Vochtproblemen snel ontdekken en verhelpen

Oké, bij een lekkende dakpan of voortdurende slagregen op de windkant is een vochtprobleem snel verholpen. Maar niet altijd is de plaats waar de schade zichtbaar is ook de plek waar die veroorzaakt veroorzaakt wordt. Water zoekt immers altijd de weg van de minste weerstand. Er zijn dan ook veel oorzaken te bedenken waarom muren, plafonds of vloeren vocht kunnen doorlaten. Hoe is de overlast snel te localiseren en te verhelpen?

Neerslag als oorzaak van vochtproblemen

Regen en sneeuw vormen de meest directe bedreiging voor een huis. Een dicht dak en onbeschadigde buitenmuren vormen daarbij de beste bescherming. Problematisch zijn vooral de overgangen tussen de verschillende bouwelementen en materialen. Neerslag, vooral slagregen op de windkant van het huis, dringt in de kleinste kieren door, zoals bijvoorbeeld tussen raamkozijnen en metselwerk, of tussen de dakconstructie en de muur.

Vooral platte daken hebben veel last van binnendringend vocht. Hier kunnen de kleinste scheurtjes in de dakbedekking al tot doorweekte plafonds leiden, vooral als de afvoerpijpen verstopt zijn en het water na elke regenbui een grote plas op het dak vormt. En vergeet niet, vochtbestrijding begint met preventie. Zorg er bijvoorbeeld al tijdens de bouw voor dat een kelder waterdicht gemaakt wordt.

Meldt schade door binnendringend vocht altijd meteen aan uw verzekeraar. Vochtschade valt meestal onder de dekking van uw uitgebreide brandverzekering.

Opstijgend vocht

Uit de grond optrekkend vocht is de meest voorkomende oorzaak voor vochtschade in de kelder en aan de
fundering van de buitenmuren. Als het huis niet voldoende beschermd is tegen het grondwater, werkt de bouwconstructie als een spons: deze zuigt zich vol en de vochtigheid stijgt naar boven - hoe ver dat gebeurt is afhankelijk van de hoeveelheid vocht, bouwmaterialen en verdampingsgraad. In extreme gevallen kan dat zelfs op de derde verdieping nog tot natte muren leiden. Bij nieuwbouw beschermen zogenoemde horizontale en verticale vochtweringen het huis, dat wil zeggen waterondoordringbare lagen in de fundering en langs de muren die in contact met de bodem staan.

Condens

In de lucht bevindt zich altijd waterdamp. Onder ongunstige natuurkundige omstandigheden, lagere temperatuur en hogere druk, slaat deze waterdamp als water op oppervlakken neer. Zo ontstaat condens. Dit proces, de condensatie, is de meest voorkomende oorzaak voor vochtschade in woonruimtes, vooral bij nieuwbouw.

Nieuwbouwvocht

De bouwmaterialen zijn na verwerking nog zeer vochtig. Als huizen te snel na het gereedkomen worden betrokken, kan er door het drogen van de bouwconstructie schade ontstaan, vooral als er niet voldoende geventileerd wordt. Dit bouwvocht is vaak pas na een of twee jaar verdwenen.

Vochtschade als gevolg van wateroverlast

Een gebroken waterleiding, kapotte watertoevoer naar de wasmachine, lekkende afdichtingen: gebreken aan de sanitaire installatie zijn een andere reden voor vochtschade. Dikwijls is de oorzaak gemakkelijk te achterhalen en met weinig moeite te verhelpen. Reparatie wordt echter duur als bijvoorbeeld een slecht aangebrachte warmte-isolatie ertoe leidt dat waterleidingen in de buitenmuur kapotvriezen .

Niet in de laatste plaats lijden woningen in gebieden met overstromingsgevaar ernstige schade door binnendringende watermassa's; Na zondvloedachtige regenbuien staan er altijd weer kelders blank.

De werkelijke oorzaak achterhalen

Voor huiseigenaren, kopers van onroerend goed en huurders wordt 'vocht in huis' meestal pas dán een item, als de eerste vochtschade de kop opsteekt - of het nu schimmel op de binnenwanden betreft, zoutuitslag op de buitenmuren bij de fundering, of water dat direct naar binnen dringt. Slechts in een enkel geval kunnen leken de oorzaak zelf achterhalen en effectief bestrijden zoals bij kapotte dakpannen.

Hoewel bij vochtproblemen de inschakeling een deskundige al gauw de voorkeur verdient, zijn sommige vochtproblemen ook gemakkelijk en met simpele middelen zelf te verhelpen. Een gevel impregneren is typisch zo'n klus die men als doehetzelver makkelijk zelf kan uitvoeren.

De capillaire werking van vocht

Dat de oorzaak van vochtschade niet zo eenvoudig vast te stellen is, ligt niet alleen aan de vele manieren waarop water kan binnendringen. Een extra probleem vormt de eigenschap van water om op de vreemdste plaatsen door te dringen. Dit is toe te schrijven aan het natuurkundige fenomeen 'capillaire werking: de plek waar de vochtschade zich vertoont, is daarom niet per se gelijk aan de plaats waar de schade veroorzaakt wordt. Het water zoekt bijvoorbeeld in de muren de weg van de minste weerstand. In sommige bouwmaterialen, zoals hout en mortel, kan het water zich sneller een weg banen dan in andere, zoals ijzer of steen. De vochtschade wordt in principe daar zichtbaar waar het water het gemakkelijkst naar buiten kan treden en dit 'zwakke punt' ligt soms in een muur veel dieper dan het punt waar het water naar binnen komt.

Als bijvoorbeeld in een bungalow midden in de buitenmuur van een kamer schimmel ontstaat - een bewijs voor vochtschade - dan kan dit veel oorzaken hebben: het scala bestrijkt een gebied van een scheur in de pleisterlaag buiten, waardoor neerslag binnendringt, via aan een kapotte plek in de dakbedekking, die eventueel ook in het midden van het dakoppervlak gezocht kan worden, tot aan condensvorming vanwege verkeerde ventilatie.

Schakel tijdig een vochtspecialist in

Als de schade ernstig is, dient in ieder geval allereerst een expert geraadpleegd te worden. Dan worden verkeerde of ineffectieve maatregelen vermeden en kan er geld bespaard worden. Wellicht voorkomt men dat de toestand van het huis nog verergert. Adviezen van de vochtspecialist zijn vaak onbetaalbaar.