Hoe kan je tegelen?

Tegelen is een lastige en zware klus. Maar iedereen kan het doen. Zorg eerst voor de juiste informatie en bereid je goed voor. Gebruik ook beschermmiddelen. Met het zagen van de tegel kunnen er stukjes van af springen. Dus een veiligheidsbril en handschoenen zijn geen overbodige luxe. Hieronder wordt beschreven hoe je moet tegelen, en wat je er allemaal voor nodig hebt.

Soorten tegels

Je hebt 5 verschillende cattegorieen waar tegels in vallen de zogenaamde slijtagevastheidsklasse. In de tabel hieronder zie je wat de klasses betekenen en waar de tegels gebruikt kunnen worden.
Klasseslijtagegevoeligheidtoepassing
Izeer slijtage gevoeligbadkamer
IIslijtagegevoeligslaapkamer, toilet, bovenverdieping
IIIenigzins slijtagegevoeliglicht woonkamergebruik, zolder
IVnauwelijks slijtagegevoelighal, (bij)keuken, woonkamer
Vniet slijtagegevoeligopenbare gelegenheden, kantoor
Als je je tegels hebt uitgekozen, maak dan thuis eerts een legplan. Schets de betegelde ruimte en geef hierin hoe je je tegels wilt gaan leggen. De ruimte lijkt groter als je de tegels dagonaal legt en/of grote tegels gebruikt. Er zijn natuurlijk allemaal verschillende effecten te creeren door te combineren met verschillende tegels, en het gebruik van listelli (tegelrand) en spiegels.

Nadat je hebt bepaald hoe je je tegels wilt hebben, ga je de hoeveelheid berekenen die je nodig hebt. Dit doe je zo: Vermenigvuldig de lengte en breedte (van de vloer) of breedte en hoogte (van de wand(en)). Vermeerder de uitkomst met 5% voor breuk en snij verlies og 8% als de tegels diagonaal of in een patroon gaat verwerken. Neem liever iets te veel als te weinig mee. Tegels hebben een badnummer. Als je achteraf toch tegels te kort komt, dan kan je vrijwel nooit meer het juiste badnummer bijbestellen. En als je een ander badnummer neemt, is de kans groot dat je kleurverschil hebt.

Let dus goed op bij aankoop van tegels dat ze allemaal hetzelfde nummer hebben.

Voorbereiden tegelen

Voordat je de daadwerkelijke ruimte kunt gaan tegelen, heb je de volgende spullen nodig:
  • tegels
  • tegellijm
  • mixer
  • lijmkam
  • voegmiddel
  • emmers
  • tegelkruisjes
  • tegelsnijder
  • hout(latten) en schroeven
  • waterpas
  • draad
  • tegelspanner

De te betegelen ondergrond moet vetvrij en stofvrij zijn, maar ook droog, vlak en stabiel zijn. Oneffenheden moet je wegwerken en oppervlakkige scheuren repareren. De erst van je voorbereiding is afhankelijk van je ondergrond. In een bouwmarkt kunnen ze je precies vertellen wat je met bepaalde soorten ondergrond moet doen voordat je gaat tegelen.

Het tegelen

Als de vloer en wanden gaat tegelen, is het het makkelijkst om eerst de wanden te gaan doen. Zo voorkom je vlekken van het voegmiddel op de nieuw betegelde vloer.

De wanden

Het gebeurt zelden dat je met tegels mooi uitkomt op de wand. Voordat je daadwerkelijk begint met tegelen, leg eerst de tegels voor de wand op de grond neer. Om de werking van de wand op te vangen en het springen van de tegels te voorkomen, moet je tussen de laatste tegel en de hoek een voeg aanhouden van minimaal 6 mm. Om onderling gelijke voegruimtes te creeren, moet je tussen de tegels voegkruisjes plaatsen. Het mooiste is als je vooraan en achteraan de wand een pastegel krijgt van een ruime halve tegel. Hieronder vind je een tabel met hoe groot een voeg moet zijn bij een bepaalde tegel grootte, en welke lijmkam je nodig hebt.
Tegelbreedtevoegbreedtetanddiepte lijmkam
0-5 cm2 mm4-6 mm
6-10 cm2 mm4-6 mm
11-20 cm2-3 mm8-10 mm
> 20 cm3-8 mm10-12 mm

Heb je een afwijkende voeg, of moet je afstand houden, gebruik daar dan strookjes multiplex voor, latjes of spijkers.
Breng verticale hulplatten aan op de plaats van de pastegels, zowel aan de linker als aan de rechter kant. Dit moet waterpas gebeuren. De hele tegels kunnen dan namelijk hier tegenaan gezet worden. Houd rekening met de ruimte voor de voegen
rondom de pastegels. Breng tussen de verticale hulplatten, ook waterpas, een horizontale lat aan. Bevestig deze lat op de
plek waar de onderste rij met pastegels eindigt. Voordat je met het echte werk gaat beginnen, moet je bepalen op welke hoogte je gaat beginnen met tegelen, je kunt dit doen met een berekening.

