Hoe wordt grondwater geschikt gemaakt voor kraanwater

Het lijkt zo simpel: draai de kraan open en er komt helder water uit. Maar waar komt dat water vandaan? Eén van die manieren is om grondwater op te pompen. Het grondwater ondergaat eerst een zuiveringsproces om het geschikt te maken voor huishoudelijk gebruik. Dat wil niet zeggen dat grondwater op zich ongezond is. Het is al redelijk schoon en daarom is het zuiveringsproces korter dan bij ander water dat als kraanwater wordt gebruikt.

De bronnen voor kraanwater

In principe zijn er drie bronnen waar in Nederland kraanwater uit gewonnen wordt: grondwater, oppervlaktewater (rivieren en meren) en duinwater. De zeeën zijn te zout om te gebruiken. Zout water gebruiken kan wel, maar dat is veel duurder dan zoet water. Daarom gebeurt het in Nederland niet. Zeewater wordt wel veel gebruikt op eilanden in de oceaan.

Het proces van grondwater tot kraanwater

De zuiveringsinstallaties hebben een heel proces ontwikkeld om het water te reinigen. Als je zomaar een put slaat (zoals vroeger altijd gebeurde) is die reiniging er niet. Daar moet wel bij gezegd worden dat het water vroeger veel schoner was doordat de vervuiling toen nog geen grote vormen had aangenomen. Het is maar goed dat men tegenwoordig strenger is.

Stap 1: het oppompen

Het grondwater zit in zandlagen. Dat zand werkt als filter. Het vuil dat in het water zit, blijft steken in het zand en daarom kun je zeggen dat het filteren meteen bij het oppompen al begint. Dat scheelt al een heleboel bij het zuiveringsproces. Er zitten altijd zwevende deeltjes in die nu in het zand achterblijven. Helaas geldt dat niet voor al het vuil. In het algemeen geldt dat hoe dieper het water zit, hoe zuiverder het is. Toen het water naar beneden zakte bleven veel bacteriën al meteen in het zand achter. In ons land wordt daarom meestal grondwater gebruikt dat 50 tot 100 meter diep zit.

Stap 2: zuurstof toevoegen

Het klinkt vreemd, maar het echte zuiveringsproces begint door zuurstof over het water heen te blazen. Door de zuurstof klit het vuil dat er nog in zit als vlokken aan elkaar. Dat geldt vooral voor ijzerdeeltjes. IJzer oxideert namelijk door de zuurstof. Daarnaast zorgt de beluchting er voor dat er gassen, zoals koolstofdioxide en zwavelwaterstof, uit het water ontsnappen.

Stap 3: Door verschillende lagen filteren

Natuurlijk moeten de vlokken en ander vuil er uit gehaald worden. Dat gebeurt door het water opnieuw te filteren. De filters zijn zand en koolstof, soms grind. In feite zijn zand en grind allebei van hetzelfde materiaal. Zand is heel fijn steen en filtert dus beter. Het zand en koolstof halen elk andere materialen uit het grondwater. De koolstof is vooral houtskool. Houtskool heeft de eigenschap om schadelijke stoffen in zich op te nemen. Denk hierbij aan chemische stoffen die in het grondwater terecht zijn gekomen. De vlokken blijven er in steken.

Stap 4: Langs watervalletjes

Na het zandfilter wordt het water langs watervalletjes geleid. Door de val komt er opnieuw zuurstof in. Grappig is dat de golven in de zee hetzelfde effect hebben: er komt zuurstof in het water. In de zee is dat vooral om het leven in de zee te voorzien van zuurstof, bij de zuiveringsinstallatie wordt het gedaan om het vuil nog een keer er uit te halen. Bij deze watervalletjes ligt meer nadruk op de kalk, die hier achterblijft. Het is niet nodig om al het kalk er uit te halen, maar wel een deel. Daarmee wordt het gevaar op kalkaanslag in huishoudelijke apparaten een stuk kleiner.

Stap 5: het opslaan van water

Het water is na het zuiveren echt drinkwater geworden. Dat moet worden opgeslagen in tanks, totdat het naar de huizen vervoerd kan worden. Deze tanks zitten grotendeels onder de grond en worden door de waterleidingmaatschappijen soms reinwaterkelders genoemd. De naam zegt al wat er in zit. Natuurlijk moet voorkomen worden dat daar opnieuw vuil bij het drinkwater komt, maar daar zorgen de maatschappijen wel voor. Vanuit deze reinwaterkelders wordt het water uiteindelijk onder druk de waterleidingen in gespoten, waarna het naar de huizen gaat.