De aansteker, een werelduitvinding!

Lucifers zijn erg gemakkelijk als je een vuurtje wil aanmaken. Toch werken lucifers niet altijd en onder alle omstandigheden. Lucifers en vocht, dat is bijvoorbeeld een minder handige combinatie. Bovendien kunnen lucifers breken, of zolang branden dat je je vingers bezeert. Met een aansteker voorkom je een aantal van deze problemen. Aanstekers, prima vervanger van lucifers.

Vuur

De ontdekking en de beheersing van het vuur gaf de vroege mens een geheel nieuwe controle over zijn omgeving. Het vuur betekende een betere voedselbereiding en een betere bescherming tegen roofdieren. Bovendien verschaft het kampvuur niet alleen warmte, maar gaf het een gezamenlijk rustpunt. Mensen kwamen in de door het vuur verlichte donkere uren tot sociale interactie en uitwisseling van ideeën.

Vuur maken

Het principe vuur maken is eenvoudig. Zorg dat je brandbaar materiaal heet genoeg maakt, zodat het tot ontbranding komt. Een goede manier was het tegen elkaar wrijven van stokjes, zodat deze zo heet werden dat je er droog en brandbaar materiaal mee in brand kon steken.

Lucifers

Met de uitvinding van de lucifer werd een enorme sprong voorwaarts gemaakt. Door de juiste chemicaliën op de juiste manier met elkaar in contact te brengen, veroorzaakte de erop volgende chemische reactie voor de juiste temperatuur en ontbranding volgde. De ontwikkeling van de lucifer vanuit de zwavelstokjes heeft vanaf 1805 een snelle ontwikkeling doorgemaakt tot in 1855 de belangrijkste stappen waren gezet.

Maar werken ze wel?

Hoewel lucifers het vuurmakers erg gemakkelijk maakte, waren er toch ook kleine problemen.

• Lucifers werken niet goed als het vochtig is.
• Een natte lucifer op een nat strijkvlak werkt niet. De temperatuur stijgt door het vocht onvoldoende om ontbranding te laten volgen. Bovendien kan het strijkvlak meestal niet tegen vocht en kan uit elkaar vallen.
• Lucifers kunnen breken op het moment van aanstrijken. Met wat pech lanceer je een brandende luciferkop, wat brand en brandplekken kan veroorzaken.
• Lucifers branden op en je houdt ze met je vingers vast. Er komt dus een cruciaal moment dat je die lucifer ook weer uit wilt hebben...
• Het ontbranden van een aangestreken lucifer roept bij sommige mensen een lichte schrikreactie op.

Zou er niet iets te bedenken zijn, waardoor het gemakkelijker en veiliger zou kunnen?

Oplossing bedenken

Uiteraard moest er iets op gevonden worden. Je hebt voor een vuurmaker twee belangrijke elementen nodig: iets dat het vuur doet starten brandstof om het vuurtje aan de gang te houden. Hout heeft het probleem dat het opbrandt, waardoor je vingers belaagd worden.

Vuursteen

Voor de vuurmaker viel men terug op vuursteen. Als je met een metaal op vuursteen slaat, komt er een klein vonkje af. Dat vonkje zou gebruikt kunnen worden op een vuurtje te starten. Echt op vuursteen slaan is natuurlijk voor een moderne gebruiker wat onhandig, dus een mechanisme moest die taak over kunnen nemen.

Brandstof voor de aansteker

Over de brandstof is lang nagedacht. Er was iets nodig dat snel zou branden, want het door het vuursteentje geproduceerde vonkje zou maar klein kunnen zijn. Het moest ook weer niet zo snel branden, dat het spontaan tot ontbranding zou komen. Er werd geëxperimenteerd met brandbare vloeistoffen, zoals olie en benzine. Olie komt niet snel genoeg tot ontbranding, dus men kwam uit op benzine. Om het veilig te houden, werd deze aanvankelijk in een klein mini-benzinetankje gestopt.

Van vuursteen tot vuur

Een apparaatje dat vuursteen en het brandstoftankje met elkaar verbond was de aansteker. Je draait aan een wieltje, waardoor er tegen het vuursteentje wordt geslagen. Hierdoor ontstaan kleine vonkjes. Terwijl je aan het wieltje draait, open je ook automatisch een kleine opening in het benzinetankje. Door de ontstane vonkjes vat de benzinedamp vlam en je hebt je gewenste vuurtje!

Gas

Hoewel de benzineaansteker nog steeds bestaat, het legendarische merk Zippo werkt hiermee, is in de meeste gevallen de benzine vervangen voor butaangas, dat in het reservoirtje onder druk is gezet. De werking is hetzelfde gebleven. Hij het draaien aan het wieltje druk je automatisch een knopje in waardoor een dun straaltje gas ontsnapt, dat vervolgens dank zij het vonkje ontbrandt.

De aansteker, een werelduitvinding

De aansteker is een innovatie in het vuurmaken, die verder gaat waar lucifers er mee ophouden: ze werken ook als het vochtig is of koud. Ook de wind heeft er minder vat op. Ofwel, de aansteker: een werelduitvinding!