Industrieel ontwerper Pierre Paulin en de Orange Slice

Het is moeilijk voor te stellen dat er een tijd is geweest dat niet iedereen een stoel ter beschikking had om op te zitten. Maar tot de zestiende eeuw was een stoel een artikel van waardigheid zoals in het oude Egypte en was soms uit bijzonder materiaal vervaardigd. Zo hadden Romeinen stoelen van marmer. Pas vanaf de renaissance werd een stoel een product voor alleman. Daarna hebben ontwerpers allerlei modellen vervaardigd. Een van de beroemde modellen uit latere tijden is de stoel van de ontwerper Pierre Paulin. Zijn ontwerp kreeg al gauw de naam Orange Slice. Maar hij heeft meer aparte ontwerpen op zijn naam staan.

Pierre Paulin van pottenbakker tot industrieel ontwerper

Pierre Paulin is op 9 juli 1927 in Parijs geboren en gestorven op 13 juli 2009 in Montpellier. Hij begon zijn carrière als hulpje in een pottenbakkerij met de bedoeling ooit beeldhouwer te worden. Nadat hij zijn arm beschadigde bij een ongeluk legde hij zich toe als industrieel ontwerper. Een industrieel ontwerper ontwerpt producten die in massaproductie of serieproductie worden gemaakt. Industriële vormgeving was het gevolg van de industriële revolutie op het moment dat werd overgeschakeld van het ambachtelijke naar serieproductie. Uitgangspunten voor de ontwerpen van die tijd waren: het product moet mooi zijn, praktisch bruikbaar en tegen een redelijke prijs verkocht kunnen worden.

Ontwerpen voor Artifort

Vanaf de vijftiger jaren van de vorige eeuw is Pierre Paulin stoelen gaan ontwerpen onder meer voor Artifort wat de merknaam is van Wagemans uit Maastricht welke firma designmeubelen verkoopt. De collectie van Artifort wordt gekenmerkt door tijdloze ontwerpen waartoe de stoel van Paulin zeker ook behoort. De firma is overigens al in de eerste helft van de negentiende eeuw opgericht maar het heeft tot in de zestiger jaren van de twintigste eeuw geduurd voordat Artifort internationale bekendheid verwierf.

Fauteuil moet beschermen

Als Paulin kennismaakt met de technieken om multiplex te buigen brengt hij in 1952 de zogenaamde CM137 op de markt. Dat was het startpunt van de vormen waarmee hij later beroemd zou worden. Het motto bij zijn ontwerpen was: “Een fauteuil moet degene die er in zit beschermen”. Hij ontwierp na de CM137 verschillende stoelen die op dit principe zijn gebaseerd zoals de beroemde Orange Slice in 1960.

Stoel Orange Slice van Pierre Paulin

De Orange Slice is een bijzonder model dat op een speciale manier is vervaardigd en bekleed.

Model

De Orange Slice (sinaasappelschijf) dank zijn naam aan de vorm die op de twee helften van een doormidden gesneden en uitgeholde sinaasappel lijkt.

Vervaardiging

Het vervaardigen van een Orange Slice gebeurt op een speciale manier. De twee op uitgeholde sinaasappelschijven lijkende delen bestaan uit laagjes dun hout die in een vorm worden geperst en worden verlijmd. Dit is hetzelfde principe als bij het maken van multiplexplaten.

Bekleding

Het zitgedeelte van de stoel is bedekt met vormschuim dat zijn vorm heeft gekregen doordat het in een vorm (matrijs) is gevormd.

Kleuren

De bekleding van de stoel wordt in verschillende kleuren uitgevoerd. Velen hebben echter een duidelijke voorkeur voor oranje omdat die kleur overeenkomt met een sinaasappel.

Onderstel

Het onderstel van de Orange Slice wordt gevormd door verchroomde metalen buizen.

Pierre Paulin overlegde voor het oplossen van ontwerpproblemen met lassers, stoffeerders en andere ambachtslieden om zijn ideeën op een juiste manier te kunnen verwezenlijken.

Tijdloze modellen

De stoel had oorspronkelijk de naam F437 maar kreeg al gauw de bijnaam Orange Slice vanwege de gelijkenis met sinaasappelschijven. Onder die naam heeft het meubelstuk nog steeds grote bekendheid. Alle ontwerpen van Paulin onderscheiden zich door een opvallende sculpturale vormgeving waarmee hij wereldwijd prijzen heeft gewonnen. Zijn ontwerpen blijken tijdloos te zijn omdat nog steeds modellen uit de jaren zestig en zeventig worden vervaardigd en verkocht zoals de Orange Slice. Een totaaloverzicht van alle meubelontwerpen van Paulin is te vinden op een permanente tentoonstelling in het Centre Pompidou in Parijs. Het Museum of Modern Art in New York toont zijn beroemdste ontwerpen.

American Industrial Design Award voor Ribbon Chair

Naast de Orange Slice is ook de door Paulin ontworpen Ribbon Chair een heel bijzondere stoel. Paulin mocht er in 1969 een American Industrial Design Award voor in ontvangst nemen. De stoel is een zeer gewild object voor verzamelaars. De Ribbon Chair heeft een sierlijke vorm met metalen buisframe met horizontale vering. De stoel is omhuld door vormschuim en bekleed met plooiloze elastische stof. Ook deze stoel is te vinden in het Museum of Modern Art in New York en ook in de National Gallery of Victoria in Melbourne.

Andere vormgevingen van Pierre Paulin

Pierre Paulin was naast stoelenontwerper ook betrokken bij diverse vormgevingsprojecten. Zo ontwierp hij voor de Expo van 1970 in Tokio het Franse paviljoen en restylede hij de privévertrekken van het presidentiële paleis te Parijs in 1971. Ook was hij verantwoordelijk voor de inrichting van de passagiersruimte in de vliegtuigen van Air France.

Lees verder

• Industriële vormgeving en goedkopere producten
• Industriële vormgeving voor massaproductie
• Arts-and-craftsbeweging reactie op industriële revolutie