Het plaatsen van klinkers doe je gemakkelijk zelf

Een wandelpad, een buitenterras of een oprit, leg je gemakkelijk zelf. In onderstaand artikel wordt uitgelegd hoe je dit doet.

Gereedschap

• Spade
• Trilplaat
• Hark
• Afreilat
• metselkoord
• Aluminium profielen
• Waterpas
• Rolmeter
• handschoenen
• kniebeschermers

Materiaal

• Fijn wit zand
• Cement
• Klinkers
• water
• Boordstenen

De plaats van uw terras

De meest geschikte plek voor een terras, bepaal je zelf. De één verkiest veel zon, de ander zit graag in de schaduw. Wie graag buiten eet, zit liefst zo dicht mogelijk bij huis. Voor het langdurig luieren en genieten, prefereer je misschien liever een terras verder weg van de woning? Ook de wind speelt hier een rol. Er wordt eerder gekozen voor een zuid-oost oriëntatie van het terras. Bepaal eveneens de grootte van het terras. Bepaal de functie waarvoor je het terras wil gebruiken (occasioneel, extra ruimte,leefterras).

Aanleggen van terras of oprit met klinkers

Een terras of een oprit bestaat voornamelijk uit 4 lagen:

• De ondergrond
• (soms vorstbestendige laag)
• De fundering
• De straatlaag
• De klinkers

De ondergrond

Teken eerst een ontwerp uit op plan. Hou rekening met de juiste ruimtematen en schaal. De grond wordt uitgegraven met een graafmachine of met de schop. Dit laatste is zeer tijd- en energierovend. Zet alle maten op het terrein uit met paaltjes die u aan de rand van de te bestraten oppervlakte plaatst. Vertrek van een vast punt van de woning, vb. een deurdorpel. Geef op de paaltjes, de bovenkant aan van de bestrating. Start met één paaltje en duid de hoogte dan ook aan op de andere paaltjes d.m.v. een pasdarm of laser. Meet vanaf dit niveau naar beneden de dikte van de bestrating (5 a 6 cm). Duid het vervolgens ook aan op de andere plaatjes. Dit is dan de bovenkant van de straatlaag. Let erop dat de stenen zich bevinden onder het niveau van de waterkering van de woning. Deze is herkenbaar aan de opengelaten kopse voegen in de buitenmuur van de woning. Voor een goede afwatering, is er een lichte helling nodig. Het volstaat een helling van 1 a 2 cm per meter. Nadat de hoogte op de paaltjes is aangeduid, spant u hiertussen touwen zodat u een duidelijk beeld krijgt van de latere bestrating.

Alvorens de funderingen aan te brengen, worden eerst de kantopsluitingen of boorstenen geplaatst. Deze beletten het zijdelings verschuiven van de stenen en het wegpersen van de funderingslaag. Deze is ofwel voldoende breed ofwel voldoende diep en moet altijd voorzien worden van een steunkussen van mager beton (150 a 200 kg = 1 deel cement voor 5 tot 7 delen zand. Om de juiste afstand tussen 2 kantafsluitingen te bepalen, wordt er reeds 1 rij stenen gelegd. De kantafsluitingen worden 3 cm lager gelegd dan de klinkers, dit om de goede afwatering te bevorderen.

De fundering

De fundering is minimaal 15 cm dik en moet ongevoelig zijn voor vorst en vocht. Je kan deze met een hark of shop gelijkmatig verdelen. De fundering bestaat uit cementgebonden zand (stabilisé) met 100 a 150 kg cement/m³ (1 deel cement voor 7 tot 11 delen zand). Blijf tot 5 cm boven de funderingshoogte. Gebruik een trilplaat van ongeveer 75 kg. Bij het trillen zal het niveau een 5 cm zakken. Tril de fundering tot je een mooi effen vlak bekomt.

De straatlaag

Bovenop de fundering, breng je een straatlaag aan van 5 cm gestabiliseerd zand (100 a 150 kg cement per m³ - 1 deel cement voor 7 a 11 delen zand). In dit zand worden de paslatten geplaatst. Deze moeten op het niveau van de onderkant van de bestrating worden geplaatst dat je hebt aangeduid op de paaltjes. De straatlaag wordt vervolgens effen gelegd d.m.v. een rei over de paslatten te trekken. Vergeet niet dat de straatlaag 1 a 2 cm per lopende meter moet afhellen. Let er wel op dat de funderingen binnen de 3 uur moeten verwerkt worden. Het aftrillen moet gebeuren voor de fundering verhard is om beschadigingen te vermijden. Tril dus bij voorkeur af op het moment dat er een en deel gelegd is.

