Juridische aspecten bij de aankoop van een huis

Juridische aspecten bij de aankoop van een huis Als de geldnemer geld wil lenen voor de aanschaf van een woning, dient op de woning een hypotheek gevestigd te worden en alleen de eigenaar van een woning kan een hypotheek geven. Dit kip-of-ei-probleem wordt ondervangen door via de notaris eigendomsverwerving en hypotheekverstrekking in zekere zin samen te laten vallen.

Wat doet een notaris

Notaris legt een 3-ledige eed af, waarvan de beroepseed de belangrijkste is. Daarin zweert hij dat hij:
  • de door hem aanvaarde taak eerlijk, nauwkeurig en onpartijdig zal vervullen
  • zo stipt mogelijk de wetten die op zijn beroep betrekking hebben, zal naleven
  • de grootst mogelijke geheimhouding over de inhoud van de opgemaakte akten in acht zal nemen
Hij kan worden vervangen door kandidaat-notaris. Notarissen zijn openbare ambtenaren, die bevoegd zijn notariële akten op te maken, daarvan de dagtekening te verzekeren, de akten te bewaren en daarvan afschriften en uittreksels af te geven. Eigendomsoverdracht is zonder tussenkomst van notaris niet mogelijk. Hij onderzoekt of de verkoper bevoegd is te verkopen. Hij moet zorgen voor transportakte en hypotheekakte, die onder hem worden getransporteerd. En hij moet de akten laten inschrijven in de openbare registers. Hij is tevens juridisch adviseur en specialist op gebied van erfrecht en huwelijksgoederenrecht.

Een boomdiagram van definities

Eigendom: meest verstrekkende recht dat we kennen, heeft altijd betrekking op een stoffelijke zaak. Onder ´zaak´ wordt een stoffelijk voorwerp verstaan. Een ´goed´ kan zowel betrekking hebben op aan zaak als op een vermogensrecht. Zaken zijn weer onder te verdelen in roerende en onroerende zaken.
Registergoederen (goederen waarvan de overdracht of vestiging moet worden ingeschreven): alle roerende goederen, te boek gestelde schepen en luchtvaartuigen (en aandelen hierin), de beperkte vermogensrechten op deze zaken (zoals een hypotheekrecht op een huis of een recht van vruchtgebruik op een stuk grond).
Een huis is dus een zaak, een onroerende zaak en een registergoed. Een hypotheekrecht is dus een vermogensrecht en een registergoed. Bijna alle roerende zaken zijn niet-register-goederen.
Zaaksgevolg (belangrijk kenmerk van goederenrecht): heeft bijv. een eigenaar op zijn woning een hypotheek gevestigd en draagt hij de eigendom van de woning over, dan blijft de hypotheek op de woning rusten. Het hypotheekrecht volgt als het ware de zaak.
Zakelijke en persoonlijke rechten worden ook wel resp. absolute en relatieve rechten genoemd.
De belangrijkste zakelijke rechten:
  • eigendomsrecht
  • zakelijke genots- of gebruiksrechten
  • zakelijke zekerheidsrechten

Fasen in de overdracht van registergoederen

Welke fasen onderscheiden we in de overdracht van registergoederen:
  1. de koopovereenkomst
  2. de levering
  3. het inschrijven van transportakte in de registers

Ad.1. De (voorlopige) koopakte: de één verbind zich om de zaak te leveren en de ander om de daarvoor bedongen prijs te betalen.

Ad.2. De transportakte: wordt gemaakt als de koper in staat is de koopsom te betalen, ook wel akte van levering. Openbare registers: feiten die voor de rechtstoestand van de registergoederen van belang zijn worden hier ingeschreven (eigendomsoverdracht, hypotheekvestiging, erfdienstbaarheden, etc.). Kadaster: naast gegevens als in de registers wordt ook de feitelijke toestand van het registergoed (kadastrale aanduiding en perceelgrootte) vastgelegd. Transportakte verschilt in functie van een koopakte: transportakte zorgt voor de eigendomsoverdracht, de koopakte roept de verplichting op om goed in eigendom over te dragen.

Ad.3. De inschrijving: vindt plaats in de registers van het kadaster, het bewerkstelligt de eigendomsovergang van verkoper naar koper. Het bedrag van koopsom wordt voor inschrijving overgemaakt naar notaris. De notaris zorgt voor doorhaling afgeloste hypotheken van verkoper, zodat koper een onbezwaard pand krijgt. De notaris regelt ook de inschrijving.
© 2007 - 2024 Senger, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Transportakte of akte van levering: de eigendomsoverdrachtTransportakte of akte van levering: de eigendomsoverdrachtBij het kopen van een woning, krijg je te maken met diverse officiële papieren. De voorlopige koopakte wordt opgemaakt z…
Koopakte, de voorlopige koopovereenkomst van je woningKoopakte, de voorlopige koopovereenkomst van je woningNa maanden lang huizen bezichtigen en bieden is opeens je bod op de woning van je dromen geaccepteerd en ga je het huis…
Koopovereenkomst laten inschrijvenKoopovereenkomst laten inschrijvenArtikel 2 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek geeft de mogelijkheid om een koopovereenkomst in te schrijven. Wat is he…
Taak van de notaris bij het kopen van een huisTaak van de notaris bij het kopen van een huisDe notaris speelt een belangrijke rol bij het overdragen van onroerend goed. Naast een adviserende rol zorgen zij ervoor…

Verzekeren en de eigen woningVerzekeren en de eigen woningBij het verzekeren van en rond de woning komen er zowel schadeverzekeringen als levensverzekeringen in aanmerking. Hiero…
Wat is een MakelaarIedereen die een huis (of ander onroerend goed) wil kopen of verkopen, krijgt vroeg of laat te maken met een makelaar. N…
Reacties

Bart Wessels, 31-07-2008
L.s. Van de woning van mijn dochter zijn mijn vrouw en ik economisch eigenaar; zijzelf is juridisch eigenaar (aankoop 1996). Is bij de overdracht van het economisch eigendom aan mijn dochter 6% overdrachtsbelasting verschuldigd, en zoja over de volledige verkoopsom? Reactie infoteur, 12-08-2008
Ik zou even de notaris raadplegen. Voor dit geval ken ik niet exact de regels!

Pcaben, 15-09-2007
Is bij aankoop van een huis bij algehele gemeenschap van goederen, hetgeen uitdrukkelijk is vermeld in de koopakte beide echtgenoten juridisch eigenaar voor 50%?

Hartelijk dank voor uw reactie.
Piet Aben Reactie infoteur, 29-09-2007
Excuus voor de late reactie.
Voor zover ik weet klopt dat. Wilt u er zeker van zijn, moet u te rade gaan bij een fiscaal jurist.
Vriendelijke groet, Eric Senger.

Senger (41 artikelen)
Gepubliceerd: 06-06-2007
Rubriek: Huis en Tuin
Subrubriek: Kopen en huren
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.