Uw dak isoleren en lucht- en dampdicht afwerken

Door stijgende energiekosten, de klimaatverandering en steeds verder aangescherpte eisen met betrekking tot thermische isolatie wordt het steeds belangrijker om ook oudere gebouwen na te isoleren. Zeker bij een dak is het besparingspotentieel groot omdat daken het grootste aandeel hebben in een huis. Bij het thermische opwaarderen van uw dak is het echter zeker net zo belangrijk om het dak ook luchtdicht en voldoende dampremmend uit te voeren. Dit om energieverliezen via naden en kieren en vochtproblemen door condensvorming te voorkomen.

De vier benodigde componenten

Om uw dak te isoleren en lucht- en dampdicht af te werken heeft u de volgende vier componenten nodig:

• Isolatiemateriaal
• Dampremmende folie
• Luchtdichte tape
• Afdichtingskit

Het isolatiemateriaal

Bij het na-isoleren van uw dak bent u niet gebonden aan wettelijke voorschriften met betrekking tot een minimaal te realiseren warmteweerstand. Het na-isoleren van een dak onder de pannen of tegen het dakbeschot betreft namelijk geen verbouw van de uitwendige gebouwschil dus zijn hier in het Bouwbesluit ook geen eisen voor opgenomen.

U brengt het isolatiemateriaal aan tussen de gordingen op sporen (draagconstructie van uw dak) aan. Meestal zullen de maten van deze gordingen of sporen ook de dikte van uw isolatiemateriaal bepalen. Het meest toegepaste isolatiemateriaal om daken na te isoleren is minerale wol. Wanneer u bijvoorbeeld 100 mm. glaswol toepast met een lambda waarde va 0,035 W/m.K resulteert dit in een warmteweerstand van uw dak van +/- 2,85 m².K/W. Ter vergelijk, het Bouwbesluit 2012 eist bij nieuwbouw een minimale warmteweerstand van het dak van 4,50 m².K/W. Wanneer u dit zou willen evenaren dan moet u denken aan een dikte van de glaswol van 160 mm.

De dampremmende folie

Een dampremmende folie is een folie die ervoor zorgt dat er minder damptransport zal plaatsvinden via het dak naar buiten. Buiten heerst nagenoeg altijd een lagere dampdruk dan dat binnen het geval is waardoor constructies constant aan damptransport onderhevig zijn. Door aan de binnenzijde van het dak een dampremmende folie over de volledige oppervlakte aan te brengen, wordt het damptransport aanzienlijk gereduceerd. Wanneer uw dak een ''normaal'' pannendak betreft zonder reeds aanwezige oude isolatielagen zoals PUR of EPS dan is een PE folie met een dikte van 0,200 mm. voldoende om vochtproblemen te voorkomen. Een dergelijke PE folie bezit een dampdiffusieweerstand van +/- 20 meter. Deze dampremmende folie zorgt er tevens voor dat u uw dak luchtdicht kunt maken.

De luchtdichte tape

De luchtdichte tape gebruikt u om de dampremmende folies onderling met elkaar te verbinden en zo een volledige gesloten scherm te realiseren. Ook de aansluitingen van de dampremmende folie ter plaatse van dakdoorvoeren (leidingwerk dat door het dak naar buiten gaat) kunnen met een dergelijke tape luchtdicht uitgevoerd worden. Hierbij is het aan te bevelen om een tape te kiezen die speciaal voor deze toepassing ontwikkelt is. Ga hierbij zeker niet met Ducttape of schilderstape aan de slap.

De afdichtingskit

De afdichtingskit is bedoeld om de dampremmende folie luchtdicht aan te sluiten op onder andere metselwerk, beton en binnenwanden. Net als bij de tape zijn er speciaal ontwikkelde kitsoorten voor deze toepassing op de markt. Dit betreft een lijmende en afdichtende kit. Doel van deze afdichting is om ook de beëindigingen van de dampremmende folie luchtdicht te realiseren.

Benodigde gereedschappen en hulpmiddelen

Om de werkzaamheden naar behoren uit te kunnen voeren heeft u de volgende gereedschappen nodig:

• Mondkapje om de glaswolvezels niet in te ademen
• Handschoenen
• Een kartelmes om de isolatie te snijden
• Een kitspuit
• Extra panlatten om de isolatie plaatselijk te ondersteunen (dit kan ook met touw)
• Een nieter om de dampremmende folie op het hout vast te schieten
• Een potlood
• Een rolmaat of duimstok
• Een schaar
• Schroeven
• Accuboormachine

De dakconstructie

Het is van belang dat de dampremmende folie op de juiste positie in de constructie wordt aangebracht om vochtproblemen te voorkomen. De juiste positie is aan de warme zijde van de constructie. Dus tussen de isolatie en de aan te brengen esthetische afwerking.