Het plaatsing van de klinkers

Op de straatlaag worden de stenen geplaatst. Begin de stenen steeds te plaatsen vanaf een buitenzijde en loop niet op de straatlaag om ze niet te beschadigen. De klinkers worden tegen elkaar gelegd met een kleine voeg. Andere afmetingen van klinkers, bekomt u door ze te kappen, te zagen met een diamantzaag of te knippen met en steenschaar. Om te grote kleurverschillen te vermijden, is het aangeraden om de stenen uit 3 pakken te mengen en ze steeds verticaal uit het pak te verwerken. In het begin kan er zich kalkuitbloeiïng voordoen. Deze verdwijnen met der tijd op natuurlijke wijze en zijn geenszins fabricagefouten. Het valt natuurlijk harder op bij donkere klinkers.

Borstel de klinkers in met wit fijn zand. Eventueel kan je gebruikmaken van duurzame voegmortels (bij grotere voegen, invegen en natmaken). Veeg het oppervlak van de klinkers schoon alvorens te trillen. Als je geen boordsteen hebt gebruikt, dien je na het plaatsen tegen de buitenkant van je verharding een steunkussen van gestabiliseerd zand schuin aan te strijken. Doe dit voor je de stenen aantrilt. Duw het steunkussen nog eens goed aan na het trillen. Voor het aftrillen de trilplaat reinigen (zand en cementresten). Ook de bestrating moet proper en droog zijn voor het aftrillen. Gebruik een trilplaat met rubberen doek om te stenen niet te beschadigen. Start met aftrillen vanaf de rand en beweeg langzaam naar het midden toe. Op die manier is er geen gevaar voor beschadiging van de kantopsluiting en wordt het profiel in stand gehouden. Tril uiteindelijk de stenen aan in verschillende richtingen.

Advies

Probeer er vooral voor te zorgen dat je boordstenen goed geplaast zijn, geen oneffenheden op de funderingen liggen (stenen), dat de funderingen voldoende gedicht zijn, je de dikte van de straatlaag respecteerd, geen te brede voegen neemt voor de klinkers, je een goede afwatering voorziet.

Soms krijg je na het leggen van betonklinkers, kalkuitslag. Primaire Kalkuitslag kan ontstaan door een reactie tussen het aanmaakwater en de cement. Secundaire kalkuitslag ontstaat na het leggen van de klinkers. Door de poriën van het beton, kan water in de vorm van dauw, regen condensatie doordringen. Een gedeelte van de vrije kalk wordt in het water opgelost. Bij verdamping transporteert het water een deel van de kalk mee naar de oppervlakte. Hierdoor kan er en kalksluier ontstaan. Het kan bij ieder cementgebonden product voorkomen maar het tast in geenszins de kwaliteit van het product aan.
Bij hardnekkige kalkuitslag, kan je schuren met wit zand of een cementsluier-verwijderaar gebruiken. Opgepast, hierdoor kan het steenoppervlak iets ruwer worden en de kleur enigszins wijzigen. Met wat geduld verdwijnt de kalkafslag vanzelf. Na 1 a 2 jaar, is de kalkafzetting volledig weggewassen.

Voor het onderhoud van de klinkers, raden wij aan deze niet af te spuiten met een hoge drukreiniger. De sterke waterstaal kan uw klinkers beschadigen en het oppervlak nog poreuzer maken. Hierdoor komt er nog meer vuil en groen op uw klinkers te staan. Het best is de klinkers éénmaal per jaar schrobben met een oplossing van javel en water (1/10).

Tips

Klinkers worden gebruikt in vele toepassingen. Toch een oprit moet duurzamer zijn dan een wandelpad. De funderingen spelen hier een belangrijke rol.

We kunnen een onderscheidt maken tussen de volgende toepassingen:

1. tuinpaden
2. inritten van garages (licht verkeer)
3. parkeerplaatsen en parkeerterreinen voor personenauto's (zwaar verkeer)

Deze wordt dan nog eens onderverdeelt in:

• Draagkrachtig (goede ondergrond)
• Niet draagkrachtig (middelmatige ondergrond) - vooral bij nieuwbouw is de grond omgewoeld en niet standvast