Ontwikkeling van de Tuinstad

De wereld heeft al vele bouwstijlen gekent, een van de bouwstijlen zijn de tuinsteden geweest. In Nederland is dit nooit zo populair geweest maar in andere landen zeker wel. Tuinsteden zijn een belangrijke eye opener geweest voor het gezonder wonen en werken.

Industriële revolutie

De industriële revolutie is een belangrijke oorzaak geweest voor het ontstaan van tuinsteden. Door de komst van de stoommachine werden kleinschalige werkplaatsen grote fabrieken. Mensen moesten harder gaan werken om zich producten nog te kunnen veroorloven. Machines maakte veel meer producten in een veel kortere tijd dan mensen dit konden en daarom daalde prijzen van producten enorm. Mensen stopten met het ambachtelijke werk wat ze deden en gingen werken in de fabrieken.

Ebenezer Howard

Ebenezer Howard werd geboren op 29 januari 1850 in Fore Street, Londen. Op zijn 21e emigreerde hij naar Amerika om een bestaan als boer op te bouwen. Dit was niet wat Howard leuk vond en hij trok naar Chicago om als juridisch journalist voor kranten te werken. In 1876 kwam Howard terug naar Engeland en schreef het boek To-morrow A Peachfull Path to Teal Reform. Dit werd in 1902 herdrukt met de naam Garden Cities of To-morrow.

In dit boek pleit Howard voor geheel nieuwe steden buiten de al bestaande steden die rond de 30 000 inwoners zou gaan omvatten. Deze steden moesten op enige afstand van de stad komen te liggen en gescheiden worden door 'groene gordels'. Wel moesten de steden bereikbaar blijven en werden deze verbonden door spoorwegen. Het reizen door de groene omgeving zou de werkende mensen rust geven en laten ontspannen. Groen speelde bij de tuinstad een bijzondere rol. Straten moesten niet recht zijn maar kronkelen, huizen moesten door groene stroken, zoals heggen en tuinen van elkaar gescheiden worden.

Tuinstad

Vanaf 1905 werden twee tuinsteden in Engeland gebouwd Letchworth en Welwyn.Letchworth is de eerste tuinstad die daadwerkelijk is gebouwd. De stad werd in 1903 gebouwd. Letchworthis ontworpen door Barry Parker en Raymond Unwin. Het ontwerp van Letchworth is gebaseerd op een grondoppervlakte van 16 km2. Deze grond lag in de buurt van Hitchin. Om de tuinstad te bouwen werd er een speciaal bedrijf opgezet, "First Garden City Ltd.". Dit bedrijf hield in 1905 en 1908 the Cheap Cottage Exhibitions, dit was een tentoonstelling waar huizen uit Letchworth werden getoond.

Wat ook bijzonder was aan deze stad was dat er geen pubs waren, de stad was namelijk geheel alcohol vrij. Uiteindelijk kwam er in 1907 toch een pub, dit was de Skittles Inn. Deze pub was ook beter bekend als de pub zonder bier. In 1958 kwam het eerste hotel in Letchworth, namelijk het Broadway hotel. Later kwamen er nog enkele pubs bij. Tegenwoordig zijn er nog steeds weinig pubs in Letchworth, hierdoor is het ’s avonds vaak rustig op straat.

De tuinsteden die later werden gebouwd hadden geen collectieve voorzieningen meer. Ze hadden enkel nog de gemeenschappelijke tuinen om de gemeenschapsvorming te bevorderen. De toepassing van het tuinstadconcept betekende alleszins een verhoging van de kwaliteit van woningen en het woonmilieu. Door de opkomst van de sociaaldemocratische beweging in Europa werden uiteindelijk alle samenlevingsvormen van die tijd verworpen. De aandacht werd gevestigd op de bescherming en versterking van het gezin.

Tuinstad in Nederland

In Nederland zijn er nooit echte tuinsteden gebouwd, maar er zijn wel enkele tuindorpen gebouwd. Voorbeelden hiervan zijn Philips dorp in Eindhoven, tuindorp Elinkwijk in Utrecht, Heyplaat in Rotterdam. Het probleem wat in veel andere industrie steden in Nederland speelde was in wezen hoe de arbeidersmassa te concentreren zonder tegelijkertijd de politieke en sociale consequenties van die concentratie noodzakelijkerwijs op te roepen.

In de Zuid Limburgse mijnen werd ook een poging ondernomen om dit probleem op te lossen. Onder de kern van het bouwbeleid Ons Limburg (woningbouw vereniging) / Tijdig (bouwgrondmaatschapij) was, organische eenheden van sociale groepen te formeren in stedenbouwvormen. Dat werd in feite het plan voor de anti-stad, dit kwam overeen met de ideeën die Ebenzer Howard had beschreven in zijn boek Garden Cities of To-morrow. Het enige verschil was dat deze tuindorpen niet nederzetingen op het platteland waren die zelfvoorzienend zijn.