Aanbrengen van de isolatie

De isolatiedekens die het meest toegepast worden bij het na-isoleren van hellende daken zijn 1200 mm. breed. Omdat deze isolatiedekens op rollen geleverd worden, kan de lengte van de dekens zelf bepaald worden. Het zou zo kunnen zijn dat de onderlinge afstand tussen de gordingen of sporen dusdanig is dat de dekens er klemmend tussenin aangebracht kunnen worden. In de meeste gevallen is dit echter niet zo en is het noodzakelijk om de isolatiedekens te ondersteunen. Dit ondersteunen kan door tussen de gordingen of sporen ondersteuningslatten aan te brengen. Hiervoor kunnen de panlatten gebruikt worden die bij de benodigde gereedschappen en hulpmiddelen zijn aangegeven. Draag er zorg voor dat de volledige vlakken tussen de draagconstructies met isolatie gevuld worden om een maximaal rendement te behalen.

Aanbrengen van de dampremmende folie

De meeste rollen dampremmende folie zijn 1,5 of 2,0 meter breed. Het is aan te bevelen om de dampremmende folie in dezelfde richting aan te brengen als de sporen of gordingen lopen. Bij gordingen dus in de horizontale richting en bij sporen in de verticale richting. De dampremmende folie dient op de gordingen of de sporen te worden geniet. Ter plaatse van de onderlinge overlap van de folies is een overlap van +/- 10 centimeter aan te bevelen. De onderlinge naden tussen de folies en de lijn waar de nietjes zich bevinden dienen afgeplakt te worden om een gesloten geheel te creëren. Breng de dampremmende folies enigszins doorhangend aan om scheuren bij werking van de constructie te voorkomen.

Ter plaatse van de aansluitingen van de folies aan metselwerk, beton of andere grove bouwdelen waardoor tapen niet mogelijk is, is het aan te bevelen om de afdichtingskit toe te passen. Ook hierbij is een lichte overmaat noodzakelijk om het losscheuren van de folie te voorkomen.

De dampremmende folie zal hoogstwaarschijnlijk plaatselijk doorbroken worden door dakdoorvoeren. Hierbij kunt u denken aan rookgasafvoeren, kanalen van mechanische ventilatiesystemen en rioolontluchtingen. In sommige gevallen kunnen deze dakdoorvoeren tijdelijk afgekoppeld worden zodat de folie er voor langs kan worden aangebracht. Wanneer dit het geval is kan naderhand ter plaatse van de opening in het dak een kruis gesneden worden in de folie en het kanaal er weer doorheen aangebracht worden. De aansluiting van de dampremmende folie op het kanaal kan dan met de luchtdichte tape worden afgeplakt. Het is aan te bevelen om dit met stukjes van maximaal 8 centimeter lengte te doen en deze ten opzichte van elkaar overlappend op de aansluiting te plakken. Zo ontstaat er ook hier een volledige gesloten aansluiting. Wanneer de doorvoer niet tijdelijk verwijderd kan worden, dan is het aan te bevelen om een onderlinge folieoverlap op deze positie te plaatsen en de folies aan weerszijden ten opzichte van de doorvoer af te plakken.

De dampremmende folie is goed aangebracht als:

• Alle onderlinge naden zijn afgeplakt
• Alle lijnen waar zich de nietjes bevinden zijn afgeplakt
• Ter plaatse van dakdoorvoeren de folie volledig is afgeplakt
• Alle aansluitingen rondom ten opzichte van muren, vloeren en andere dakdelen zijn afgeplakt of afgekit

Aanvullende werkzaamheden en aandachtspunten

Wanneer de isolatie en de dampremmende folie goed zijn aangebracht rest enkel nog het esthetisch afwerken van het dak aan de binnenzijden. Als er lichtspotjes in het dak aangebracht moeten worden is het aan te bevelen om een extra spouw te creëren tussen de dampremmende folie en de gipsplaten om doorbrekingen en doorboringen van de dampremmende folie te voorkomen.

Op de posities waar de dampremmende folie met kit is verkleefd aan de muren en vloeren, is de folie hoogstwaarschijnlijk nog zichtbaar na het aanbrengen van de gipsplaten. Deze naden kunnen weggewerkt worden met afwerklatten die op de constructie vast geboord worden. Op deze wijze drukt de betreffende afwerklat de dampremmende folie ook nog eens aan tegen de constructie waardoor de aansluiting aanvullend wordt afgedicht.

Veel succes met klussen!