Kerstversiering maken: kerststal, kerstfiguren en decoraties

Kerstversieringen kun je heel goed zelf maken. Met oude kranten, glazen potjes en lege waxinelichthouders kun je de mooiste kerstdecoraties maken die niet alleen goedkoop maar ook nog eens uniek zijn. Door gebruik te maken van kant-en-klare sjablonen kun je met papier en karton zelfs een compleet kerststalletje maken. Gezellig en creatief knutselen is voor zowel jong als oud de perfecte manier om helemaal in de kerstsfeer te komen.

Verschillende kerstversiering zelf maken

• Zelf een kerststal met kerstfiguren maken
• Kerststalletje met kerstfiguurtjes
• Kerstfiguren voor kerststal maken van papier-maché
• Zelf kerstlichtjes maken
• Kerstmantrekpop van karton

Zelf een kerststal met kerstfiguren maken

Het is vreselijk leuk om zelf kerstfiguren en een kerststalletje te maken, zowel voor kinderen als volwassenen. Veel origineler dan de geijkte figuren die in allerlei winkels en tuincentra te koop zijn. Je hoeft er ook helemaal niet supercreatief voor te zijn. Zelf kerstfiguren maken betekent zelf bepalen hoe alles er uit komt te zien, een unieke creatie die niemand anders heeft en lekker creatief bezig zijn met knutselen.

Zelf de kerstbeeldjes en het kerststalletje maken betekent naast een unieke ook een goedkope manier om mooie kerstdecoraties in huis te halen met Kerstmis. De kerstdagen en alle andere feestdagen in december zijn immers al duur genoeg. Zeker voor mensen met een kleine beurs, voor wie het allemaal boven het budget gaat, is dit een leuke manier om toch mooie, leuke, originele en creatieve decoraties om zich heen te hebben. Papier-machéfiguren kunnen ware prachtbeeldjes worden en dan zelfs de indruk maken dat het echt (duur) geglazuurd aardewerk is.

Kerststalletje met kerstfiguurtjes

Het formaat van het kerststalletje is 33 cm in het vierkant en de kerstfiguurtjes zijn ongeveer 23 cm hoog. Je kunt deze kerstdecoratie uiteraard ook groter maken als je wilt. Vergroot dan bijvoorbeeld alle figuren 1,5 of 2 keer.

Benodigd materiaal

• stevig karton
• papier of folie met houtnerf
• diverse kleuren vliegerpapier of bouwplaatpapier
• blauw en groen crêpepapier
• goudkleurig folie
• Plasticlijm

Achtergrond van de kerststal maken

• Vergroot het sjabloon met het ontwerp van de kerstfiguren (verhouding: 1 ruitje = 1 cm) en print het ontwerp.
• Teken de omtrekken van de figuurtjes op stevig karton.
• Op het ontwerpvoorbeeld zie je rechtsonder de stal staan. De kerststal is slechts half getekend; dit staat op de afbeelding als ‘midden’ bij een stippellijn op de tekening aangegeven. Maak het tweede deel in spiegelbeeld en zet beide helften vervolgens in het midden aan elkaar vast.
• Teken de stal weer op papier met een houtnerf (of plakplastic met houttekening geplakt op papier) en de ramen nogmaals op zwart papier. Indien papier of folie met houtnerf niet lukt, kun je ook zelf een andere kleur of structuur kiezen.
• Knip de ramen uit en plak ze op het houtpapier (of ander gekozen papier).
• Plak vervolgens het houtpapier op stevig karton en knip de randen netjes af.
• Vouw en rits* de kerststal op de stippellijn, zodat de stal stevig blijft staan.

* Ritsen (ook wel rillen genoemd) houdt in dat je een goede scherpe lijn/kerf maakt zonder echt te snijden. Dit gaat het makkelijkst door met een bot of niet al te scherp mes goed langs een liniaal te gaan (niet al te veel druk zetten). Zo komt er een mooie scherpe vouw in. Bij echt dik karton kun je een hobbymesje (cutter of stanleymes) gebruiken, maar zorg dat je er niet te veel druk op zet en ga maar 1 keer langs de liniaal.

Kerststalfiguren maken

Ieder kerstfiguurtje komt op een standaardje te staan. De standaard voor alle vormen is het driehoekje dat je naast de herder rechts bovenaan het sjabloon ziet staan.