Een voorbeeld:

de wand is 220 cm hoog;
de tegels 20 x 20 cm
de voeg 3 mm.
Deel de 220 cm door 20,3 cm (tegel + voeg).
De uitkomst is 10,8. Je kunt dus 10 tegels boven elkaar plaatsen.

Aan de onder- en bovenkanten vanhet tegelwerk moet je een voeg van0,6 cm aanhouden. De voeg tussen de
tegels is 0,3 cm. Je houdt dan een ruimte over van 220 - 200 (11x15) -3,9 ((2x0,6)+(9x0,3)) = 16,1 cm.

Als je deze uitkomst deelt door 2 kom je dus op pastegels uit van 8,05 cm. Omdat het het mooist is als pastegels
groter zijn dan een halve tegel, moet je dus geen 10 maar 9 tegels boven elkaar plaatsen en pastegels van 18,2 cm (20,3+16,1:2) Houd bij het plaatsen van de horizontale lat ook rekening met de eventueel nog te plaatsen vloer. Bevestig de latten met schroeven en gebruik in een betonnen muur schroeven met pluggen. Als je de schroeven in de muur draait, zorg er dan voor dat de koppen van de schroeven enigszins uitblijven steken, zodat je ze er later makkelijk uit kunt halen.

Besmeer nu de eerste rij met tegellijm en plak de tegels op de wand, doe dit steeds rij voor rij. Als je alle hele tegel hebt geplaatst, haal je de latten weg. Nu kan je de passtukken plaatsen. Let op je hebt ongeveer de maat uitgerekend, maar de meeste muren lopen wel altijd wat schuin af. Meet dus voor ieder pastegel wel eerst even op hoe groot de tegel nu echt moet zijn. Als ook alle pastegels geplaats zijn, laat je alles eerst goed uitharden voordat je met het voegen begint.

De vloer

Het leggen van vloertegels gaat op vrijwel dezelfde manier als het tegelen van de muur. Werk altijd naar de deur toe, want anders sluit je je zelf in. En houd ook hier rondom 6 mm aan voor een voeg.

Om de maten van de pastegels te bepalen, leg je een rij tegels in de lengte als in de breedte uit. In plaats van hulplatten, span je draden langs de zijdes van het vlak, waarbinnen de hele tegels getegeld gaan worden. Om de draad te spannen, moet je spijkers in de ondervloer slaan. Zorg er wel voor dat de spijker in de voegen van de nog te leggen tegels komen. Bij het spannen van het draad moeten de hoeken haaks zijn.

Breng met de lijmkam vanaf de achterwand van hoekpunt naar hoekpunt een lijmbaan aan ter grootte van de tegel. Plaats op beide hoegken een tegel. Zet op beide hoektegels een tegelspanner en span hiertussen het bijbehorende elastiek. Plaats langs dit elastiek en gespannen draad de eerste rij tegels. Gebruik tussen de tegels de tegelkruisjes voor de juiste voegbreedte. Kijk nu of alle tegels recht en even diep liggen, Bevestig vervolgens de pastegels boven en naast de eerste rij. Vergeet niet eerst de bovenste spandraad te verwijderen. Leg nu de tweede rij op dezelfde manier als de eerste. Verplaats de tegelspanners met het elastiek steeds naar de te leggen volgende rij. Ga zo door totdat de gehele vloer betegeld is. Laat ook eerst de vloer goed uitharden voordat je met het voegwerk begint.

Als ook het voegwerk goed uitgehard is, kan je beginnen met afwerken. Moet je een gaatje boren om wat op te hangen, gebruik dan een speciale tegelboor. Voor andere afwerk mogelijkheden, raad ik aan om je te laten adviseren in een bouwmarkt. Want de afwerkmethodes zijn op zo veel verschillende manieren te doen, dat je dat beter even met eigen ogen kunt bekijken in een bouwmarkt.
© 2008 - 2024 Lautof, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoe tegel ik zelf een muur?Hoe tegel ik zelf een muur?Een muur tegelen kan iedereen. Het is erg belangrijk dat je voldoende tijd steekt in de voorbereidingen van het tegelen…
Tegelen - het rode dorpTegelen, het rode dorp staat in het geheugen van vele ouderen in tegelen gegrift. Het was een moeilijke tijd om daar op…

