt walvisvet. Rond 1900 begon men er echt handel in te zien en ontstond het kleinschalig ambacht (vaak eenmansbedrijfjes). Totdat de grote kaarsenmakerijen in Gouda, Amsterdam en Schiedam ontstonden deden deze kleine eenmansbedrijfjes het goed.

De grote kaarsenmakerijen ontdekte stearine en dit product had een gunstiger brandeffect zoals geen walm meer en geen druppels aan de kaarsen. Een ander belangrijk aspect van stearine is het machinaal verwerken. Tevens werd in deze periode de gevlochten katoenen pit uitgevonden. Niet lang daarna werd er met paraffine gestart. Paraffine heeft voor- en nadelen (voordeel is intensiever licht, nadeel is dat de kaars erg snel zacht wordt). Door de opkomst van de lamp nam het gebruik eind 19e eeuw af.

Een brandende kaars

Zodra de vlam is aangestoken zal de was/stearine door de warmte rondom smelten. Doordat de buitenste rand een opstaand randje vormt, buitenste rand koelt sneller af, zal er gaan kaarsvet langs de kaars lopen.

Een kaars (zelf) maken

Een kaars kan gedompeld worden of gegoten worden. Bij het dompelen wordt de pit door de gesmolten was of vet getrokken. Dit proces kan herhaald worden totdat de kaars de gewenst dikte heeft. Het gieten gebeurt door tinnen of ijzeren vormen te plaatsen en deze vol te gieten. Er moet wel continu geroerd worden tot het een grote massa is.

Voor het eenvoudig maar nette doe het zelf werk zijn er eenvoudig methodes te bedenken. Spaar oude restjes kaars op en doe deze in een bakje. Zorg dat de pit in het bakje hangt (leg er bijv. een houtje over het bakje en hang daar de pit aan. Voeg voor het opvullen paraffine toe, deze loopt tussen de openingen van de stukjes kaars, en voeg er desgewenst nog een schelpje of iets anders decoratiefs toe. Laat het een halve dag rustig staan zodat het kan stollen en je hebt je eigen kaars in je eigen vorm. Meer ideeën: www.knutselhuis.nl of www.members.chello.nl.