• Vergroot de sjabloontekening van de kerstfiguurtjes (1 ruitje = 1 cm) en teken ze op stevig karton.
• Teken alle figuren nog eens en knip verschillende onderdelen, zoals gezichten, baarden, oren, kroon, hoofddeksel etc. uit verschillende kleuren papier, gekleurd papier.
• Plak de delen vervolgens op het karton en de verschillende kartonnen figuren vervolgens uit.
• Knip de standaard (driehoekje) uit stevig karton voor alle figuren en plak deze achterop, onderaan de kerstfiguurtjes.
• Vouw en rits de standaardjes op de stippellijntjes, zodat de figuren stevig en rechtop blijven staan
• Knip en maak dan de kribbe op dezelfde manier, zoals hierboven staat beschreven.

Boom en gras

Op de sjabloonafbeelding zie je een halve palmboom staan.

• Maak de tweede helft van de boom in spiegelbeeld en plak de beide delen aan elkaar.
• Volg voor het gras en de palmboom verder de bovenstaande stappen; maak dit op dezelfde manier als bij de kerstfiguren.

Extra achtergrond van de kerststal

Eventueel kun je nog een extra achtergrond maken voor kerststal met behulp van een kartonnen doos.

• Bekleed een grote kartonnen doos met papier
• Maak de voorgrond af met groen crêpepapier en de hemel met geplooid blauw crêpepapier
• Leg onder het groene crêpepapier twee lange kartonnen doosjes, waar de figuren op komen te staan. Plaats de Kerstfiguurtjes zo dat ze allemaal goed zichtbaar zijn
• Knip de ster uit geel papier en goud folie en plak deze boven de kribbe tegen de hemel.

Kerstfiguren voor kerststal maken van papier-maché

Papier-maché, ook wel papierpulp genoemd, is een eenvoudige en snelle methode om de mooiste kunstwerkjes te maken. Niet moeilijk, iedereen kan het en een groot gedeelte van het materiaal heb je al in huis. Zeker het belangrijkste materiaal, namelijk kranten. Het voordeel van papier-maché (in vergelijking tot bijvoorbeeld klei of plasticine) is dat het goedkoop is, snel klaar, makkelijk is te verwerken en goed hard wordt na droging.

Met behulp van voorbeelden en beschrijvingen kun je zelf beeldjes maken van de verschillende kerstfiguren:

• Mensfiguren - Maria, Jozef, kindje Jezus, Wijzen uit het Oosten
• Dierfiguren - de os en de ezel
• Kribbe of kribbetje voor het kindje Jezus

Benodigde materialen

• kranten en lijm voor papier-maché (papierpulp)
• acht vellen stevig papier (dun karton) in folioformaat
• plasticlijm
• plakkaatverf
• speld of prikkertje (satéstokje)
• schaar of snijmesje, eventueel plakband

Mensfiguren
De menselijke figuren, ook die van het kindje Jezus, hebben als basis een kokertje van papier, dat beneden en boven recht wordt afgesneden. Op het kokertje plaats je een bol van papier-maché (papierpulp) voor het hoofd van het beeldje. Met een speld of een prikkertje geef je, terwijl de bol nog nat is, de gelaatstrekken voorzichtig aan.

Smeer vervolgens laagjes papier-maché op het kartonnen lijfje onder het kopje. De armen en overige uitsteeksels (reliëf) krijg je door de papierpulplaag op het kokertje te bewerken. Je kunt dit vrij makkelijk modelleren of ‘boetseren’ als je de aanwijzingen voor het maken van papier-maché goed hebt opgevolgd.

Dierfiguren
De figuurtjes van beide dieren, de os en de ezel, worden gevormd om een papierhuls. Dit papier vouw je tot een soort onregelmatige trapeziumvorm.

Op deze basisvorm breng je een laag papierpulp aan om de uitstekende delen (reliëf) van snuit, oren etc. van de beeldjes aan te brengen.
Kribbe/kribbetje voor het kindje Jezus
De kribbe voor het kindje heeft als basis een papieren doosje. Je kunt dit doosje zelf maken van papier, maar je kunt ook een bestaand doosje nemen van niet al te dik karton. Op het doosje strijk je de papierpulp (papier-maché) tot een laagje van 4 tot 5 millimeter dikte. Maak het oppervlak bewust een beetje onregelmatig, om het een ruwere indruk te geven en het vierkante van het doosje weg te krijgen.