Ventileren en vocht bestrijdenEen van de belangrijkste dingen in je huis is ventileren en vocht bestrijden. Niet genoeg ventileren en een vochtig huis…
Hoe breng je isolatie in je huis aan?Als medewerkster in een doe het zelf centrum, wordt mij regelmatig uitleg gevraagd hoe mensen dingen het beste kunnen do…
Bronnen en referenties
  • Boek tegelen doe je zo
  • Studieboek badkamers
Reacties

Mariam Amal, 25-06-2012
Beste
Mijn huis is 4 meter breed! Hoe kan ik best de tegels leggen om meer ruimte te creëren? En in welke kleur?

Alvast bedankt Reactie infoteur, 29-06-2012
Beste Mariam,

ik zou in ieder geval geen donkere kleur nemen. Als je werkt met donkere kleuren lijkt een ruimte al snel kleiner. De tegels moet je dan in de breedte richting van je huis leggen, dan lijkt je huis optisch breder.

Succes er mee.

M.v.g Lautof (infoteur)

Petra Bens, 25-03-2012
Een vraagje, hoe en waar moet ik op letten als ik in een oud huisje een tegel vloer diagonaal moet leggen, waarvan de muren niet haaks zijn?
Bvd dank. Reactie infoteur, 25-03-2012
Beste petra,
Het tegelen zal niet anders zijn als anders. Je zult alleen meer paswerk en snijwerk hebben om de tegels passend te maken. Je kunt een zweihaak gebruiken om preciezer te meten.

Succes er mee.
Lautof (infoteur)

Donnie, 12-02-2012
1 jaar geleden is mijn nieuwbouwoning opgeleverd. De muren zijn glad gestuct. We hebben een keuken met granietenwerkblad. Ik heb zelf granieten plinten en 4 tegels van 60x30 bijgekocht. De granieten plinten moeten rondom als spatrand en de 4 tegels als achterwand achter de kookplaat. We wonen nu 6 maanden in de woning. Ik neem aan dat ik de muren moet ontvetten, hoe kan ik dat het beste doen zonder het stucwerk te beschadigen en is het mogelijk om lijm op graniettegels aan te brengen ipv de muur, ook ivm eventuele beschadigen? Hoe kan ik overtollig lijm het best verwijderen van stuc?

Verder vroeg ik me af of ik 1 rand plinttegels en bij de kookplaat bovenop de plinttegels de 4 tegels naast mekaar zonder voegen kan aanbrengen. Het ziet er naar mijn idee strakker uit zonder voeg. Het gaat dus om 1 lange rij plintegels en op 1 stuk daarboven 4 grote tegels naast elkaar (daarboven stucwerk en daar weer boven de afzuigkap). Bedankt voor uw antwoord. Reactie infoteur, 15-02-2012
Beste Donnie,

Ontvetten kun je het beste doen met st Marc. Ja, hoog geen probleem dat je je tegels insmeert i.p.v de muur. Alleen moet je de lijm eerst wat laten voordrogen. Dat is makkelijker op de muur, dan op losse tegels. Je kunt je granieten tegels vastlijmen met flexible lijm en dan zonder voeg. Deze lijm vangt eventuele werkingen op. Natte lijm kan je het beste meteen wegvegen met een vochtige doek. Gedroogde lijm op je muur kun je niet meer weghalen.

Succes er mee!
Met vriendelijke groet Lautof (infoteur)

Kennie, 09-09-2011
Ik wil een kamer vloeren van +- 12,5 m². De tegels zijn 29,5 x 29,5 en zijn 5 à 6 mm dik. T.o.v. de bestaande chape (stabil) heb ik maar 1cm hoogte om alles in te verwerken.
Daarom moet die stabil behandeld worden met iets voor dat ik de lijm aanbreng? Of goed afvegen voldoende? Welke lijmkam wordt er best gehanteerd? Reactie infoteur, 12-09-2011
Beste Kennie,

Ik snap niet helemaal wat je bedoeld, maar ik ga me best doen om advies te geven.

Je ondergrond waar je op gaat tegelen moet stofvrij zijn en vetvrij zijn. 1cm is wel erg krap om alles in te verwerken, maar het moet kunnen. Alleen oppassen dat je dan niet te dik lijmt. Gebruik hiervoor dan een lijmkam waarvan de tanden 4-6mm diep zijn.
Succes er mee!

