Het kweken van wortelen
Niets is zo lekker en gezond als uit je eigen tuin te eten. En dan helemaal een heerlijke onbespoten oranje wortel. Of wordt het toch een andere kleur wortel?! En het is helemaal niet moeilijk om zelf groente te kweken in je eigen tuin. Hieronder wordt beschreven hoe je makkelijk zelf wortels kunt kweken.
De wortel teelt
Er bestaan veel verschillende
wortels, maar de teelmanier is vrijwel hetzelfde. Alleen de winterpeen wijkt hier een klein beetje van af. Wortelzaad is in elk tuincentrum te verkrijgen. Vanaf begin februari t/m eind maart kan je de wortel al onder glas buiten telen. Dit onder glas zorgt er voor dat de het zaad en jonge worteltjes beschermd zijn tegen de vorst. Vanaf april is de glasplaat niet meer nodig en kan je gewoon zaaien.
Voordat je met het zaaien begint kan je het beste een dijkje maken van aarde. De bovenkant van het dijkje druk je een beetje plat. Op dit dijkje zaai je de zaadjes. Je hoeft worteltjes niet bij te mesten, als je dat wel doet, dan rijg je misvormde worteltjes. Als je hebt gezaaid zorg er dan voor dat je het markeert. Wortelzaad is zo klein en donker van kleur, dat je het in de aarde niet meer terug ziet. Zorg er voor dat je het gezaaide gedeelte licht vochtig houd. Na 1 tot 4 weken beginnen de zaadjes zich te ontkiemen. Twee weken na het ontkiemen, moet je de worteltjes gaan uitdunnen. Door het zaaien zitten ze te dicht op elkaar. Dit uitdunnen heet verspenen. Als je geen zin hebt om te verspenen, meng je wortelzaad dan met radijszaad. Deze twee groentes kunnen perfect naast elkaar groeien. Na 4 a 5 maanden zijn de worteltjes groot genoeg om geoogst te worden. Wil je meerdere keren oogsten, zorg dan dat je om de twee weken nieuw zaad inzaait, zo kan je regelmatig worteltjes oogsten. Zorg er wel voor dat alle worteltjes voor de vorst geoogst zijn. Dit betekend dus dat je de laatste zaadjes in juni gezaaid kunnen worden en uiterlijk half november geoogst. Het oogsten doe je door voorzichtig recht omhoog aan het loof te trekken.
Ziektes in worteltjes
Zoals alle gewassen hebben wortelen ook natuurlijke vijanden. Hieronder vind je de vijanden van wortelen en wat er tegen kunt doen:
- De wortelvlieg: legt zijn eieren bij de wortelhals. Vooral bij het uitdunnen, geeft dit een een aanlokkelijke reuk voor de wortelvlieg. Probeer het uitdunnen dan ook te doen tijdens regen achtige dagen of veel wind, dan is de wortelvlieg veel minder actief.
- Aaltjes: Plant afrikaantjes vlak bij de wortels. Aaltjes houden niet van afrikaantjes en blijven dus uit de buurt.
- Meeldauw: meeldauw in een witte poeder achtige laag over het loof, hierdoor sterf de hele wortel. Bestrijden alleen met chemische middelen.
- Konijnen: Deze schattige huppelende diertjes lusten deze groente erg graag. De enige oplossing is een stuk gaas om de wortelen te plaatsen, en dan hoog genoeg want konijnen kunnen hoog springen.
Hoe gezond zijn wortelen
Wortelen zijn erg gezond. De wortel bevat veel caroteen oftewel provitamine A. Provitamine A wordt gerelateerd ter voorkoming van kanker. De vitamine A zorgt er ook voor dat je niet nachtblind wordt.
Wortelen zijn ook goed voor je gezicht. Met een mengsel van honing en geprakte gekookte wortelen kan je een masker maken die zuiverend voor je gezicht is.
Voedingswaarden per 100 gram:
- Eiwitten 1 gr
- Suikers 5 gr
- Vetten 0,2 gr
- Koolhydraten 5 gr
- Calcium 27 mg
- 44 mg Fosfaat
- verder provitamine A, mineralen, vezels,....
Wortelhapjes en gerechten
Er zijn veel verschillende soorten hapjes en gerechten met wortelen, maar je kan natuurlijk ook je eigen fantasie gebruiken. hieronder volgt een lijst:
- Worteltaart
- Wortelnotentaart
- Hutsspot
- Worteltjes dopen in knoflooksaus
- Pompoenwortelsoep
- Gekookte worteltjes met roomsaus
- Wortel/komkommer/appelsalade
- Doperwtjes met worteltjes
Reacties
Marianne, 27-04-2014
Vraag.
Ik heb wortels in de kas gezaaid in een diepe ton in februari. Inmiddels heb ik veel loof, maar geen wortels. Moet ik gewoon geduld hebben of heb iets verkeerd gedaan?
Alvast bedankt
Reactie infoteur, 28-04-2014
Beste Marianne,
Eerst groeit het loof en dan de wortel. Als het loof te dicht op elkaar staat, heeft de wortel geen ruimte om te groeien. je zult dus de plantjes ook verder uit elkaar moeten zetten(verspenen). Je schrijft dat ze in een diepe ton zitten. Komt daar dan wel genoeg (zon)licht bij? Want onder invloed van zonlicht op het loof ontwikkelen de wortelen zich.
Groetjes Lautof
Glenda, 17-10-2008
Hartstikke bedankt voor uw reactie op mijn vraag in verband met wortelen telen in de tropen. Ze groeien aardig maar we hadden de afgelopen dagen ontzettend veel regen gehad in verband met Orkaan Omar. Zal het nog lukken denkt U. Ik ben aan het ekspimenteren met groenten telen. Mijn bietjes zijn mislukt. Hoe komt dat?
Reactie infoteur, 17-10-2008
Hallo Glenda
Houd er rekening mee dat niet alle groentes van extreem warm weer houden. Denk maar eens aan boerekool. Boerekool wordt hier in Nederland pas tegen het einde van de zomer geplant en bij voorkeur pas na de eerste nachtvorst geoogst. Ik durf ook echt niet te zeggen wat wel of wat niet in de tropen zal groeien. Misschien is het wel een idee om een keer Chinese groentes te proberen zoals paksoi. Maïs zal denk ik ook wel lukken. En bepaalde koolsoorten en sla miscchien ook wel, maar deze hebben wel veel water nodig. Wat de worteltjes betreft is het denk ik even afwachten. Wortels kunnen wel aardig wat verdragen.
Glenda, 10-10-2008
Geldt de lange tijd voor het oogsten ook voor de tropen.?
Reactie infoteur, 11-10-2008
Omdat het in de tropen altijd warm is, zal de groei waarschijnlijk wel sneller gaan. Maar als het er ook erg vochtig is, heb je wel sneller kans dat het weg rot. Het is denk ik een kwestie van uit proberen. Baad het niet dan schaad het ook niet.
Succes