Huis bezitten in aardbevingsgebied is een financiële ramp

Door tientallen jaren van gaswinning onder Groningse bodem zijn er grote structurele problemen ontstaan. Het gebied wordt geteisterd door aardbevingen met grote gevolgen voor het onroerend goed. Met name in de periode vanaf 2013 werden de gevolgen van de jarenlange winning van gas zichtbaar. In 1959 werd er voor het eerst gas uit het Groningse grond gehaald. Jaarlijks stromen er miljarden euro’s de Nederlandse schatkist in aan inkomsten uit de gaswinning. Achteraf gezien is Groningen uitgemolken. In januari 2014 zijn de Groningers eindelijk in opstand gekomen.

Geringe compensatie als doekje tegen het bloeden

Met name in de gemeente Loppersum zijn huishoudens zwaar getroffen door de aardbevingen. Enerzijds is er de schade door de bevingen. Anderzijds ontstaat er een reputatieschade aan de omgeving. Wie wil er namelijk een huis kopen in een gebied waar de komende jaren mogelijk nog zwaardere aardbevingen ontstaan. De NAM heeft in eerste instantie kleine compensaties toegezegd van honderden euro’s om de scheuren in de muren te verbloemen. Maar op deze manier wordt de werkelijke schade natuurlijk niet gecompenseerd. Minister Kamp van Economische Zaken heeft in januari 2014 een compensatie toegezegd van 1,2 miljard euro, maar is de werkelijke schade niet veel groter?

Een huis bezitten in het aardbevingsgebied

Stel, u bezit een huis in het getroffen gebied. Aan de betaalbaarheid van de hypotheeklasten zal niets veranderen door de aardbevingen, maar wat betreft uw vermogenspositie bent u zwaar getroffen. Het financieel leed is tweeledig. Ten eerste is er natuurlijk de schade aan het huis zelf. Waarschijnlijk kan deze schade wel voldaan worden uit het beschikbare potje. Dit is namelijk de aantoonbare schade. Het is lastiger om in te schatten hoe hoog de verborgen schade is. De huizenmarkt in het gebied heeft mogelijk een onherstelbare schade opgelopen.

Wie wil een huis kopen in een gebied met de dreiging van aardbevingen?

In 2014 is de winning van gas teruggeschroefd, maar dat lost het probleem niet op. Zelfs in het geval er jaren achter elkaar geen aardbevingen meer plaatsvinden, zegt dat niets over de toekomst. Het aardbevingsgebied is een besmet gebied geworden. Niemand willen nog een groot bedrag in het gebied investeren, want wat als de aardbevingen verergeren?

Hoe moet de huizenmarkt hersteld worden?

De geleden schade compenseren is niet voldoende. De huizenmarkt in de zwaar getroffen gebieden heeft mogelijk wel een onherstelbare schade opgelopen. Welke investeerder zal er nu nog een nieuwbouwproject starten in het aardbevingsgebied? Het gevaar dreigt dat de huizenmarkt in deze regio volledig stil komt te liggen. Om de huizenmarkt weer op gang te helpen moet er een garantiefonds komen vanuit de Nederlandse overheid. Uit dit fonds moeten toekomstige schades volledig gecompenseerd worden. Op deze manier moet geprobeerd worden om vertrouwen terug te willen.

Financiering van het garantiefonds

Het is niet moeilijk om te bedenken hoe dit fonds gevuld moet worden. Gebruik bijvoorbeeld 20% van de jaarlijkse gasopbrengst om het fonds op te bouwen. Jaarlijks stroomt er op deze manier miljoenen euro’s binnen, waarmee de gedupeerden gecompenseerd kunnen worden.

De Groningers moet ervoor waken dat ze niet akkoord moeten gaan met een lapmiddel. Er moet een structurele oplossing komen. Decennia lang heeft de Nederlandse schatkist de baten ontvangen, nu er financiële gevolgen zichtbaar worden moet de Nederlandse overheid met de billen bloot.