Koude voeten, koude vloer: liever niet!

Je stelt prijs op een behaaglijk woonklimaat met bijpassende aangename temperaturen. Waar je zeker niet op zit te wachten is zo’n vervelende koude luchtstroom, die haast ongrijpbaar je nek kriebelt of langs je benen strijkt. En koude voeten, daar houden we al helemaal niet van. En dat is terecht, koude voeten hebben een verkillend effect.

Een stukje natuurkunde

Het is een natuurkundige wet: warme lucht stijgt op. Dat heeft alles te maken met de dichtheid van de lucht en het effect van verwarming: uitzetting. Door de warmte zet de lucht uit, neemt meer ruimte in. Een bepaald volume warme lucht is daardoor net een beetje lichter dan hetzelfde volume koude lucht. En dat veroorzaakt het opstijgeffect. Omgekeerd is dan ook waar: koude lucht zakt naar beneden ten opzichte van warmere lucht. Je kunt je voorstellen dat er door dit effect in je woonkamer een constante beweging is van lucht. De warme lucht stijgt op, de afgekoelde lucht zal weer naar beneden zakken.

De verwarmingsradiator

In bijna alle woningen vind je de verwarmingsradiatoren vlak bij en meestal onder de ramen. En dat heeft een goede reden. Zeker toen onze huizen nog niet waren uitgerust met dubbel glas, was het venster de dunste verbinding met buiten, en dus de plek waar relatief veel warmte verloren ging. Vensterglas voelde altijd koud aan en je voelde de koude lucht van venster afkomen en, het was immers koude lucht, naar beneden zakken.

Hoewel we tegenwoordig bijna overal dubbel glas met hogere isolatiewaardes gebruiken blijven de vensters een plaats waar warmte verloren gaat en kou naar binnen komt. Bij de vensters zit dus de meeste koude lucht en deze wordt door de radiator verwarmd en stijgt vervolgens op om koudere lucht naar beneden te drukken. Als je even over het principe nadenkt weet je, dat je vlak bij de vloer de meeste koude lucht hebt zitten. En daar zitten je voeten ook.

Het effect van koude voeten

Ben je wel eens in een sauna geweest? Dat heb je daar wel gemerkt dat de nadruk wordt gelegd om een goed verdelen van temperaturen. Je begint je saunarondje met een warm voetenbad en dat is niet voor niets. Zo’n warm voetenbad bereidt je lichaam voor op de warmte die komen gaat. Omgekeerd klopt het ook. Koude voeten geven je lichaam het sein dat de temperatuur niet op orde is en je ervaart overal kou. Als je nu de thermostaat wat hoger zet, zal de radiator meer warmte afgeven. De koude lucht bij het raam wordt verwarmd en de cyclus begint weer. En let op: de lucht vlak bij de vloer zal het langste kouder blijven en je voeten blijven dus koud. Het effect van de hogere thermostaat is nihil, tenminste voor je voeten en je persoonlijke temperatuurbeleving. Alleen de energierekening, daar heeft het allemaal wel invloed op, ook al was dat waarschijnlijk niet de bedoeling.

Oplossen van koude voeten

Om het probleem van de koude voeten op te lossen heb je een paar mogelijkheden, van tijdelijk tot iets permanenter.

• Leg een vloerkleed of tapijt op de vloer. Zo’n kleed heeft een isolerende werking en gaat optrekkende kou tegen. Daarnaast heeft het, opmerkelijk genoeg, ook een positief psychologisch effect op je warmtebeleving.
• Trek dikke(re) sokken aan en lekker warme pantoffels. Het nadeel is misschien, dat je het niet fijn vindt zitten rond je voeten. Maar het scheelt in stuk in het ervaren van de temperatuur in de kamer.
• Een wat permanentere oplossing is het onder de loep nemen van je vloerisolatie. Als er minder warmte weglekt via de vloer blijft de lucht bij de vloer warmer en aangenamer.
• Een nog permanentere oplossing, waar een kleine verbouwing bij komt kijken, is het aan laten leggen van vloerverwarming. Omdat nu de vloer de bron is van de warmte ervaar je veel eerder dat de ruimte op een prettiger temperatuur is. Dit heeft uiteraard alleen zin als je verder gezorgd hebt voor isolerende maatregelen, zoals spouwmuurisolatie en goed isolerend dubbel glas. Als je dat niet doet zul je misschien wel warme voeten hebben, maar toch de koude luchtstroom vanaf de venster de kamen in voeren strijken.

Warme voeten

Wie warme voeten heeft ervaart meer comfort en hoeft over het algemeen de thermostaat niet zo hoog te zetten voor een aangename temperatuur. Misschien gaat het aanpassen van je huis of de te nemen maatregelen je een kleine investering van je vragen. Maar daar staat tegenover dat een lagere thermostaat ook zorgt voor een lagere energierekening. En daar verdien je uiteindelijk je centen weer mee terug en liefst nog wat meer!