Kruidenteelt: Knoflook - Munt - Mierikswortel - Venkel

Zaaien, verzorgen en oogsten van nuttige en lekkere keukenkruiden. Iedereen kan kruiden zelf groot brengen. We weten allemaal dat ze goed zijn voor de gezondheid. Als men ze thuis zelf kan telen wordt er veel meer gebruik van gemaakt.

Knoflook

Omschrijving

Knoflook kan aan vrijwel ieder gerecht toegevoegd worden. Het is zowel rauw als gekookt te gebruiken; en zelfs kan men het rauw als snack eten. Verbouw er dus veel van en gebruik het vaak.

Bodem en klimaat

Knoflook is afkomstig uit Zuid-Europa, maar ook in koelere streken wil het best roeien. Het heeft dezelfde goede rijke grond nodig als uien, met veel mest, compost of organisch materiaal erin verwerkt. Zet het op een zonnig plaatsje.

Teelt en verzorging

Koop knoflookbolletjes bij de zaadwinkel, of bij de groenteman als ze daar goedkoper zijn. Plant de teentjes in het vroege voorjaar in gaatjes die zo diep zijn dat de top (het puntje) vlak onder de oppervlakte zit. Zet ze 4 cm uiteen in rijen die zo dicht mogelijk bij elkaar liggen, of in het dieptebed 4 cm van elkaar in alle richtingen. Knoflook moet goed onkruidvrij worden gehouden en heeft niet al te veel water nodig.

Oogsten

Haal de bollen met een vork uit de grond wanneer de stengels verdorren en leg ze een paar dagen te drogen, indien mogelijk onder de zon of anders onder een afdak uit de regen. Als men knoflook wil bewaren is drogen onontbeerlijk. Bindt ze tenslotte met de stelen bij elkaar en hang de strengen in een droge, luchtige en koele plaats. Bewaar er een paar om volgend jaar te planten.

Munt

Omschrijving

Naast gewone munt (ook wel hertsmunt genaamd) kan men verschillende andere muntsoorten telen: appelmunt, dat de smaak van appel verenigt met die van munt; Bowles munt, de soort die het meest geschikt is om muntsaus mee te maken; of pepermunt, heerlijk om pepermuntthee van te trekken. Al deze muntsoorten vertonen onderling subtiele verschillen, maar worden op de zelfde manier geteeld.

Bodem

Munt heeft vochtige grond nodig, liefst naast een sloot of beek, zonlicht is onontbeerlijk wil de plant zijn volledige aroma ontwikkelen, maar het is geen ramp als hij gedeeltelijk in de schaduw staat.

Teelt en verzorging

Het is het beste om wat wortels te vragen aan iemand die veel planten heeft. In het voorjaar legt men deze horizontaal in 8 cm diepe gaatjes. De eerste zomer mag men nog niet veel oogsten. In het najaar terug snijden en afdekken met compost.
Als men munt wil forceren voor gebruik in de winter, moet men in de herfst wat wortels opgraven. Deze in goede compost in een zaadkistje planten en ze binnenshuis of in een kast bij een temperatuur van ongeveer 16°C bewaren. Munt groeit prima in bakken binnenshuis.

Oogsten

Snijd vers blad wanneer men dat nodig heeft. Om te drogen, moet men munt midden in de zomer vlak voor het bloeien oogsten. Snijd de bladeren niet vlak na een regenbui: natte bladeren zullen zwart worden en gaan schimmelen. Pepermuntbladeren waar men thee van wil trekken moeten in hun geheel worden bewaard.

Mierikswortel

Omschrijving

De wortel van de mierikswortel zijn heel pittig. Men kan ze malen en direct gebruiken, iets vochtig gemaakt met azijn, of er een saus van maken met olie en azijn of met gemalen appelen en room. Mierikswortel smaakt verder prima bij rosbief, koude vleesschotels en gerookte vis.

Bodem

Mierikswortel houdt van een rijke grond en groeit in ieder niet te warm klimaat. In warme streken moet het in de schaduw staan.

Teelt en verzorging

Plant 8 cm lange stukjes wortel zo dik als een vinger. In tegenstelling tot wat gebruikelijk is plant men ze bijna horizontaal, en slechts 5 cm onder de grond. Mierikswortel kan men op elk tijdstip planten; Als hij eenmaal groeit, raakt men hem nooit meer kwijt. Het probleem is hoe te voorkomen dat de hele tuin vol mierikswortel komt te staan. Men kan de planten bijvoorbeeld insluiten tussen verticaal in de grond gestoken tegels. Of een regenpijp met een doorsnede van 30 cm in de grond ingraven, deze vullen met aarde en composteer. Hierin mierikswortel planten. De planten zullen daar prima groeien, schone, zachte wortels maken en gemakkelijk geoogst kunnen worden. Als dergelijke voorzorgsmaatregelingen genomen worden zullen er niet overal ongewenste wortels opduiken.

Oogsten

Alle delen van de wortels zijn eetbaar. Graaf ze op en maal ze. In een koud klimaat kan men de wortels als penen bewaren in een kist met vochtig zand.

Venkel

Omschrijving

Venkel ziet er bijna het zelfde uit als dille, maar heeft een hele andere, veel sterkere smaak. De bladeren worden veel gebruikt bij vettige vissoorten, zoals makreel en haring, en zijn onontbeerlijk in de vulling van snoek. Venkel is ook rauw in salades goed te gebruiken. De zaden zijn heerlijk om op te kauwen en er kunnen ook likeuren aan worden toegevoegd.

Bodem

Venkel groeit in vrijwel elke grond die niet te zuur, te zwaar of te nat is, maar geeft de voorkeur aan kalkrijke grond op een zonnige plaats.

Teelt en verzorging

In ons land wordt venkel eenjarig geteeld. Het is hier onvoldoende winterhard. Als men ze in april zaait, schieten de planten in de zomer door, gaan bloeien en geven in de herfst zaad. Voor de teelt van knolvenkel wordt pas in juni gezaaid. De knollen worden in de herfst geoogst. Zaai drie zaden per kuiltje en laat tussen de kuiltjes 45 cm ruimte.

Oogsten

Snijd 's zomers bladeren en oogst de zaden zolang ze nog groen zijn. Leg de zaden in dunne laagjes in de zon te drogen: als ze beginnen zweten moet men ze door elkaar roeren. Het drogen van de bladeren vraagt veel zorg en een lage temperatuur; het is veel beter om ze vers te eten.

Lees verder

• Kruidenteelt: Kappertjes - Basilicum - Laurier - Anijs
• Kruidenteelt: Kervel - Bieslook - Koriander - Dille
• Kruidenteelt: Peterselie - Rozemarijn - Oregano - Mosterd
• Verse kruiden - Uit de tuin, zo op je bord
• Droomtuin - De 66 gouden tips