Meubelstijlen in vogelvlucht

Meubelstijlen in vogelvlucht In de loop van de eeuwen hebben meubelen allerlei stijlen gekend. Die stijlen liepen meestal gelijk met de stijlen in de architectuur, schilderkunst en andere kunstvormen. Aanvankelijk waren veel meubelen alleen bestemd voor de rijken en had de smaak van de gewone man niets met meubelstijlen te maken. Voor de rijken stond niet altijd de functie voorop maar vooral de uitstraling. Tegenwoordig is er weinig sprake van een bepaalde stijl en wordt voor elk wat wils ontworpen en zijn meubelen in alle prijsklasse beschikbaar.

Ontstaan van de kast en veel houtsnijwerk

In de zestiende en zeventiende eeuw wilden de rijken zich onderscheiden van het gepeupel. Tot die rijken behoorden de adel en de kerkdienaren. Zij verfraaiden hun interieurs door eiken meubelen in Gotische en Renaissance stijl met veel houtsnijwerk en uit hout gestoken beelden die verwezen naar de oudheid. In die tijd ontstond de kast die aanvankelijk meer leek op twee opeen gestapelde kisten met openingen aan de voorzijde.

Barok met marqueterie en ebbenhout, mahonie en palissander

Lange tijd bleef eikenhout de belangrijkste houtsoort voor meubelen totdat door de handelscontacten met de koloniën zeldzame houtsoorten naar Nederland kwamen. Houtsoorten als ebbenhout, mahonie en palissander werden met schepen van de VOC uit de Oost gehaald. Die houtsoorten werden voornamelijk als fineer toegepast. De kistkasten ontwikkelden zich vanaf het einde van de zeventiende eeuw tot echte kasten met twee rechtopstaande rechthoekige deuren. Houtsnijwerk uit de renaissance werd veelal vervangen door kleurrijke patronen die uit verschillende fineersoorten gesneden werden. Bij deze zogenaamde marqueterie sluiten de onderdelen als een soort legpuzzel op elkaar aan.

Rococo met hoge kasten

In de tijd van Lodewijk XIV tot Lodewijk XVI werden de landhuizen met steeds meer meubelen getooid. Naast functionele meubelen werden ze vooral als statussymbool aangeschaft door de adel waarbij uitbundigheid troef was. Op die manier werd het verschil tussen de rijke adel en de gewone burgerij aangetoond. Meubelen uit de zeventiende eeuw, zoals een commode en chiffonnière, maakten plaats voor manshoge kasten met zes of meer laden.

Van uitbundigheid naar classicisme

Ook tafels werden pronkstukken dikwijls gecombineerd met bijpassende stoelen en banken. De meubelen in rococostijl hadden met hun uitbundigheid een indrukwekkende uitstraling. Aan het eind van de achttiende eeuw verdween die uitbundigheid om plaats te maken voor het classicisme. Rechte en symmetrische meubelen werden voorzien van ornamentiek uit de oudheid met onder meer teruggrijpen naar de Korinthische tempel.

Industrialisatie en seriewerk

Tot ver in de negentiende eeuw werden meubelen in opdracht en volledig ambachtelijk gemaakt. De schrijnwerkers maakten ze zo degelijk dat ze meerdere generaties gebruikt konden worden. Tijdens de opkomende industrialisatie veranderde dit en werden meubelen in grotere oplagen gefabriceerd. De kwaliteit kon daarbij meestal niet tippen bij die van de meubelen van eeuwen daarvoor. Wel kwamen ze door het in serie vervaardigen ook beschikbaar voor de opkomende middenklassers die de goedkopere meubelen voortaan ook konden aanschaffen.

Twintigste eeuw met reactie

Als reactie op de tijd van de industrialisatie wilden kunstenaars zich afzetten tegen de massaproductie uit de negentiende eeuw. Er werd weer meer ambachtelijk gewerkt waarbij kunstenaars zich wilden onderscheiden van voorgaande stijlperiodes.

Minder typische kenmerken van meubelstijlen

Meubelstijlen uit deze tijd hebben niet meer dat herkenbare zoals uit bepaalde stijlperioden uit vroeger eeuwen. Sommige moderne ontwerpers onderscheiden zich van anderen en zijn niet alleen met naam bekend maar ook met typische stijlkenmerken zoals bijvoorbeeld een bepaalde kleur die steeds in alle ontwerpen terugkeert. Voor de grote meubelindustrie wordt in het algemeen zodanig ontworpen dat verwacht wordt dat grote aantallen kopers de modellen zullen waarderen. Van een echte stijl is meestal geen sprake.

Genremeubelen

Uitzonderingen hier op vormen genremeubelen zoals bijvoorbeeld de cottagestijl, koloniale stijl, Mexicaanse trend en de Marokkaanse stijl.

Cottagestijl

De cottagestijl of Engelse landhuisstijl is al ontstaan in de negentiende eeuw. Het was een romantische reactie op de industriële revolutie waarbij vakmanschap en handwerk weer centraal stond. Meubelen in de cottagestijl zijn meestal gemaakt van grenenhout of teakhout. Tegenwoordig vindt vooral in Indonesië en Oost Europa fabricage van meubelen in die stijl plaats.

Koloniale stijl

Meubelen in koloniale stijl zijn vaak gemaakt van donkere houtsoorten zoals teakhout maar ook van bamboe en riet. Zij stralen een warme sfeer uit. Stoelen en fauteuils zijn dikwijls bekleed met leder in naturel, donkerbruin of zwart. Koloniale meubelen komen mooi tot hun recht op houten vloeren met een karpet, zeker als de meubelen opgefleurd worden met kleurige kussens, kleden en accessoires.

Mexicaanse stijl

De Mexicaanse stijl is afgeleid van de Maya cultuur en heeft duidelijk herkenbare Spaanse elementen. Vaak zijn meubelen in deze stijl met de hand gemaakt uit natuurlijke materialen en van geglazuurde tegels en sierlijk houtsnijwerk voorzien.

Marokkaanse stijl

Marokkaans interieur is dikwijls rijkelijk versierd met decoraties en houtsnijwerk bijvoorbeeld op banken die tevens bekleed zijn met stoffen van hoge kwaliteit. Banken hebben echter geen rugleuningen maar worden tegen de wand geplaatst met kussens er voor. Tafels zijn vaak rond of achthoekig waardoor gasten makkelijk kunnen aanschuiven om met elkaar uit grote schalen de maaltijd te gebruiken. Ook kent de Marokkaanse stijl veel bijzettafeltjes.
© 2012 - 2024 Rickandie, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Meubelgeschiedenis van stoel, tafel, bed en kastMeubelgeschiedenis van stoel, tafel, bed en kastZitten, slapen, eten en opbergen heeft de mens wel vanaf de vroegste oudheid gedaan maar de meubelen die wij daar nu bes…
Rococo-meubelen in een modern interieurRococo-meubelen in een modern interieurMeubels geïnspireerd door de rococostijl in combinatie met moderne kleuren zijn in de 21e eeuw weer erg in. De meubels v…
Sierpleisters, een aantal soorten en structurenSierpleisters vormen een prima afwerking van uw muren of plafonds. Er zijn vele soorten sierpleisters te verkrijgen en e…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: LouAnna, Pixabay
  • Woningweetjes.nl
Rickandie (1.164 artikelen)
Laatste update: 31-03-2016
Rubriek: Huis en Tuin
Subrubriek: Interieur
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.