Afwerken en verven van de kerstbeeldjes
Wanneer de beeldjes heel goed droog zijn, kunnen ze met plakkaatverf (gouache) geverfd worden. Het mag ook temperaverf of acrylverf zijn. Bij de verf meng je een beetje lijm (plaksel) waardoor de beeldjes een glanzende kleur krijgen en tegelijkertijd steviger, duurzamer en vochtbestendiger worden. Eventueel kan ter bescherming nog een transparante lak worden aangebracht.

Zelf kerstlichtjes maken

Tijdens de donkere dagen rond kerst halen we graag wat extra licht in huis. Je kunt hiervoor uiteraard kant-en-klare houdertjes kopen, maar je kunt ook makkelijk zelf mooie kerstlichtjes maken.

Kerstlichtje van cd/dvd en lege waxinelichthouders
Benodigd materiaal

• cd of dvd
• 10 lege waxinelichthoudertjes
• goede plasticlijm)
• deegroller
• waxinelichtje

Vouw de linker- en de rechterkant van de lege waxinelicht-houdertjes naar het midden, zodat er twee punten ontstaan. Daar waar de kanten elkaar raken, ontstaat zo de nerf van het blad. Rol de houdertjes vervolgens plat met een deegroller en zorg dat ze een beetje opkrullen. Neem vijf ‘waxineblaadjes’ en lijm deze op de glanzende kant van een oude cd of dvd (opschrift naar beneden). Laat de vijf blaadjes mooi tegen elkaar aan sluiten; dit vormt het hart van de bloemvorm. Lijm hierna de tweede laag van vijf bloemblaadjes en schik deze mooi door ze te laten verspringen ten opzichte van de eerste laag.

Nu is het waxinelicht met bloemetje klaar en kan er een (gevuld) waxinelichtje in geplaatst worden. Wanneer je het wilt gebruiken als kersttafeldecoratie is het mooi om een serie van drie te maken.

Kerstlichtje van glazen potje en servetjes
Benodigd materiaal

• glazen potje
• papieren (kerst)servetjes
• behangerslijm
• vernis
• kwast of penseel
• waxinelichtje
• schaar of hobbymesje

Knip uit de kerstservetjes een strook of stukjes met een mooie afbeelding en smeer er wat behangerslijm op. Smeer ook behangerslijm op de buitenkant van het glazen potje en beplak het hele potje met stukjes of een strook servet.

Laat de lijm goed drogen en doe er vervolgens een laagje vernis over en zet er tot slot een waxinelichtje in.

Andere mogelijkheden voor het knutselen van een glazen kerstlichtje

• Beplak het glazen potje met dubbelzijdig plakband. Druk hier pailletjes, glimmertjes of glittertjes op en rol het potje daarna eventueel door fijn vogelzand.
• Beplak het potje met een strook vloeipapier of vliegerpapier, stukjes in verschillende kleuren of kerstplaatjes uit kerstpapier of een tijdschrift. Een extra versiering kun je maken door lijm op het papier te doen en het potje door de glitters te rollen.
• Nog een andere optie is om het potje te verven met plakkaatverf, acrylverf of glasverf. Rol het potje als de verf nog nat is door de glittertjes en sterretjes.

Kerstmantrekpop van karton

Met o.a. karton, splitpennen en wat draad maak je met behulp van een sjabloon makkelijk zelf je eigen kerstmantrekpop. Wie zelf mooi kan tekenen kan uiteraard ook eigen sjablonen maken, bijvoorbeeld van een sneeuwpop of een rendier.

Benodigd materiaal

• wit karton
• splitpennen
• plakkaatverf, viltstiften of kleurpotloden
• gekleurd papier
• schaar of hobbymesje
• draad of touwtje
• watten
• papierlijm)

Hoe maak je de kerstmantrekpop?

• Vergroot het sjabloon van de kerstman uit tot het formaat dat je wilt en print het uit.
• Plak het vel papier met de afbeelding van de kerstpop op een stevig vel wit karton.
• Verf of kleur de verschillende lichaamsdelen van de Kerstman. Je kunt ook gekleurd papier gebruiken om de kerstman mee te beplakken.
• Knip de onderdelen uit het sjabloon van karton.
• Maak een gaatje op de plekken waar een kruisje staat getekend (voor splitpen en touw).
• Zet de kerstman in elkaar met de splitpennen en het touw.
• Maak de baard door grote plukken watten op het sjabloon te plakken. Je kunt de baard natuurlijk ook gewoon wit laten, zoals hij op de afbeelding staat.

Lees verder

• Peperkoekhuisje Recept - Decoratie bij kerst, Sint of feest