Groetjes Lautof (infoteur)

Ricky, 04-09-2011
Ik wil in mijn badkamer gaan tegelen op een houten vloer, maar het hoogteverschil van de houten platen is ca 1 mm. zou ik dat kunnen oplossen door het te egaliseren met tegellijm? En ik las op een paar andere sites dat ik eerst een vochtweren folie moet neerleggen met daarover heen piepschuim van 3-4 mm dik en daaroverheen mijn tegelijm klopt dat? en welke lijm kan ik het beste gebruiken voor een houten vloer? Reactie infoteur, 05-09-2011
Beste Ricky,

Vochtwerende folie is alleen echt nodig als je badkamer altijd vochtig is. Zo niet, dan is het niet nodig. Wel raad ik je aan een tegellijm te gebruiken die elastisch blijft. Aangezien je op hout wil tegelen en hout veert. Met beamix 608 kun je uitstekend tegels op een houten vloer lijmen en eventueel ook met deze tegellijm egaliseren. Maar het hoogteverschil is maar 1mm. Als je de tegels wat dikker insmeert, heft je waarschijnlijk al het hoogteverschil op. Pas wel alleen op dat je niet te grote tegels gebruikt op een houten ondervloer. Mocht de vloer namelijk flink gaan veren, breken grote tegels veel makkelijker als wat kleinere tegels.
Laat je eventueel nog even goed informeren bij een goede bouwmarkt.

Succes er mee!

Groetjes Lautof (infoteur)

Odile, 31-12-2010
Zou u kunnen vertellen hoe je het best een wand in een houten huis kunt tegelen [waarvan het hout verticaal werkt]. Welk systeem is daar het best voor te hanteren? Reactie infoteur, 02-01-2011
Beste Odile,

Er is daar niet echt een systeem voor. Wel kunt u het beste flexibel blijvendetegel lijm nemen. Deze lijm vangt het werken van het hout op.

Succes,

Met vriendelijke groet,
Lautof (infoteur)

Rutten, 08-01-2010
Onze listello's zijn gedeeltelijk hol vanbinnen, zodat je aan de buitenkant een mooie "bolle"
rand hebt. Moet je deze "holtes" nu helemaal opvullen met lijm, of slechts gedeeltelijk? Ze zijn namelijk gaan scheuren. Nu zegt de een dat je ze niet had moeten opvullen met lijm, de ander zegt van wel. Wie weet het antwoord? Reactie infoteur, 08-01-2010
Beste Rutten,
Dit is afhankelijk op wat voor een ondergrond u hebt gelijmt. Is de ondergrond van hout, dan moet u een flexiblele lijm gebruken, want hout blijft werken. Is de ondergrond tegels of beton of gips, dan kunt u ee andere lijmsoort gebruiken. Maar dat de listello's zo snel scheuren, mag eigenlijk niet gebeuren. Zegt ook wat over de kwaliteit van de listello. Het maakt verder niet uit of u de listello helemaal volsmeert met lijm of niet!

Met vriendelijke groet,
Lautof

Rebeca, 09-07-2008
Ik wil een klein oppervlakte (~2m2) betegelen. Daar zijn er nu oude tegels (uit 1900) die erg kapot zijn en die moeten dus weg. Helaas daaronder zit alleen maar zand en nog enkele bakstenen waarop eigenlijk de actuele tegels zitten. Zal ik er nu beton in gooien om een gelijke oppervlakte te creëren of mogen de nieuwe tegels gewoon op de bakstenen zitten? En dan hoe moet dat? Alvast bedankt. Reactie infoteur, 10-07-2008
Beste Rebeca,

Het ligt er aan af de ondergrond die je wil tegelen vlak is. Is de ondergrond erg onregelmatig, dan zou ik die eerst egaliseren met een egaliseer middel zoals fix en finish. Dit middel is in vrijwel in elke bouwmarkt te verkrijgen en heel belangrijk ook in kleine verpakkingen. Het is makkelijk te verwerken, alleen even aanmaken met water. Je vind het waarschijnlijk op de afdeling bouwstoffen en de verpakking is wit met paarse letters. Is de ondergrond gewoon glad, dan kan je er meteen over heen tegelen.

Succes. Met vriendelijke groet,

Lautof

B. Deinum, 09-05-2008
Hallo,
Ik wil mijn wc betegelen maar heb nog een paar vraagjes. De tegels komen op een gipswand. Is het nodig de gipswanden voor te behandelen of kan de lijm er zo op gesmeerd worden. Ook worden er vloertegels gelegd. Wat kun je beter doen: eerst de vloertegels leggen of de wandtegels.
Bauke Deinum Reactie infoteur, 27-11-2009
Er is gereageerd via pm

Lautof (148 artikelen)
Laatste update: 27-08-2015
Rubriek: Huis en Tuin
Subrubriek: Doe het zelf
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.