In de tuin: het voedselbos

Het voedselbos is een nieuw concept dat natuur en voedselproductie combineert. In eerste instantie is het een initiatief uit de landbouw sector, maar het voedselbos kan op elk schaalniveau ontwikkeld worden, dus waarom niet in uw eigen tuin? Het voedselbos is een weelderige tuin waarin meerdere lagen van bomen en planten groeien, waarbij de meesten fruit, groenten, noten of kruiden bieden. Hierdoor kunt u de natuur een handje helpen en er zelf ook nog (heerlijke) voordelen uithalen!

Wat is een voedselbos?

Het voedselbos is een nieuw concept dat landbouw en natuur combineert. Het voedselbos kan op elke schaal worden uitgevoerd waardoor dit idee ook makkelijk toe te passen is in uw eigen tuin!
Een voedselbos heeft de structuur van een bos, wat betekent dat er meerdere vegetatielagen zijn. Binnen deze opbouw, die is geïnspireerd door een natuurlijk bos, is gekozen voor bomen en planten die fruit, groente, noten of kruiden leveren. Op deze manier ondersteunt het voedselbos zowel de natuur als voedselproductie.

Lagensysteem

Zoals in de afbeelding hiernaast te zien is, is het voedselbos opgebouwd uit een toplaag van bomen, zoals de walnoot, kers, appelboom of perenboom. Daaronder groeien kleinere bomen en struiken zoals beukenbomen, hazelaars, zwarte of rode bessen, frambozen of bramen etc. Daartussen groeien nog planten als tijm of oregano op zonnige open stukken, of bijvoorbeeld citroenmelisse in schaduwrijke gebieden. In overige open stukken grond kunnen bodembedekkers als bosaardbeien groeien, terwijl schaduwrijke, natte hoekjes plek bieden voor paddenstoelen als shiitakes.

Voedselbos in de tuin

Bij het aanleggen van het voedselbos wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de kenmerken van het gebied. Dit houdt in dat rekening wordt gehouden met de grondsoorten, aanwezigheid van water en zon/schaduw. Op basis hiervan worden planten gekozen die het beste bij de karakteristieken van de plek passen. Bij de aanleg kunnen echter wel extra zonnige plekken gecreëerd worden, door bijvoorbeeld paadjes te maken, waarbij aan de randen alleen lage planten groeien en geen hoge bomen, zie de afbeelding hiernaast. Zo krijgen ook lage planten een kans die niet zo van schaduw houden. Doordat hoge bomen ook beschutting creëren tegen wind en koude, kunnen ook exotische bomen en planten zoals perziken, abrikozen en kiwi’s het prima doen in de bostuin.

Weinig werk

Zodra de bostuin eenmaal is aangeplant is er in principe weinig werk. De grootste taken zijn het bijsnoeien van de bomen en struiken en het oogsten van fruit en groenten. Door de grote variatie aan planten is bemesting van het land niet nodig. Ook water geven hoeft in principe niet, doordat bomen diep kunnen wortelen en zelf water naar boven pompen. Bovendien zorgen de bodembedekkers ervoor dat onkruid minder kans krijgt.

Plaats voor de natuur

Het grote voordeel van het voedselbos is dat de grote variatie aan bomen en planten een huis en voedsel bieden aan verschillende dieren. Daarmee is het voedselbos niet alleen een manier om uzelf van groente en fruit te voorzien, u ondersteunt ook de natuur.

Uw gezondheid

Met het ontwikkelen van een voedselbos, creëert u een gevarieerd en gezond ecosysteem. Dit houdt in dat er een veerkrachtig en sterk ecosysteem ontstaat dat relatief goed om kan gaan met extreem weer als droogte of juist hevige regen. Daarnaast zijn gevarieerde ecosystemen zoals het voedselbos over het algemeen minder vatbaar voor ziekten. Hierdoor worden bestrijdingsmiddelen overbodig. Groente en fruit uit eigen tuin kan hierdoor bijdragen aan uw gezondheid. Daarnaast bespaart u op de lange termijn ook geld doordat u minder fruit en groente hoeft te kopen in de supermarkt.

Door het hele jaar heen …

Doordat het voedselbos zo’n grote variatie aan planten kent, kunt u bij het kiezen van de vegetatie rekening houden met de oogstperiodes. U kunt bijvoorbeeld kiezen voor vroege planten of juist laatbloeiers, zodat u het hele jaar door groenten en fruit heeft. Daarnaast kunt u uw tuin zo inrichten dat er ook kippen of ander vee rond kunnen scharrelen, waardoor nog een grotere variatie aan producten kan worden bereikt.