De volkstuin: wat verbouwen en welk zaad?

Wie wil zorgen voor een goede oogst op zijn volkstuin heeft goede zaden nodig. Maar wanneer is zaad voor de volkstuin kwalitatief goed? En wat moet je verbouwen op een volkstuin uit zaad? En welke gewassen passen bij elkaar?

De volkstuin bewerken in het begin van het jaar

Hoewel het zo half februari nog best koud kan zijn, is het voor mensen die een volkstuin hebben nu zaak om alvast bezig te gaan met de invulling daarvan. Vorst heeft overigens als voordeel dat de grond goed los komt, omdat het water in de grond bevriest. De aarde zet dan uit en valt vervolgens weer in elkaar. Losse grond is de beste grond die er is en het omspitten ervan is dan ook beter te doen. Vorst heeft bovendien als voordeel dat veel ongedierte is doodgevroren

De juiste zaden

Eerst moet natuurlijk bepaald worden wat de beheerder van de tuin wil gaan verbouwen. Dan is het zaak om op zoek te gaan naar de juiste zaden, knollen of plantjes. Al vanaf november zijn de meeste catalogi van zaadleveranciers verkrijgbaar, dus bestellen is nu heel gemakkelijk. Het vergelijken van de diverse aanbieders is overigens lonend. Een bedrijf met dure uitgaven en een grote organisatie berekent vaak meer voor haar aanbod dan een kleine firma die een eenvoudig uitgevoerde zaadgids uitgeeft. Ook is het van belang of het om gewoon gangbaar geteeld zaad gaat of om de biologische variant. In dat laatste geval is er geen kunstmest en ook geen chemisch of synthetisch middel gebruikt om de zaden te ontsmetten. Onderzoek heeft aangetoond dat stoffen waarmee zaad wordt ontsmet ook weer terugkomen in de planten die er uit groeien. Wie dat niet wil, doet er dus goed aan om biologisch zaad te kiezen. Wel is er minder keus in biologische zaden. Dit komt ook omdat dit zaad moet overleven zonder allerlei hulpmiddelen. Biologisch zaad is daardoor overigens ook duurder.

Talloze rassen

Als eenmaal een keuze is gemaakt welke groenten of andere gewassen iemand wil kweken, dan moet nog bepaald worden welk ras dan favoriet is. Dat is niet eenvoudig, want van heel veel groenten zijn talloze rassen te koop. De ervaring moet dan uitwijzen welke het lekkerst smaakt. Vraag ook eens rond op de volkstuin waar anderen goede ervaringen mee hebben. Schrijf op waar u goede ervaringen mee heeft en neem dat ras een volgend jaar weer. Voor iemand met een tuin van een are of 2 are is het meestal per groenteras voldoende om de kleinste hoeveelheid zaad te nemen. Overigens kunnen de meeste zaden wel een paar seizoen bewaard worden mits ze ergens koud en donker worden opgeslagen. Op de zakjes staat trouwens de houdbaarheid ook aangegeven.

Belangrijke termen

Verder zijn er flink wat termen die handig zijn om te weten als het gaat om de teelt van groenten:

• Broei: Op zaad waar op staat dat er broei voor nodig is (zoals bij komkommers) is een kas of bak nodig om het gewas tot groei en bloei te laten komen.
• Gepileerd: zaden zijn verpakt in een soort omhulsel. Ze kosten daardoor wat meer, maar zijn wel gemakkelijker te zaaien. Ze hoeven ook minder uitgedund, omdat er direct op de juiste afstand kan worden gezaaid.
• Stam: Peulen of bonen van dit soort groeien aan korte en stevige planten. Het nadeel is dat er veel op de grond gebeurt. De bonen liggen daar en kunnen verrotten, ze kunnen vies worden of ze vochtig als het veel regent en er kan kromgroei optreden.
• Stok: Bonen of peulen groeien langs stokken die ongeveer 2,5 meter boven de grond worden gezet. Daardoor is het veel gemakkelijker om ze te plukken en de oogst is vaak ook groter omdat er meer ruimte is.
• Tuinderselectie: Dit is een professioneel ras dat een goede opbrengst garandeert en een gewas dat niet veel onderlinge verschillen laat zien.
• Traagschietend: Alle groenten schieten op een bepaald moment wel eens door en dat betekent dat ze zelf zaad aanmaken of gaan bloeien. Op dat moment is de groente vaak niet meer te eten.
• Uitzaaien: Om zaad uit te zaaien wordt een touwtje gespannen en daarnaast wordt het zaad gestrooid. Na opkomst wordt er dus een rij gevormd. Naast een afstand in de rij is er natuurlijk ook ruimte nodig tussen de rijen onderling. Planten hebben altijd ruimte nodig om te groeien. Wortelen bijvoorbeeld die veel te dicht op elkaar zijn geplant groeien in elkaar, blijven klein of verstikken elkaar.
• Warmteminnend: Zaad dat warmteminnend is, heeft een kasje nodig voor een goede oogst.
• Zaaien onder glas: Het zaad dat op deze manier wordt gezaaid wordt eerst in huis of in een kas of bak opgeteeld. Pas daarna gaat het kleine plantjes als het voldoende groot is, naar zijn werkelijke plaats op de tuin. Zaaien onder glas zorgt er vaak voor dat de oogst sneller is dan als er direct in de koude grond wordt verbouwd.
• Zelftoppend: Dit is een begrip dat vooral bij tomaten wordt gebruikt. Het gaat daarbij om planten die laag blijven en die ook niet van dieven hoeven te worden ontdaan. (dit zijn de kleine nieuwe scheuten die groeien tussen de grote plant en een zijschuit in. Normaliter moeten die altijd verwijderd worden, omdat ze anders alle energie van de plant weghalen en zo zorgen voor veel te weinig oogst.